Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (1564 - 1616), αποκαλείται εθνικός ποιητής της Αγγλίας και «Βάρδος του Έιβον». Τα σωζόμενα έργα του, αποτελούνται από περίπου 38 θεατρικά έργα, 154 σονέτα και πολλά άλλα ποιήματα. Δεν έχουν σωθεί παρά λίγες καταγραφές για την ιδιωτική ζωή του Σαίξπηρ και έχουν σημειωθεί σημαντικές εικασίες για ζητήματα όπως η εξωτερική του εμφάνιση, η σεξουαλικότητά του, οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις και κατά πόσον τα έργα που του αποδίδονται είναι γραμμένα από άλλους. Ο Σαίξπηρ έγραψε τα περισσότερα από τα γνωστά έργα του μεταξύ του 1589 και του 1613 και κατάφερε να χειριστεί με απόλυτη δεξιοτεχνία τόσο την κωμωδία όσο και το δράμα και την τραγωδία. Τα έργα του διαπνέονται από μία βαθειά κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και παραμένουν επίκαιρα. Οι Ρομαντικοί αναγνώρισαν την ιδιοφυΐα του και οι Βικτωριανοί τον λάτρεψαν κατά τρόπο που ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σω αποκάλεσε «βαρδολατρεία. Oι κωμωδίες του μεγάλου ελισαβετιανού συγγραφέα είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και δεν στερούνται τίποτα απο το μεγαλείο του ποιητικού του λόγου.
Κυμβελίνος
Ο Κυμβελίνος, αν και συγκαταλέγεται στις σαιξπηρικές τραγωδίες, οι μελετητές το χαρακτηρίζουν «τραγικωμωδία».Το έργο δεν μπορεί να χρονολογηθεί ακριβώς. Έχει ως πηγή μια ομοερωτική ιστορία του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ για τον Βρετανό άρχοντα Κυνοβελίνο, την οποία μετέβαλε ο Σαίξπηρ με τις δικές του ιδέες και μικρότερες ιστορίες. Εκδότες των σαιξπηρικών έργων πιστεύουν ότι το όνομα της Ιμογένης είναι παραφθορά του Ιννογένη. Ως επιχείρημα προβαίνουν σε σύγκριση μεταξύ του Κυμβελίνου και του έργου Πολύ κακό για το τίποτα: σε αυτό, ένα φάντασμα με το όνομα Ιννογένη υποτίθεται πως είναι η σύζυγος του Λεονάτο, επίθετο που κατέχει ο Πόστουμος στον Κυμβελίνο. Αν και το έργο λέγεται «Κυμβελίνος», η κεντρική του ηρωίδα είναι η Ιμογένη. Πολλοί τη θεωρούν την ωραιότερη ηρωίδα από όσες έπλασε ο Σαίξπηρ. Ο Κυμβελίνος, βασιλιάς της Βρετανίας, παντρεύεται μια καινούργια γυναίκα, που έχει έναν αλαζόνα γιο, τον Κλοτάν. Η κόρη του, όμως, η Ιμογένη, αντ’ αυτού, παντρεύεται τον φτωχό αλλά γενναίο, Ποστθόμους Λεονάτους. Έξαλλος ο Κυμβελίνος εξορίζει τον Ποστθόμους στη Ρώμη. Η Ιμογένη δίνει στον Ποστθόμους ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι και αυτός της δίνει ένα βραχιόλι. Ο κακός του έργου είναι ο Ιάχιμος, που στοιχηματίζει 10.000 δουκάτα ότι μπορεί να αποπλανήσει την Ιμογένη.
Ο Κυμβελίνος, αν και συγκαταλέγεται στις σαιξπηρικές τραγωδίες, οι μελετητές το χαρακτηρίζουν «τραγικωμωδία».Το έργο δεν μπορεί να χρονολογηθεί ακριβώς. Έχει ως πηγή μια ομοερωτική ιστορία του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ για τον Βρετανό άρχοντα Κυνοβελίνο, την οποία μετέβαλε ο Σαίξπηρ με τις δικές του ιδέες και μικρότερες ιστορίες. Εκδότες των σαιξπηρικών έργων πιστεύουν ότι το όνομα της Ιμογένης είναι παραφθορά του Ιννογένη. Ως επιχείρημα προβαίνουν σε σύγκριση μεταξύ του Κυμβελίνου και του έργου Πολύ κακό για το τίποτα: σε αυτό, ένα φάντασμα με το όνομα Ιννογένη υποτίθεται πως είναι η σύζυγος του Λεονάτο, επίθετο που κατέχει ο Πόστουμος στον Κυμβελίνο. Αν και το έργο λέγεται «Κυμβελίνος», η κεντρική του ηρωίδα είναι η Ιμογένη. Πολλοί τη θεωρούν την ωραιότερη ηρωίδα από όσες έπλασε ο Σαίξπηρ. Ο Κυμβελίνος, βασιλιάς της Βρετανίας, παντρεύεται μια καινούργια γυναίκα, που έχει έναν αλαζόνα γιο, τον Κλοτάν. Η κόρη του, όμως, η Ιμογένη, αντ’ αυτού, παντρεύεται τον φτωχό αλλά γενναίο, Ποστθόμους Λεονάτους. Έξαλλος ο Κυμβελίνος εξορίζει τον Ποστθόμους στη Ρώμη. Η Ιμογένη δίνει στον Ποστθόμους ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι και αυτός της δίνει ένα βραχιόλι. Ο κακός του έργου είναι ο Ιάχιμος, που στοιχηματίζει 10.000 δουκάτα ότι μπορεί να αποπλανήσει την Ιμογένη.
To Όνειρο Θερινής Νυκτός (A Midsummer Night's Dream)
Περιγράφει τις περιπέτειες τεσσάρων νεαρών Αθηναίων και μιας ομάδας ερασιτεχνών ηθοποιών, τη σχέση τους με το Δούκα και τη Δούκισσα της Αθήνας, Θησέα και Ιππολύτη, και με τα ξωτικά ενός δάσους κάτω από το φεγγάρι. Είναι ένα από τα γνωστότερα και πιο πολυπαιγμένα έργα του Σαίξπηρ σε όλο τον κόσμο.Δεν υπάρχουν γνωστές πηγές για την ίδια την υπόθεση του έργου, αν και τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτό έχουν ρίζες σε κλασικά λογοτεχνικά έργα, όπως η ιστορία του Πύραμου και της Θίσβης. Ο Λύσανδρος ήταν επίσης προσωπικότητα στην αρχαία Ελλάδα, όπως και ο Θησέας, βασιλιάς της Αθήνας, και η γυναίκα του, Ιππολύτη, αρχικά βασίλισσα των Αμαζόνων.Σαν ένα παιχνίδι εκκινεί η ιστορία του Λύσανδρου και της Ερμίας, του Δημήτριου και της Ελένης, τεσσάρων νέων που κρύβονται στο δάσος της Αθήνας για να απολαύσουν τον έρωτα έτσι όπως τον επιθυμούν, μακριά από τους κανόνες που τους επιβάλλονται. Και σαν παιχνίδι συνεχίζεται, ένα παιχνίδι παρεξηγήσεων, ανατροπών και «μαγικών παρεμβάσεων», καθώς ξωτικά, δαιμόνια, ο βασιλιάς και η βασίλισσά τους και αφελείς Αθηναίοι συμμετέχουν σε αυτό. Μια εκδοχή ονείρου, όπου η φαντασία επιτρέπει τα πιο ακραία, κάποιες φορές παρακινδυνευμένα άλματα μέσα στις βαθύτερες επιθυμίες, τον κρυφό ερωτισμό και τις διαδρομές του υποσυνείδητου.
