Γνωστός και ως κόκκινος πλανήτης από την κοκκινωπή σκουριά που περιέχουν τα επιφανειακά του πετρώματα, ο μικροσκοπικός Άρης μόλις που φτάνει σε μέγεθος το μισό του πλανήτη μας.Κι όμως, παρά το μικρό του μέγεθος, διαθέτει ίσως τα πιο εντυπωσιακά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά από οποιονδήποτε άλλον πλανήτη στο Ηλιακό μας σύστημα. Σε κανέναν άλλο πλανήτη δεν έχουμε αποστείλει περισσότερες διαστημικές αποστολές απ’ όσες στον Άρη και παρόλο που τουλάχιστον οι μισές απέτυχαν, εκείνες που υλοποιήθηκαν με επιτυχία έχουν διευρύνει κατά πολύ τις γνώσεις μας γι’ αυτόν.
Σήμερα, ο Άρης μοιάζει πιο κρύος από την Αρκτική και πιο άνυδρος από την Σαχάρα. Εκεί, ωστόσο, ανακαλύψαμε μεγάλες ποσότητες πάγου και πιο πρόσφατα σκοτεινές γραμμές που πιθανότατα σχηματίζονται από την εποχιακή ροή υφάλμυρου νερού. Σύμφωνα, μάλιστα, με όλες τις ενδείξεις, δισεκατομμύρια χρόνια πριν, ο Άρης ήταν ένας αρκετά πιο ζεστός και υγρός πλανήτης με πυκνή ατμόσφαιρα και νερό που έρεε σε ποτάμια, και συσσωρευόταν σε λίμνες και θάλασσες. Εάν ήταν όντως έτσι, πώς χάθηκε το νερό που κάποτε είχε; Εάν ήταν όντως έτσι, εμφανίστηκαν άραγε μικροβιακοί οργανισμοί, όταν ο πλανήτης αυτός ήταν ακόμη νέος και φιλόξενος στην ζωή; Οι διαστημοσυσκευές μας που τέθηκαν σε τροχιά γύρω του και προσεδαφίστηκαν στην επιφάνειά του συνεχίζουν να συλλέγουν δεδομένα, προσπαθώντας να βρουν τις απαντήσεις. Ο Άρης είναι ένας σχετικά μικρός βραχώδης πλανήτης με μάζα που δεν υπερβαίνει το 10% περίπου αυτής του πλανήτη μας. Στο ετήσιο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο, το οποίο διαρκεί περίπου 687 ημέρες, ο Άρης συνοδεύεται από δύο μικροσκοπικούς δορυφόρους, τον Φόβο και τον Δείμο, οι οποίοι απ’ ό,τι φαίνεται είναι αστεροειδείς που αιχμαλωτίστηκαν από το βαρυτικό του πεδίο. Ο Φόβος, ο μεγαλύτερος απ’ αυτούς, έχει διάμετρο μόλις 22 km. Βλογιοκομμένος από αμέτρητους κρατήρες, ρωγμές και ρήγματα, στροβιλίζεται όλο και πιο κοντά προς τον Άρη, ώσπου σε περίπου 100 εκατ. χρόνια θα συντριβεί στην επιφάνειά του, σε μία τιτάνια σύγκρουση. Ο Δείμος, αντιθέτως, με διάμετρο μόλις 15 km, έχει πολύ πιο σκοτεινή και ομαλή επιφάνεια, που οφείλεται μάλλον στο παχύ στρώμα σκόνης που τον καλύπτει. Γνωρίζουμε, ακόμη, ότι ο Άρης περιβάλλεται από μια πολύ αραιή ατμόσφαιρα, 100 φορές πιο αραιή από την ατμόσφαιρα του πλανήτη μας, η οποία αποτελείται κατά 95% από διοξείδιο του άνθρακα, ενώ όσον αφορά στην τεκτονική και ηφαιστειακή του δραστηριότητα, αυτή έχει σταματήσει προ πολλού. ¨Ολα τα δεδομένα που έχουμε συλλέξει έως τώρα καταδεικνύουν ότι πριν από 3,5-4 δισ. χρόνια ο πλανήτης αυτός διέθετε νερό σε υγρή μορφή και μάλιστα σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες απ’ αυτές που αντιστοιχούν στα αποθέματα πάγου που έχουμε ήδη εντοπίσει. Δεδομένου, λοιπόν, ότι η ζωή, όπως τουλάχιστον την γνωρίζουμε, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς νερό σε υγρή μορφή, ο πλανήτης αυτός διέθετε απ’ ό,τι φαίνεται ένα σαφώς ευνοϊκότερο περιβάλλον, όπου θα μπορούσαν να έχουν αναπτυχθεί οι απλούστερες μορφές της. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ζωή όντως έκανε τότε τα πρώτα της δειλά βήματα στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη, πρόκειται για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο στην προσπάθειά μας να αναζητήσουμε τα ίχνη της ζωής και εκτός του πλανήτη μας.