Περιγράφει τις περιπέτειες τεσσάρων νεαρών Αθηναίων και μιας ομάδας ερασιτεχνών ηθοποιών, τη σχέση τους με το Δούκα και τη Δούκισσα της Αθήνας, Θησέα και Ιππολύτη, και με τα ξωτικά ενός δάσους κάτω από το φεγγάρι. Είναι ένα από τα γνωστότερα και πιο πολυπαιγμένα έργα του Σαίξπηρ σε όλο τον κόσμο.Δεν υπάρχουν γνωστές πηγές για την ίδια την υπόθεση του έργου, αν και τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτό έχουν ρίζες σε κλασικά λογοτεχνικά έργα, όπως η ιστορία του Πύραμου και της Θίσβης. Ο Λύσανδρος ήταν επίσης προσωπικότητα στην αρχαία Ελλάδα, όπως και ο Θησέας, βασιλιάς της Αθήνας, και η γυναίκα του, Ιππολύτη, αρχικά βασίλισσα των Αμαζόνων.Σαν ένα παιχνίδι εκκινεί η ιστορία του Λύσανδρου και της Ερμίας, του Δημήτριου και της Ελένης, τεσσάρων νέων που κρύβονται στο δάσος της Αθήνας για να απολαύσουν τον έρωτα έτσι όπως τον επιθυμούν, μακριά από τους κανόνες που τους επιβάλλονται. Και σαν παιχνίδι συνεχίζεται, ένα παιχνίδι παρεξηγήσεων, ανατροπών και «μαγικών παρεμβάσεων», καθώς ξωτικά, δαιμόνια, ο βασιλιάς και η βασίλισσά τους και αφελείς Αθηναίοι συμμετέχουν σε αυτό. Μια εκδοχή ονείρου, όπου η φαντασία επιτρέπει τα πιο ακραία, κάποιες φορές παρακινδυνευμένα άλματα μέσα στις βαθύτερες επιθυμίες, τον κρυφό ερωτισμό και τις διαδρομές του υποσυνείδητου.
Πολύ κακό για το τίποτα (Much Ado About Nothing)
Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1600 και παρουσιάστηκε επί σκηνής ίσως τη χρονιά 1598-1599. Παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή σαιξπηρικά έργα και μοιάζει πολύ με σύγχρονες ρομαντικές κωμωδίες, παριστάνοντας τη σχέση ανάμεσα σε δυο ζευγάρια, τον Κλαύδιο και την Ηρώ, που θέλουν να παντρευτούν, και τον Βενέδικτο και τη Βεατρίκη, τους οποίους οι πρώτοι προσπαθούν να πείσουν ότι αγαπιούνται και ταιριάζουν. Οι απόψεις και η κριτική της Βεατρίκης για τους άντρες θυμίζουν το προγενέστερο σαιξπηρικό έργο Το ημέρωμα της στρίγγλας, ενώ η ψεύτικη προδοσία του Δον Τζον και ο άδικος κατατρεγμός της Ηρούς θυμίζουν το μεταγενέστερο Οθέλλο. Το έργο τοποθετείται στη Μεσσήνη, παραλιακή πόλη της Σικελίας, κυρίως στην οικία του Λεονάτο, κυβερνήτη της πόλης, ο οποίος προσκαλεί τον Δον Πέδρο, Ιταλό πρίγκιπα από την Αραγωνία, και τους ακόλουθούς του, Κλαύδιο και Βενέδικτο, σε ένα πάρτι μασκέ, καθώς και να μείνουν για ένα μήνα στην κατοικία του.Μ' αυτό το έργο και τα δύο που ακολουθούν τη Δωδέκατη νύχτα και το Όπως αγαπάτε σ' αυτό το τρίπτυχο (όπως βέβαια και στο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας που προηγήθηκε), ο ποιητής πραγματεύεται το ερωτικό θέμα που ο Μεσαίωνας το είχε θάψει. Το δίνει στις συνθήκες της Αναγέννησης... χειραφετημένο και αυτοδύναμο, όπου και σ' αυτόν τον τομέα τα άτομα χαίρονται την ελευθερία που κέρδισαν "σαν νήπια που πρωτοστέκονται όρθια και δοκιμάζουν μ' επιτυχία τα πρώτα τους βήματα".
Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1600 και παρουσιάστηκε επί σκηνής ίσως τη χρονιά 1598-1599. Παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή σαιξπηρικά έργα και μοιάζει πολύ με σύγχρονες ρομαντικές κωμωδίες, παριστάνοντας τη σχέση ανάμεσα σε δυο ζευγάρια, τον Κλαύδιο και την Ηρώ, που θέλουν να παντρευτούν, και τον Βενέδικτο και τη Βεατρίκη, τους οποίους οι πρώτοι προσπαθούν να πείσουν ότι αγαπιούνται και ταιριάζουν. Οι απόψεις και η κριτική της Βεατρίκης για τους άντρες θυμίζουν το προγενέστερο σαιξπηρικό έργο Το ημέρωμα της στρίγγλας, ενώ η ψεύτικη προδοσία του Δον Τζον και ο άδικος κατατρεγμός της Ηρούς θυμίζουν το μεταγενέστερο Οθέλλο. Το έργο τοποθετείται στη Μεσσήνη, παραλιακή πόλη της Σικελίας, κυρίως στην οικία του Λεονάτο, κυβερνήτη της πόλης, ο οποίος προσκαλεί τον Δον Πέδρο, Ιταλό πρίγκιπα από την Αραγωνία, και τους ακόλουθούς του, Κλαύδιο και Βενέδικτο, σε ένα πάρτι μασκέ, καθώς και να μείνουν για ένα μήνα στην κατοικία του.Μ' αυτό το έργο και τα δύο που ακολουθούν τη Δωδέκατη νύχτα και το Όπως αγαπάτε σ' αυτό το τρίπτυχο (όπως βέβαια και στο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας που προηγήθηκε), ο ποιητής πραγματεύεται το ερωτικό θέμα που ο Μεσαίωνας το είχε θάψει. Το δίνει στις συνθήκες της Αναγέννησης... χειραφετημένο και αυτοδύναμο, όπου και σ' αυτόν τον τομέα τα άτομα χαίρονται την ελευθερία που κέρδισαν "σαν νήπια που πρωτοστέκονται όρθια και δοκιμάζουν μ' επιτυχία τα πρώτα τους βήματα".
"Το Ημέρωμα της Στρίγγλας" ("Η Στρίγγλα που έγινε Αρνάκι" -"The Taming of the Shrew")
Κωμωδία του 1590. Πρόκειται για την ιστορία ενός νέου από την Βερόνα, του Πετρούκιου, οποίος παντρεύεται την μεγαλύτερη Στρίγγλα της Πάντοβα, την Κατερίνα, ούτως ώστε να πάρει την προίκα της, και την εξημερώνει. Ο Μπατίστας έχει δύο κόρες, τη μεγαλύτερη Κατερίνα και την Μπιάνκα. Πολλοί άντρες θέλουν να κατακτήσουν την καρδιά της Μπιάνκα και ζητούν το χέρι της, αλλά ο Μπατίστας είναι ανένδοτος. Η Μπιάνκα θα παντρευτεί μόνο αν βρεθεί γαμπρός για την κακότροπη, δύστροπη και οξύθυμη Κατερίνα, την οποία δε θέλει κανείς να παντρευτεί. Μέχρι τη στιγμή που στην πόλη εμφανίζεται ο Πετρούκιος, ένας άντρας ευγενικής καταγωγής που μπαίνει στο παιχνίδι να κατακτήσει και να παντρευτεί την παράξενη Κατερίνα που κανένας άλλος γαμπρός δεν τολμάει να πλησιάσει. Παράλληλα, τρεις άντρες κονταροχτυπιούνται για την καρδιά της Μπιάνκα, ενώ δύο υπηρέτες στήνουν τα δικά τους κωμικά παιχνίδια για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των αφεντών τους. Έτσι αρχίζει ένας πόλεμος αισθημάτων, φύλων, απόψεων, που ξετυλίγουν κωμικά περιστατικά και συνεχείς ανατροπές. Αυτό που κάνει το έργο αυτό να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες κωμωδίες του Σαίξπηρ, είναι ο πρόλογος: ένας λόρδος πείθει έναν μεθυσμένο που βρίσκει στον δρόμο, ότι είναι ευγενής και ότι πρέπει να δει την παράσταση που θα επακολουθήσει. Έτσι ήθελε, φαίνεται, ο Σαίξπηρ να δείξει ότι η παράσταση δεν είναι παρά μια παράσταση και δεν στοχεύει να παρουσιάσει κάτι κοντά στην πραγματικότητα. Η ιδέα του πλούσιου που, για να διασκεδάσει, πείθει έναν φτωχό πως αυτός είναι πλούσιος, είναι, προφανώς, παρμένο από τις "Χίλιες και μια νύχτες" που εκείνη την περίοδο είχαν μεταφραστεί και στα αγγλικά. Το έργο καθρεφτίζει τις απόψεις της εποχής για το πως είναι η τέλεια σύζυγος.
Κωμωδία του 1590. Πρόκειται για την ιστορία ενός νέου από την Βερόνα, του Πετρούκιου, οποίος παντρεύεται την μεγαλύτερη Στρίγγλα της Πάντοβα, την Κατερίνα, ούτως ώστε να πάρει την προίκα της, και την εξημερώνει. Ο Μπατίστας έχει δύο κόρες, τη μεγαλύτερη Κατερίνα και την Μπιάνκα. Πολλοί άντρες θέλουν να κατακτήσουν την καρδιά της Μπιάνκα και ζητούν το χέρι της, αλλά ο Μπατίστας είναι ανένδοτος. Η Μπιάνκα θα παντρευτεί μόνο αν βρεθεί γαμπρός για την κακότροπη, δύστροπη και οξύθυμη Κατερίνα, την οποία δε θέλει κανείς να παντρευτεί. Μέχρι τη στιγμή που στην πόλη εμφανίζεται ο Πετρούκιος, ένας άντρας ευγενικής καταγωγής που μπαίνει στο παιχνίδι να κατακτήσει και να παντρευτεί την παράξενη Κατερίνα που κανένας άλλος γαμπρός δεν τολμάει να πλησιάσει. Παράλληλα, τρεις άντρες κονταροχτυπιούνται για την καρδιά της Μπιάνκα, ενώ δύο υπηρέτες στήνουν τα δικά τους κωμικά παιχνίδια για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των αφεντών τους. Έτσι αρχίζει ένας πόλεμος αισθημάτων, φύλων, απόψεων, που ξετυλίγουν κωμικά περιστατικά και συνεχείς ανατροπές. Αυτό που κάνει το έργο αυτό να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες κωμωδίες του Σαίξπηρ, είναι ο πρόλογος: ένας λόρδος πείθει έναν μεθυσμένο που βρίσκει στον δρόμο, ότι είναι ευγενής και ότι πρέπει να δει την παράσταση που θα επακολουθήσει. Έτσι ήθελε, φαίνεται, ο Σαίξπηρ να δείξει ότι η παράσταση δεν είναι παρά μια παράσταση και δεν στοχεύει να παρουσιάσει κάτι κοντά στην πραγματικότητα. Η ιδέα του πλούσιου που, για να διασκεδάσει, πείθει έναν φτωχό πως αυτός είναι πλούσιος, είναι, προφανώς, παρμένο από τις "Χίλιες και μια νύχτες" που εκείνη την περίοδο είχαν μεταφραστεί και στα αγγλικά. Το έργο καθρεφτίζει τις απόψεις της εποχής για το πως είναι η τέλεια σύζυγος.
Ο Έμπορος της Βενετίας
Ένα από τα πιο γνωστά έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Υπολογίζεται ότι γράφτηκε μεταξύ 1594 και 1597. Αν και ανήκει στις "κωμωδίες" του έγινε πιο γνωστό για τις δραματικές του σκηνές, όπως η σκηνή στο δικαστήριο, αλλά και για τη σκιαγράφηση του χαρακτήρα του Εβραίου Σάιλοκ, που θέτει ερωτήματα αντισημιτισμού. Ο τίτλος του έργου αναφέρεται στον έμπορο Αντόνιο κι όχι στον ανταγωνιστή του, Σάιλοκ, που είναι ένας πολύπαθος χαρακτήρας, αλλά είναι κι αυτός που προκαλεί το μαρτύριο του Αντόνιο, με αποτέλεσμα η απέχθεια ή η συμπάθεια για το πρόσωπό του να επαφίεται στην κρίση του κοινού. Στη Βενετία του 16ου αιώνα ο έμπορος Αντόνιο, θέλοντας να βοηθήσει το φίλο του Μπασάνιο να παντρευτεί μια εύπορη αριστοκράτισσα, δανείζεται χρήματα από τον Σάιλοκ, παρότι ο εβραίος τοκογλύφος θέτει τον παράδοξο όρο να πληρωθεί με μία λίβρα από τη σάρκα του Αντόνιο αν εκείνος δεν πληρώσει έγκαιρα το δάνειο. Πολλοί σύγχρονοι μελετητές δε θεωρούν το Σάιλοκ μοχθηρό χαρακτήρα. Ο Σαίξπηρ δεν τονίζει τις προθέσεις του Σάιλοκ, αλλά το γεγονός ότι οι ίδιοι άνθρωποι που κατηγορούν για ανηθικότητα και ανεντιμότητα το Σάιλοκ χρησιμοποιούν την απάτη για να κερδίσουν. Σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση του έργου, ο Σάιλοκ είναι ο πιο έντιμος ηθικά χαρακτήρας.