Ο Αρης έχει μικρότερη βαρύτητα από τη Γη
Η αρειανή βαρύτητα είναι κατά 62% μικρότερη από τη γήινη, κάτι που σημαίνει ότι ένας άνθρωπος βάρους 100 κιλών στη Γη θα ζυγίζει μόλις 40 κιλά στον Κόκκινο Πλανήτη. Αυτό φυσικά συμβαίνει λόγω της διαφοράς μάζας: Οσο περισσότερη μάζα έχει ένας πλανήτης, τόσο πιο ισχυρή θα είναι και η βαρύτητά του. Κι έτσι η Γη, που είναι κατά 1,8794 φορές μεγαλύτερη από τον Αρη, έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα, κάνοντας το ίδιο σώμα να ζυγίζει πολύ περισσότερο απ' ότι αν ήταν στον Αρη.
Κομμάτια του Αρη υπάρχουν στη Γη
Περισσότεροι από 100 ταυτοποιημένοι μετεωρίτες που προήλθαν από τον Άρη είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη της Γης και πρόσφατα το Mars Curiosity της NASA απέδειξε ότι έχουν την ίδια σύσταση με τα πετρώματα του Αρη.
Ο Αρης έχει εποχές
Αν η αγαπημένη σας εποχή είναι η Ανοιξη, τότε ήρθε η ώρα για διαστημική μετακόμιση: Ο κόκκινος πλανήτης περνάει από τέσσερις εποχές, όπως και η Γη, αν και αντίθετα από τον πλανήτη μας, οι εποχές εκεί δεν διαρκούν το ίδιο. Στο βόρειο ημισφαίριο του Κόκκινου Πλανήτη, η άνοιξη διαρκεί 7 μήνες, το καλοκαίρι 6 μήνες, 5,3 το φθινόπωρο και 4 ο χειμώνας. Αυτό συμβαίνει γιατί η κλίση του νοητού άξονα του Αρη είναι μεγαλύτερη (25 μοίρες) από την αντίστοιχη της Γης (23 μοίρες).
Ο Αρης έχει τις πιο βίαιες καταγεγραμμένες αμμοθύελλες
Ο Κόκκινος Πλανήτης μπορεί να είναι μικρός σε μέγεθος, έχει όμως τις πιο καταστροφικές αμμοθύελλες του ηλιακού μας συστήματος. Ηδη από το 1971 οι επιστήμονες της NASA είχαν καταγράψει τις βίαιες θύελλες μέσω των εικόνων που έστελνε το Mariner 9 που σάρωναν την επιφάνειά του και κράτησαν για έναν ολόκληρο μήνα.
Ο Αρης έχει το μεγαλύτερο ηφαίστειο του ηλιακού μας συστήματος
Με ύψος τριπλάσιο από του Εβερεστ, το ηφαίστειο Olympus Mons του Αρη είναι το μεγαλύτερο βουνο-ηφαίστειο του ηλιακού συστήματος. Αυτό συμβαίνει γιατί σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι τεκτονικές πλάκες του Άρη σπάνια μετακινούνται και η έλλειψη τεκτονικής δραστηριότητας επιτρέπει στο μάγμα που βγαίνει από τα ηφαίστεια να συσσωρεύεται συνεχώς στην ίδια επιφάνεια.