Ένα από τα πιο γνωστά έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Υπολογίζεται ότι γράφτηκε μεταξύ 1594 και 1597. Αν και ανήκει στις "κωμωδίες" του έγινε πιο γνωστό για τις δραματικές του σκηνές, όπως η σκηνή στο δικαστήριο, αλλά και για τη σκιαγράφηση του χαρακτήρα του Εβραίου Σάιλοκ, που θέτει ερωτήματα αντισημιτισμού. Ο τίτλος του έργου αναφέρεται στον έμπορο Αντόνιο κι όχι στον ανταγωνιστή του, Σάιλοκ, που είναι ένας πολύπαθος χαρακτήρας, αλλά είναι κι αυτός που προκαλεί το μαρτύριο του Αντόνιο, με αποτέλεσμα η απέχθεια ή η συμπάθεια για το πρόσωπό του να επαφίεται στην κρίση του κοινού. Στη Βενετία του 16ου αιώνα ο έμπορος Αντόνιο, θέλοντας να βοηθήσει το φίλο του Μπασάνιο να παντρευτεί μια εύπορη αριστοκράτισσα, δανείζεται χρήματα από τον Σάιλοκ, παρότι ο εβραίος τοκογλύφος θέτει τον παράδοξο όρο να πληρωθεί με μία λίβρα από τη σάρκα του Αντόνιο αν εκείνος δεν πληρώσει έγκαιρα το δάνειο. Πολλοί σύγχρονοι μελετητές δε θεωρούν το Σάιλοκ μοχθηρό χαρακτήρα. Ο Σαίξπηρ δεν τονίζει τις προθέσεις του Σάιλοκ, αλλά το γεγονός ότι οι ίδιοι άνθρωποι που κατηγορούν για ανηθικότητα και ανεντιμότητα το Σάιλοκ χρησιμοποιούν την απάτη για να κερδίσουν. Σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση του έργου, ο Σάιλοκ είναι ο πιο έντιμος ηθικά χαρακτήρας.
Τρικυμία
Ο Πρόσπερο, Δούκας του Μιλάνου, που ασχολείτο με μυστικιστικές μελέτες, χάνει τον θρόνο του, καθώς ο αδερφός του, Αντόνιο, με τη βοήθεια του βασιλιά της Νάπολης Αλόνσο, σφετερίστηκε την περιουσία του και την εξουσία του. Έτσι καταλήγει σε ένα ερημονήσι μαζί με τη μικρή του κόρη, Μιράντα. Δώδεκα χρόνια αργότερα,ο Πρόσπερο έχει εξελιχθεί σε μεγάλο μάγο, που ελέγχει στοιχεία της φύσης και ξωτικά, όπως το αγαθό πνεύμα Άριελ. Υπηρέτης του Πρόσπερο και της Μιράντα είναι ο Κάλιμπαν, ένας ιθαγενής του νησιού που συμπεριφέρεται χυδαία στο αφεντικό του, που θέλει να τον εκπολιτίσει. Ωστόσο, η μοίρα ευνοεί τον Πρόσπερο: όσοι συνωμότησαν εναντίον του για το θρόνο του Μιλάνου θα τύχει να ταξιδέψουν με πλοίο στη θάλασσα κοντά στο νησί. Έπειτα από μια τρικυμία που προκαλεί ο Πρόσπερο με τις μαγικές του δυνάμεις, το καράβι του Αλόνσο βουλιάζει κι όλοι ναυαγούν στο νησί, φτάνουν μέχρι την τρέλα, μέχρι που ανακαλύπτουν ότι ο τρόπος που βασανίζονται οφείλεται στο πώς αδίκησαν παλιότερα τον Πρόσπερο.Η Μιράντα αρραβωνιάζεται τον Φερδινάνδο, γιο του Αλόνσο, κι ο Πρόσπερο θα επιστρέψει ως Δούκας στο Μιλάνο, αφού πρώτα αποκηρύξει την υψηλή τέχνη της μαγείας και απελευθερώσει τον Άριελ. Η μαγεία είναι κεντρικό θέμα στην Τρικυμία, καθώς είναι το στοιχείο που δένει την πλοκή. Ο Πρόσπερο κατέχει τόσο μεγάλη δύναμη στο έργο λόγω της ικανότητάς του να χειρίζεται τη μαγεία και να ελέγχει το πνεύμα του Άριελ. Εξαιτίας της μαγείας προκλήθηκε η Τρικυμία, τα γεγονότα μεταξύ των ναυαγών στο νησί, καθώς και οι παραισθήσεις και η μαγευτική μουσική του Άριελ. Κατά πολλούς, η μαγεία αναφέρεται στη γραφή του ίδιου του Σαίξπηρ: στο τέλος, όπως ο Πρόσπερο αποκηρύσσει την υψηλή του τέχνη, έτσι κι ο Σαίξπηρ δηλώνει την απόσυρσή του από τη θεατρική συγγραφή.
Ο Πρόσπερο, Δούκας του Μιλάνου, που ασχολείτο με μυστικιστικές μελέτες, χάνει τον θρόνο του, καθώς ο αδερφός του, Αντόνιο, με τη βοήθεια του βασιλιά της Νάπολης Αλόνσο, σφετερίστηκε την περιουσία του και την εξουσία του. Έτσι καταλήγει σε ένα ερημονήσι μαζί με τη μικρή του κόρη, Μιράντα. Δώδεκα χρόνια αργότερα,ο Πρόσπερο έχει εξελιχθεί σε μεγάλο μάγο, που ελέγχει στοιχεία της φύσης και ξωτικά, όπως το αγαθό πνεύμα Άριελ. Υπηρέτης του Πρόσπερο και της Μιράντα είναι ο Κάλιμπαν, ένας ιθαγενής του νησιού που συμπεριφέρεται χυδαία στο αφεντικό του, που θέλει να τον εκπολιτίσει. Ωστόσο, η μοίρα ευνοεί τον Πρόσπερο: όσοι συνωμότησαν εναντίον του για το θρόνο του Μιλάνου θα τύχει να ταξιδέψουν με πλοίο στη θάλασσα κοντά στο νησί. Έπειτα από μια τρικυμία που προκαλεί ο Πρόσπερο με τις μαγικές του δυνάμεις, το καράβι του Αλόνσο βουλιάζει κι όλοι ναυαγούν στο νησί, φτάνουν μέχρι την τρέλα, μέχρι που ανακαλύπτουν ότι ο τρόπος που βασανίζονται οφείλεται στο πώς αδίκησαν παλιότερα τον Πρόσπερο.Η Μιράντα αρραβωνιάζεται τον Φερδινάνδο, γιο του Αλόνσο, κι ο Πρόσπερο θα επιστρέψει ως Δούκας στο Μιλάνο, αφού πρώτα αποκηρύξει την υψηλή τέχνη της μαγείας και απελευθερώσει τον Άριελ. Η μαγεία είναι κεντρικό θέμα στην Τρικυμία, καθώς είναι το στοιχείο που δένει την πλοκή. Ο Πρόσπερο κατέχει τόσο μεγάλη δύναμη στο έργο λόγω της ικανότητάς του να χειρίζεται τη μαγεία και να ελέγχει το πνεύμα του Άριελ. Εξαιτίας της μαγείας προκλήθηκε η Τρικυμία, τα γεγονότα μεταξύ των ναυαγών στο νησί, καθώς και οι παραισθήσεις και η μαγευτική μουσική του Άριελ. Κατά πολλούς, η μαγεία αναφέρεται στη γραφή του ίδιου του Σαίξπηρ: στο τέλος, όπως ο Πρόσπερο αποκηρύσσει την υψηλή του τέχνη, έτσι κι ο Σαίξπηρ δηλώνει την απόσυρσή του από τη θεατρική συγγραφή.
Πόστερ απο μια θεατρική παραγωγή του 1879, στο Μπρόντγουει
Η κωμωδία των παρεξηγήσεων
Το πιο μικρό έργο – 1.780 στίχοι όλο κι όλο, δεν ξέρουμε πότε ακριβώς γράφτηκε, ίσως τον Δεκέμβριο του 1594, οι μελετητές συμφωνούν στο ότι πρόκειται για «αριστοτέχνημα της κωμικής φαντασίας», που μπερδεύει πρόσωπα και πράγματα, δίνοντας τους διττή υπόσταση και διπλό νόημα. Είναι η πρώτη κωμωδία που έγραψε ο Σαίξπηρ και παίχτηκε το Δεκέμβριο του 1594. Κύρια πηγή του ποιητή είναι οι «Μέναιχμοι» και ο «Αμφιτρύων» του Πλαύτου αλλά οι μελετητές μας πληροφορούν ότι αρκετές κωμωδίες με το ίδιο θέμα είχαν ήδη παιχτεί στο Λονδίνο. Οι χαρακτήρες στο έργο είναι μάλλον σκιαγραφίες αν τους συγκρίνουμε με εκείνους των έργων της ωριμότητας του ποιητή, αλλά λειτουργούν με αμεσότητα και φυσικότητα, διότι εδώ τον Σαίξπηρ δεν τον ενδιαφέρει η σε βάθος ανάλυση των χαρακτήρων, αλλά η κωμική κατάσταση, οι παρεξηγήσεις. Η στιχουργική δεξιοτεχνία και η λυρική διάθεση του Σαίξπηρ διαφαίνονται καθαρά στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων» μαζί με τη θεατρικότητα και τη δεινότητά του να αναδεικνύει σε θεατρική πράξη μια αλληλουχία φαρσικών συγκυριών. Ένα έργο εκπλήξεων, ένα τρελό ψηφιδωτό από μπλεγμένες ερωτικές ιστορίες, μέσα σε μια ατμόσφαιρα μαγείας και ψευδαίσθησης. Δύο ζευγάρια πανομοιότυπων διδύμων που είχαν χωριστεί στη γέννα, βρίσκονται ξαφνικά στην ίδια πόλη χωρίς να το γνωρίζουν. Μέσα σε αυτή την αλλόκοτη συνθήκη εκτυλίσσεται μια ιλιγγιώδης φάρσα, στην οποία κυριαρχούν η πλάνη και οι αλλεπάλληλες παρεξηγήσεις, καθώς τα πρόσωπα διασταυρώνονται. Το όριο μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας σταδιακά θολώνει σε αυτό το νεανικό, αριστοτεχνικά γραμμένο έργο του Σαίξπηρ, όπου κάθε βεβαιότητα καταρρέει και κανένας δεν είναι αυτός που νομίζει ότι είναι.
Το πιο μικρό έργο – 1.780 στίχοι όλο κι όλο, δεν ξέρουμε πότε ακριβώς γράφτηκε, ίσως τον Δεκέμβριο του 1594, οι μελετητές συμφωνούν στο ότι πρόκειται για «αριστοτέχνημα της κωμικής φαντασίας», που μπερδεύει πρόσωπα και πράγματα, δίνοντας τους διττή υπόσταση και διπλό νόημα. Είναι η πρώτη κωμωδία που έγραψε ο Σαίξπηρ και παίχτηκε το Δεκέμβριο του 1594. Κύρια πηγή του ποιητή είναι οι «Μέναιχμοι» και ο «Αμφιτρύων» του Πλαύτου αλλά οι μελετητές μας πληροφορούν ότι αρκετές κωμωδίες με το ίδιο θέμα είχαν ήδη παιχτεί στο Λονδίνο. Οι χαρακτήρες στο έργο είναι μάλλον σκιαγραφίες αν τους συγκρίνουμε με εκείνους των έργων της ωριμότητας του ποιητή, αλλά λειτουργούν με αμεσότητα και φυσικότητα, διότι εδώ τον Σαίξπηρ δεν τον ενδιαφέρει η σε βάθος ανάλυση των χαρακτήρων, αλλά η κωμική κατάσταση, οι παρεξηγήσεις. Η στιχουργική δεξιοτεχνία και η λυρική διάθεση του Σαίξπηρ διαφαίνονται καθαρά στην «Κωμωδία των παρεξηγήσεων» μαζί με τη θεατρικότητα και τη δεινότητά του να αναδεικνύει σε θεατρική πράξη μια αλληλουχία φαρσικών συγκυριών. Ένα έργο εκπλήξεων, ένα τρελό ψηφιδωτό από μπλεγμένες ερωτικές ιστορίες, μέσα σε μια ατμόσφαιρα μαγείας και ψευδαίσθησης. Δύο ζευγάρια πανομοιότυπων διδύμων που είχαν χωριστεί στη γέννα, βρίσκονται ξαφνικά στην ίδια πόλη χωρίς να το γνωρίζουν. Μέσα σε αυτή την αλλόκοτη συνθήκη εκτυλίσσεται μια ιλιγγιώδης φάρσα, στην οποία κυριαρχούν η πλάνη και οι αλλεπάλληλες παρεξηγήσεις, καθώς τα πρόσωπα διασταυρώνονται. Το όριο μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας σταδιακά θολώνει σε αυτό το νεανικό, αριστοτεχνικά γραμμένο έργο του Σαίξπηρ, όπου κάθε βεβαιότητα καταρρέει και κανένας δεν είναι αυτός που νομίζει ότι είναι.
Απεικόνιση της Ολίβια του Έντμουντ Λέιτον από το The Graphic Gallery of Shakespeare's Heroines
Δωδέκατη Νύχτα (welfth Night, or What You Will)
Το Δωδέκατη Νύχτα ή Ό,τι θέλετε είναι κωμωδία του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, που πιστεύεται ότι έχει γραφτεί γύρω στα 1601-1602 ως μέρος της ψυχαγωγίας για το κλείσιμο της περιόδου των Χριστουγέννων. Το έργο επικεντρώνεται στα δίδυμα αδέρφια Βιόλα και Σεμπάστιαν, που χωρίζονται σε ένα ναυάγιο. Η Βιόλα (που είναι μεταμφιεσμένη ως Σεζάριο) είναι ερωτευμένη με τον Δούκα Ορσίνο, ο οποίος με τη σειρά του είναι ερωτευμένος με την Κόμισσα Ολίβια. Όταν συναντά τη Βιόλα, η Κόμισσα Όλιβια την ερωτεύεται θεωρώντας ότι είναι άντρας. Εν τω μεταξύ, ο δίδυμος αδελφός της Βιόλα, ο Σεμπάστιαν, έχει διασωθεί από τον Αντόνιο, έναν θαλάσσιο καπετάνιο, που προηγουμένως πολεμούσε ενάντια στον Ορσίνο, παρόλα αυτά συνοδεύει τον Σεμπάστιαν στην Ιλλυρία, παρά τον κίνδυνο, λόγω της τρυφερότητάς του για τον Σεμπάστιαν. Η εμφάνιση του Σεμπάστιαν προσθέτει τη σύγχυση των λανθασμένων ταυτοτήτων στην κωμωδία. Λαμβάνοντας τον Σεμπάστιαν για 'Σεζάριο', η Ολίβια του ζητάει να τον παντρευτεί, και παντρεύονται κρυφά σε μια εκκλησία. Τελικά, όταν ο 'Σεζάριο' και ο Σεμπάστιαν εμφανίζονται μπροστά στην Ολίβια και τον Ορσίνο, υφίσταται περισσότερη κατάπληξη και σύγχυση στη φυσική τους ομοιότητα. Σε αυτό το σημείο, η Βιόλα αποκαλύπτει την ταυτότητά της και επανενώνεται με τον δίδυμο αδελφό της.Το θεατρικό τελειώνει με την ανακοίνωση του γάμου του Δούκα Ορσίνου και της Βιόλα.