Ο Αρης θα καταβροχθίσει έναν δορυφόρο του
Ο κόκκινος πλανήτης έχει δύο φυσικούς δορυφόρους, τον Φόβο και τον Δείμο, ωστόσο στο μέλλον υπολογίζεται ότι ο Φόβος θα διαλυθεί από τον ίδιο τον Άρη. Ο Φόβος εκτελεί τρεις περιστροφές γύρω από τον Άρη την ημέρα, σε μια απόσταση μόλις 9.378 χιλιομέτρων (η Σελήνη από τη Γη απέχει 384.000 χιλιόμετρα) και σύμφωνα με τους υπολογισμούς της NASA, ο Φόβος πλησιάζει τον Άρη συνεχώς, με το ανησυχητικό νούμερο των 1,8 μέτρων ανά 100 χρόνια, κάτι που του δίνει μόνο 50 εκατομμύρια χρόνια ζωής μέχρι να προσκρούσει στην επιφάνεια του πλανήτη, η να διαλυθεί στους δακτύλιους.
Ο Αρης είχε άλλοτε ποτάμια, λίμνες και έναν ωκεανό
Οπως ανακάλυψε το Mariner της NASA κάποτε ο πλανήτης φιλοξενούσε πράγματι νερό: ο Κρατήρας McLaughlin, για παράδειγμα, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια ήταν λίμνη. Αλλά και σε παλιότερη αποστολή του Mars Express, που είχε σταλεί από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA), είχαν ανακαλυφθεί ιζηματογενείς αποθέσεις, οι οποίες ανήκαν σε ωκεανό πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Ο Αρης μπορεί να είναι η πηγή της ζωής στη Γη
Οπως εξηγεί ο Στιβ Μπένερ του Westheimer Institute for Science and Technology της Φλόριντα, είναι πιθανό η ζωή στη Γη να έχει προέλθει από τον Αρη. Η κοινή επιστημονική πεποίθηση είναι ότι η ζωή ξεκίνησε στη Γη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια και δύο ήταν τα στοιχεία που έδωσαν την απαραίτητη ώθηση: το βόριο και το οξείδιο του μολυβδαινίου. Μόνο που στην εποχή που μιλάμε τα δύο υπερπολύτιμα συστατικά της ζωής απλά δεν υπήρχαν στη Γη, η οποία είχε πολύ λίγο οξυγόνο για το οξείδιο του μολυβδαίνιου, την ίδια ώρα που το βόριο θέλει εξαιρετική ξηρασία για να αναπτυχθεί και τότε η Γη ήταν καλυμμένη από νερό. Ο Μπένερ εικάζει ότι τα συστατικά αυτά ήρθαν στη Γη με τα κομμάτια μετεωριτών που προέρχονταν από τον Αρη. Σε απόδειξη των υποθέσεων του, όσοι αστεροειδείς από τον Άρη έχουν εξεταστεί στην Γη έχει βρεθεί ότι περιέχουν βόριο
Η αρειανή βαρύτητα είναι κατά 62% μικρότερη από τη γήινη, κάτι που σημαίνει ότι ένας άνθρωπος βάρους 100 κιλών στη Γη θα ζυγίζει μόλις 40 κιλά στον Κόκκινο Πλανήτη. Αυτό φυσικά συμβαίνει λόγω της διαφοράς μάζας: Οσο περισσότερη μάζα έχει ένας πλανήτης, τόσο πιο ισχυρή θα είναι και η βαρύτητά του. Κι έτσι η Γη, που είναι κατά 1,8794 φορές μεγαλύτερη από τον Αρη, έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα, κάνοντας το ίδιο σώμα να ζυγίζει πολύ περισσότερο απ' ότι αν ήταν στον Αρη.
Κομμάτια του Αρη υπάρχουν στη Γη
Περισσότεροι από 100 ταυτοποιημένοι μετεωρίτες που προήλθαν από τον Άρη είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη της Γης και πρόσφατα το Mars Curiosity της NASA απέδειξε ότι έχουν την ίδια σύσταση με τα πετρώματα του Αρη.
Ο Αρης έχει εποχές
Αν η αγαπημένη σας εποχή είναι η Ανοιξη, τότε ήρθε η ώρα για διαστημική μετακόμιση: Ο κόκκινος πλανήτης περνάει από τέσσερις εποχές, όπως και η Γη, αν και αντίθετα από τον πλανήτη μας, οι εποχές εκεί δεν διαρκούν το ίδιο. Στο βόρειο ημισφαίριο του Κόκκινου Πλανήτη, η άνοιξη διαρκεί 7 μήνες, το καλοκαίρι 6 μήνες, 5,3 το φθινόπωρο και 4 ο χειμώνας. Αυτό συμβαίνει γιατί η κλίση του νοητού άξονα του Αρη είναι μεγαλύτερη (25 μοίρες) από την αντίστοιχη της Γης (23 μοίρες).