Το Δωδέκατη Νύχτα ή Ό,τι θέλετε είναι κωμωδία του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, που πιστεύεται ότι έχει γραφτεί γύρω στα 1601-1602 ως μέρος της ψυχαγωγίας για το κλείσιμο της περιόδου των Χριστουγέννων. Το έργο επικεντρώνεται στα δίδυμα αδέρφια Βιόλα και Σεμπάστιαν, που χωρίζονται σε ένα ναυάγιο. Η Βιόλα (που είναι μεταμφιεσμένη ως Σεζάριο) είναι ερωτευμένη με τον Δούκα Ορσίνο, ο οποίος με τη σειρά του είναι ερωτευμένος με την Κόμισσα Ολίβια. Όταν συναντά τη Βιόλα, η Κόμισσα Όλιβια την ερωτεύεται θεωρώντας ότι είναι άντρας. Εν τω μεταξύ, ο δίδυμος αδελφός της Βιόλα, ο Σεμπάστιαν, έχει διασωθεί από τον Αντόνιο, έναν θαλάσσιο καπετάνιο, που προηγουμένως πολεμούσε ενάντια στον Ορσίνο, παρόλα αυτά συνοδεύει τον Σεμπάστιαν στην Ιλλυρία, παρά τον κίνδυνο, λόγω της τρυφερότητάς του για τον Σεμπάστιαν. Η εμφάνιση του Σεμπάστιαν προσθέτει τη σύγχυση των λανθασμένων ταυτοτήτων στην κωμωδία. Λαμβάνοντας τον Σεμπάστιαν για 'Σεζάριο', η Ολίβια του ζητάει να τον παντρευτεί, και παντρεύονται κρυφά σε μια εκκλησία. Τελικά, όταν ο 'Σεζάριο' και ο Σεμπάστιαν εμφανίζονται μπροστά στην Ολίβια και τον Ορσίνο, υφίσταται περισσότερη κατάπληξη και σύγχυση στη φυσική τους ομοιότητα. Σε αυτό το σημείο, η Βιόλα αποκαλύπτει την ταυτότητά της και επανενώνεται με τον δίδυμο αδελφό της.Το θεατρικό τελειώνει με την ανακοίνωση του γάμου του Δούκα Ορσίνου και της Βιόλα.
Αγάπης Αγώνας Άγονος ( Love's Labour's Lost)
Οι σύγχρονοι μελετητές αποδίδουν το έργο στη χρονική περίοδο 1595-1596, σύγχρονο δηλαδή με το Ρωμαίος και Ιουλιέτα και το Όνειρο θερινής νυκτός. Η παλαιότερη καταγεγραμμένη παράσταση του έργου αφορά τα Χριστούγεννα του 1597 στην Αυλή ενώπιον της Βασίλισσας Ελισάβετ. Στην αρχή του έργου παρουσιάζεται ο Φερδινάνδος, Βασιλιάς της Ναβάρρας, και οι τρεις ευγενείς φίλοι του , οι οποίοι παίρνουν όρκο να αφιερωθούν στη μελέτη για τρία ολόκληρα χρόνια: θα περιοριστούν στη βιβλιοθήκη, θα νηστεύουν μια φορά την εβδομάδα, θα κοιμούνται μόνο λίγες ώρες κάθε βράδυ και θα στερηθούν τη συντροφιά των γυναικών. Ωστόσο, ο ένας από αυτούς υπενθυμίζει στο βασιλιά ότι στη χώρα καταφτάνουν η πριγκίπισσα της Γαλλίας με συνοδεία τρεις όμορφες αυλικές της, θέτοντάς τους σε πειρασμό: ο βασιλιάς και οι φίλοι του ερωτεύονται την πριγκίπισσα και τη συνοδεία της. Η κεντρική πλοκή διανθίζεται από μικρές κωμικές ιστορίες, ενώ στο τέλος αυτής της παράστασης, υπάρχει μια "δυσάρεστη" ανατροπή. Φτάνει η είδηση ότι ο πατέρας της πριγκίπισσας πέθανε κι εκείνη πρέπει να γυρίσει πίσω για να διεκδικήσει το θρόνο. Ο βασιλιάς και οι φίλοι του ορκίζονται πίστη στις αγαπημένες τους, αλλά εκείνες, μην έχοντας πειστεί για το αν η αγάπη τους είναι τόσο δυνατή, ισχυρίζονται ότι πρέπει να περιμένουν ένα χρόνο και μια μέρα για να αποδείξουν την αλήθεια των λόγων τους. Το τέλος είναι κάπως ασυνήθιστο για σαιξπηρικό έργο και γενικότερα κωμωδία της ελισαβετιανής περιόδου. Ωστόσο, το Αγάπης Αγώνας Άγονος συχνά θεωρείται ως το πιο κραυγαλέα "διανοητικό" έργο του Σαίξπηρ, καθώς βρίθει από εκλεπτυσμένα λογοπαίγνια, λογοτεχνικές αναφορές και μια συρραφή των τότε ποιητικών φορμών.
Οι σύγχρονοι μελετητές αποδίδουν το έργο στη χρονική περίοδο 1595-1596, σύγχρονο δηλαδή με το Ρωμαίος και Ιουλιέτα και το Όνειρο θερινής νυκτός. Η παλαιότερη καταγεγραμμένη παράσταση του έργου αφορά τα Χριστούγεννα του 1597 στην Αυλή ενώπιον της Βασίλισσας Ελισάβετ. Στην αρχή του έργου παρουσιάζεται ο Φερδινάνδος, Βασιλιάς της Ναβάρρας, και οι τρεις ευγενείς φίλοι του , οι οποίοι παίρνουν όρκο να αφιερωθούν στη μελέτη για τρία ολόκληρα χρόνια: θα περιοριστούν στη βιβλιοθήκη, θα νηστεύουν μια φορά την εβδομάδα, θα κοιμούνται μόνο λίγες ώρες κάθε βράδυ και θα στερηθούν τη συντροφιά των γυναικών. Ωστόσο, ο ένας από αυτούς υπενθυμίζει στο βασιλιά ότι στη χώρα καταφτάνουν η πριγκίπισσα της Γαλλίας με συνοδεία τρεις όμορφες αυλικές της, θέτοντάς τους σε πειρασμό: ο βασιλιάς και οι φίλοι του ερωτεύονται την πριγκίπισσα και τη συνοδεία της. Η κεντρική πλοκή διανθίζεται από μικρές κωμικές ιστορίες, ενώ στο τέλος αυτής της παράστασης, υπάρχει μια "δυσάρεστη" ανατροπή. Φτάνει η είδηση ότι ο πατέρας της πριγκίπισσας πέθανε κι εκείνη πρέπει να γυρίσει πίσω για να διεκδικήσει το θρόνο. Ο βασιλιάς και οι φίλοι του ορκίζονται πίστη στις αγαπημένες τους, αλλά εκείνες, μην έχοντας πειστεί για το αν η αγάπη τους είναι τόσο δυνατή, ισχυρίζονται ότι πρέπει να περιμένουν ένα χρόνο και μια μέρα για να αποδείξουν την αλήθεια των λόγων τους. Το τέλος είναι κάπως ασυνήθιστο για σαιξπηρικό έργο και γενικότερα κωμωδία της ελισαβετιανής περιόδου. Ωστόσο, το Αγάπης Αγώνας Άγονος συχνά θεωρείται ως το πιο κραυγαλέα "διανοητικό" έργο του Σαίξπηρ, καθώς βρίθει από εκλεπτυσμένα λογοπαίγνια, λογοτεχνικές αναφορές και μια συρραφή των τότε ποιητικών φορμών.
ΟΙ Εύθυμες κυράδες του Ουίνσδορ
Η βασική ιστορία του έργου περιγράφει τις άτυχες προσπάθειες του απένταρου σερ Φάλσταφ να ξελογιάσει τις πλούσιες κυρίες Πείτζ και Φορντ, ενώ μια δεύτερη ιστορία διηγείται πως η νεαρή Αννα Πείτζ, που θέλουν να την παντρευτούν ο ανόητος άλλά πλούσιος Σλέντερ και ο γιατρός Κάιους, παντρεύεται τελικά τον ωραίο αριστοκράτη Φέντον. Αν και δεν είναι γνωστό το πότε γράφτηκε το έργο από τον Σαίξπηρ, είναι πιθανό να ανέβηκε για πρώτη φορά το 1597, ενώ δημοσιεύτηκε σε κείμενο το 1602. Αυτή η υπεροψία του ατόμου ,η τάση να χρησιμοποιεί τους άλλους σύμφωνα με το δικό του συμφέρον, κάνει τον Φάλσταφ ,σύγχρονο ήρωα και μάλιστα χωρίς να του χρειάζεται η γραφική κοιλιά. Αυτός που θεωρεί τον εαυτό του εξυπνότερο από τους άλλους κι ότι είναι ακαταμάχητος, είναι πάντα ευχάριστο να τον βλέπουμε να τον βάζουν στη θέση του εκείνοι που νομίζει πως τους παίζει στα δάχτυλα. Οι θεατές, σαν τις Εύθυμες κυράδες, παρακολουθούν αυτόν τον υψηλότερα ιστάμενο, αλλά όμως χρεοκοπημένο να γίνεται φυσικά ρεζίλι. Ο Σαίξπηρ έντυσε αυτές της δύο ιστορίες με εντυπωσιακούς χαρακτήρες, κάνοντας τις "Εύθυμες κυράδες" , μια από τις πιο δημοφιλέστερες αναγεννησιακές κωμωδίες.
Η βασική ιστορία του έργου περιγράφει τις άτυχες προσπάθειες του απένταρου σερ Φάλσταφ να ξελογιάσει τις πλούσιες κυρίες Πείτζ και Φορντ, ενώ μια δεύτερη ιστορία διηγείται πως η νεαρή Αννα Πείτζ, που θέλουν να την παντρευτούν ο ανόητος άλλά πλούσιος Σλέντερ και ο γιατρός Κάιους, παντρεύεται τελικά τον ωραίο αριστοκράτη Φέντον. Αν και δεν είναι γνωστό το πότε γράφτηκε το έργο από τον Σαίξπηρ, είναι πιθανό να ανέβηκε για πρώτη φορά το 1597, ενώ δημοσιεύτηκε σε κείμενο το 1602. Αυτή η υπεροψία του ατόμου ,η τάση να χρησιμοποιεί τους άλλους σύμφωνα με το δικό του συμφέρον, κάνει τον Φάλσταφ ,σύγχρονο ήρωα και μάλιστα χωρίς να του χρειάζεται η γραφική κοιλιά. Αυτός που θεωρεί τον εαυτό του εξυπνότερο από τους άλλους κι ότι είναι ακαταμάχητος, είναι πάντα ευχάριστο να τον βλέπουμε να τον βάζουν στη θέση του εκείνοι που νομίζει πως τους παίζει στα δάχτυλα. Οι θεατές, σαν τις Εύθυμες κυράδες, παρακολουθούν αυτόν τον υψηλότερα ιστάμενο, αλλά όμως χρεοκοπημένο να γίνεται φυσικά ρεζίλι. Ο Σαίξπηρ έντυσε αυτές της δύο ιστορίες με εντυπωσιακούς χαρακτήρες, κάνοντας τις "Εύθυμες κυράδες" , μια από τις πιο δημοφιλέστερες αναγεννησιακές κωμωδίες.
Με το Ίδιο Μέτρο (Measure for Measure)
Το έργο πρωτοπαίχτηκε το 1604 και ανήκει στις λεγόμενες «μελαγχολικές» κωμωδίες του Σαίξπηρ, γιατί έχει και πολλά δραματικά στοιχεία και ηθικοπλαστικά διδάγματα, κωμικές παρεμβάσεις αλλά και ένα αίσιο τέλος. Βασικό θέμα είναι η δολιότητα της κρατικής εξουσίας και η διαφθορά των ανθρώπων όταν αναλαμβάνουν δημόσιες θέσεις. Ο Άγγελος, επίτροπος του δούκα της Βιέννης, καταδικάζει σε θάνατο τον Κλαύδιο επειδή ατίμασε μια κοπέλα. Η Ισαβέλλα, αδελφή του Κλαύδιου, ικετεύει τον Άγγελο να του χαρίσει τη ζωή, όμως ο Άγγελος ζητάει για αντάλλαγμα να πλαγιάσει μαζί της. Με την παρέμβαση του δούκα της Βιέννης, το έργο οδηγείται σε αίσιο τέλος. Η κωμωδία αυτή του Σαίξπηρ έχει συναρπαστική δομή και μια σειρά από σοβαρούς και φαιδρούς χαρακτήρες, με το καυτό της θέμα δε, παραμένει ως σήμερα επίκαιρη.
Το έργο πρωτοπαίχτηκε το 1604 και ανήκει στις λεγόμενες «μελαγχολικές» κωμωδίες του Σαίξπηρ, γιατί έχει και πολλά δραματικά στοιχεία και ηθικοπλαστικά διδάγματα, κωμικές παρεμβάσεις αλλά και ένα αίσιο τέλος. Βασικό θέμα είναι η δολιότητα της κρατικής εξουσίας και η διαφθορά των ανθρώπων όταν αναλαμβάνουν δημόσιες θέσεις. Ο Άγγελος, επίτροπος του δούκα της Βιέννης, καταδικάζει σε θάνατο τον Κλαύδιο επειδή ατίμασε μια κοπέλα. Η Ισαβέλλα, αδελφή του Κλαύδιου, ικετεύει τον Άγγελο να του χαρίσει τη ζωή, όμως ο Άγγελος ζητάει για αντάλλαγμα να πλαγιάσει μαζί της. Με την παρέμβαση του δούκα της Βιέννης, το έργο οδηγείται σε αίσιο τέλος. Η κωμωδία αυτή του Σαίξπηρ έχει συναρπαστική δομή και μια σειρά από σοβαρούς και φαιδρούς χαρακτήρες, με το καυτό της θέμα δε, παραμένει ως σήμερα επίκαιρη.