Ο Αρης έχει τις πιο βίαιες καταγεγραμμένες αμμοθύελλες
Ο Κόκκινος Πλανήτης μπορεί να είναι μικρός σε μέγεθος, έχει όμως τις πιο καταστροφικές αμμοθύελλες του ηλιακού μας συστήματος. Ηδη από το 1971 οι επιστήμονες της NASA είχαν καταγράψει τις βίαιες θύελλες μέσω των εικόνων που έστελνε το Mariner 9 που σάρωναν την επιφάνειά του και κράτησαν για έναν ολόκληρο μήνα.
Ο Αρης έχει το μεγαλύτερο ηφαίστειο του ηλιακού μας συστήματος
Με ύψος τριπλάσιο από του Εβερεστ, το ηφαίστειο Olympus Mons του Αρη είναι το μεγαλύτερο βουνο-ηφαίστειο του ηλιακού συστήματος. Αυτό συμβαίνει γιατί σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι τεκτονικές πλάκες του Άρη σπάνια μετακινούνται και η έλλειψη τεκτονικής δραστηριότητας επιτρέπει στο μάγμα που βγαίνει από τα ηφαίστεια να συσσωρεύεται συνεχώς στην ίδια επιφάνεια.
Ο Αρης θα καταβροχθίσει έναν δορυφόρο του
Ο κόκκινος πλανήτης έχει δύο φυσικούς δορυφόρους, τον Φόβο και τον Δείμο, ωστόσο στο μέλλον υπολογίζεται ότι ο Φόβος θα διαλυθεί από τον ίδιο τον Άρη. Ο Φόβος εκτελεί τρεις περιστροφές γύρω από τον Άρη την ημέρα, σε μια απόσταση μόλις 9.378 χιλιομέτρων (η Σελήνη από τη Γη απέχει 384.000 χιλιόμετρα) και σύμφωνα με τους υπολογισμούς της NASA, ο Φόβος πλησιάζει τον Άρη συνεχώς, με το ανησυχητικό νούμερο των 1,8 μέτρων ανά 100 χρόνια, κάτι που του δίνει μόνο 50 εκατομμύρια χρόνια ζωής μέχρι να προσκρούσει στην επιφάνεια του πλανήτη, η να διαλυθεί στους δακτύλιους.
Ο Αρης είχε άλλοτε ποτάμια, λίμνες και έναν ωκεανό
Οπως ανακάλυψε το Mariner της NASA κάποτε ο πλανήτης φιλοξενούσε πράγματι νερό: ο Κρατήρας McLaughlin, για παράδειγμα, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια ήταν λίμνη. Αλλά και σε παλιότερη αποστολή του Mars Express, που είχε σταλεί από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA), είχαν ανακαλυφθεί ιζηματογενείς αποθέσεις, οι οποίες ανήκαν σε ωκεανό πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Ο Αρης μπορεί να είναι η πηγή της ζωής στη Γη
Οπως εξηγεί ο Στιβ Μπένερ του Westheimer Institute for Science and Technology της Φλόριντα, είναι πιθανό η ζωή στη Γη να έχει προέλθει από τον Αρη. Η κοινή επιστημονική πεποίθηση είναι ότι η ζωή ξεκίνησε στη Γη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια και δύο ήταν τα στοιχεία που έδωσαν την απαραίτητη ώθηση: το βόριο και το οξείδιο του μολυβδαινίου. Μόνο που στην εποχή που μιλάμε τα δύο υπερπολύτιμα συστατικά της ζωής απλά δεν υπήρχαν στη Γη, η οποία είχε πολύ λίγο οξυγόνο για το οξείδιο του μολυβδαίνιου, την ίδια ώρα που το βόριο θέλει εξαιρετική ξηρασία για να αναπτυχθεί και τότε η Γη ήταν καλυμμένη από νερό. Ο Μπένερ εικάζει ότι τα συστατικά αυτά ήρθαν στη Γη με τα κομμάτια μετεωριτών που προέρχονταν από τον Αρη. Σε απόδειξη των υποθέσεων του, όσοι αστεροειδείς από τον Άρη έχουν εξεταστεί στην Γη έχει βρεθεί ότι περιέχουν βόριο