Τέλος καλό, όλα καλά
Η Ελένη, μια ορφανή κοπέλα που μεγαλώνει υπό την κηδεμονία της Κόμισσας του Ρουσιγιόν, είναι ερωτευμένη με το γιο της Κόμισσας, τον Μπερτράμ. Ο έρωτάς της δεν βρίσκει ανταπόκριση. Όταν, όμως, ο βασιλιάς της Γαλλίας αρρωσταίνει βαριά και η Ελένη κατορθώνει να τον γιατρέψει, χρησιμοποιώντας μια παλιά θεραπευτική συνταγή που της άφησε κληρονομιά ο φημισμένος γιατρός πατέρας της, ζητάει για ανταμοιβή της από το βασιλιά να διαλέξει τον άντρα της ανάμεσα στους αυλικούς. Και, βέβαια, διαλέγει τον Μπερτράμ. Εκείνος όμως, αρνείται να δεχτεί αυτόν το γάμο και δραπετεύει σε άλλη χώρα. Η Ελένη θα μπει σε μεγάλες περιπέτειες για να κερδίσει την ταυτότητα, τη ζωή, και τον έρωτά της και των φιλενάδων της και παρά τις αντιδράσεις του Μπερτράμ, αυτός υποχωρεί και δέχεται. Το έργο είναι περιπετειώδες. Ο θεατής σαν να παρακολουθεί το ταξίδι μιασ Οδύσσειας, όχι την εποχή του ομηρικού Οδυσσέα, παρά της αναγεννησιακής Ελένης. Ο ποιητής που παραστέκει προστατευτικά την ηρωίδα του σε όλη την περιπετειώδη οδοιπορία της για να της βγει σε Καλό Τέλος, με κατανόηση, ανοχή και συγκατάβαση θα μας βεβαιώσει πως: «Το υφαντό της ζωής μας είναι από ανακατωμένα νήματα, καλά και κακά μαζί: οι αρετές μας θα ήταν περίφανες αν δεν τις έδερναν τα λάθη μας· και τα εγκλήματά μας θ απελπιζόντουσαν αν δεν τα χάιδευαν οι αρετές μας...»
Η Ελένη, μια ορφανή κοπέλα που μεγαλώνει υπό την κηδεμονία της Κόμισσας του Ρουσιγιόν, είναι ερωτευμένη με το γιο της Κόμισσας, τον Μπερτράμ. Ο έρωτάς της δεν βρίσκει ανταπόκριση. Όταν, όμως, ο βασιλιάς της Γαλλίας αρρωσταίνει βαριά και η Ελένη κατορθώνει να τον γιατρέψει, χρησιμοποιώντας μια παλιά θεραπευτική συνταγή που της άφησε κληρονομιά ο φημισμένος γιατρός πατέρας της, ζητάει για ανταμοιβή της από το βασιλιά να διαλέξει τον άντρα της ανάμεσα στους αυλικούς. Και, βέβαια, διαλέγει τον Μπερτράμ. Εκείνος όμως, αρνείται να δεχτεί αυτόν το γάμο και δραπετεύει σε άλλη χώρα. Η Ελένη θα μπει σε μεγάλες περιπέτειες για να κερδίσει την ταυτότητα, τη ζωή, και τον έρωτά της και των φιλενάδων της και παρά τις αντιδράσεις του Μπερτράμ, αυτός υποχωρεί και δέχεται. Το έργο είναι περιπετειώδες. Ο θεατής σαν να παρακολουθεί το ταξίδι μιασ Οδύσσειας, όχι την εποχή του ομηρικού Οδυσσέα, παρά της αναγεννησιακής Ελένης. Ο ποιητής που παραστέκει προστατευτικά την ηρωίδα του σε όλη την περιπετειώδη οδοιπορία της για να της βγει σε Καλό Τέλος, με κατανόηση, ανοχή και συγκατάβαση θα μας βεβαιώσει πως: «Το υφαντό της ζωής μας είναι από ανακατωμένα νήματα, καλά και κακά μαζί: οι αρετές μας θα ήταν περίφανες αν δεν τις έδερναν τα λάθη μας· και τα εγκλήματά μας θ απελπιζόντουσαν αν δεν τα χάιδευαν οι αρετές μας...»
Οι δύο άρχοντες από τη Βερόνα
Κωμωδία φαρσικών καταστάσεων γραμμένη το 1593-1594, σε στίχους και ρυθμούς που θυμίζουν πολύ τα αγγλικά σονέτα του 16ου αιώνα. Θέμα της η ανάγκη των ανθρώπων της Αναγέννησης για ταξίδια, αλλά και ο ανταγωνισμός μεταξύ φίλων όταν προκύπτουν ερωτικές διαφορές μεταξύ τους. Με αρκετό διδακτισμό, αλλά και χιούμορ, λογοπαίγνια και οξυδερκή σχόλια, ο Σαίξπηρ καταφέρνει να δώσει ένα έργο που, παρόλο τον απλοϊκό μύθο του, προοιωνίζει την έλευση των μεγάλων τραγωδιών και κωμωδιών του. Οι δύο άρχοντες από τη Βερόνα είναι κωμωδία βασισμένη κυρίως στους έρωτες νέων ζευγαριών, που διανθίζεται από κωμικούς ρόλους υπηρετών, αντεραστών, ξενοδόχων, δίνοντας με εύθυμο τρόπο ένα χαρακτηριστικό μωσαϊκό της Ελισαβετιανής εποχής.Το θέμα σε τούτη την κωμωδία είναι η πάλη ανάμεσα στη φιλία και το πάθος. Το πάθος το ερωτικό που όταν αφηνιάζει και δεν υποτάσσεται στον έλεγχο της αρετής και της ευθύνης, μπορεί να κόψει στέρεους δεσμούς, όπως το ερωτικό πάθος που ανάβει στον Προτέο για τη Σύλβια, την αγαπημένη του φίλου του Βαλεντίνου, απείλησε να καταστρέψει την αδελφική φιλία που είχε βλαστήσει ανάμεσά τους.
Κωμωδία φαρσικών καταστάσεων γραμμένη το 1593-1594, σε στίχους και ρυθμούς που θυμίζουν πολύ τα αγγλικά σονέτα του 16ου αιώνα. Θέμα της η ανάγκη των ανθρώπων της Αναγέννησης για ταξίδια, αλλά και ο ανταγωνισμός μεταξύ φίλων όταν προκύπτουν ερωτικές διαφορές μεταξύ τους. Με αρκετό διδακτισμό, αλλά και χιούμορ, λογοπαίγνια και οξυδερκή σχόλια, ο Σαίξπηρ καταφέρνει να δώσει ένα έργο που, παρόλο τον απλοϊκό μύθο του, προοιωνίζει την έλευση των μεγάλων τραγωδιών και κωμωδιών του. Οι δύο άρχοντες από τη Βερόνα είναι κωμωδία βασισμένη κυρίως στους έρωτες νέων ζευγαριών, που διανθίζεται από κωμικούς ρόλους υπηρετών, αντεραστών, ξενοδόχων, δίνοντας με εύθυμο τρόπο ένα χαρακτηριστικό μωσαϊκό της Ελισαβετιανής εποχής.Το θέμα σε τούτη την κωμωδία είναι η πάλη ανάμεσα στη φιλία και το πάθος. Το πάθος το ερωτικό που όταν αφηνιάζει και δεν υποτάσσεται στον έλεγχο της αρετής και της ευθύνης, μπορεί να κόψει στέρεους δεσμούς, όπως το ερωτικό πάθος που ανάβει στον Προτέο για τη Σύλβια, την αγαπημένη του φίλου του Βαλεντίνου, απείλησε να καταστρέψει την αδελφική φιλία που είχε βλαστήσει ανάμεσά τους.