Η ιστορία της δημιουργίας του Facebook, της πιο δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης, είναι γεμάτη φήμες, αντεγκλήσεις και μηνύσεις. Λογικό αν σκεφτεί κανείς ότι η σελίδα που δημιούργησε ο φοιτητής του Harvard Mark Zuckerberg, τον Φεβρουάριο του 2004 και τότε ονομαζόταν “thefacebook.com” αριθμεί πλέον 400 εκατομμύρια μέλη και έχει μετατραπεί σε φαινόμενο παγκοσμίως. Το μεγαλύτερο, αυτή τη στιγμή, site κοινωνικής δικτύωσης στον «δυτικό» κόσμο και το δεύτερο μεγαλύτερο success story στο ίντερνετ μετά το Google, έχει ουκ ολίγες φορές προκαλέσει με τη στάση του σε διάφορα θέματα που ποικίλουν από την πνευματική ιδιοκτησία μέχρι τη διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων
Οι αδελφοί Κάμερον και Τάιλερ Γουίνκλβος, μαζί με τον Ντίβια Ναρέντρα, είχαν ζητήσει απ’ τον Ζάκερμπεργκ να γράψει τον κώδικα για την ιστοσελίδα «HarvardConnection», που παρουσίαζε πολλά κοινά στοιχεία με το «Facebook». Του είχαν δώσει 400 δολάρια και ο Ζάκερμπεργκ είχε αρχίσει να γράφει τον κώδικα, μέχρι που παραιτήθηκε ξαφνικά, λίγο πριν ανεβάσει το «Facebook».
Οι φήμες άρχισαν μόλις μια εβδομάδα μετά την ίδρυσή του, με τρεις συμφοιτητές του Zuckerberg να τον κατηγορούν ότι τους έκλεψε την ιδέα. Οι κατηγορίες πήραν επίσημη μορφή καθώς έγινε μήνυση στο Facebook από την εταιρεία που ίδρυσαν οι τρεις φοιτητές. Στη μήνυσή τους κατηγορούσαν τον Zuckerberg για κλοπή και απάτη και έτσι ξεκίνησε μια διαμάχη που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το “Silicon Alley Insider“, μερικοί από τους ισχυρισμούς κατά του ιδρυτή του Facebook είχαν βάση. Επίσης, ο Zuckerberg κατηγορήθηκε για εισβολή σε λογαριασμούς και κλοπή πληροφοριών, αλλά και για επίθεση στην εταιρεία των φοιτητών και αλλοίωση των στοιχείων της σελίδας τους, ώστε να την κάνει δύσχρηστη.Αυτό που διερευνήθηκε πρώτα, ήταν αν ο Zuckerberg, είχε συμφωνήσει με τους τρεις να τους βοηθήσει να αναπτύξουν την ιδέα τους (το Facebook) και αν τελικά ιδιοποιήθηκε το σχέδιό τους για να φτιάξει τη δικιά του σελίδα. Ο Zuckerberg δεν καταδικάστηκε ποτέ. Το 2007 δικαστήριο της Μασσαχουσέτης αποφάνθηκε ότι συζητήσεις μεταξύ φοιτητών δεν αποτελούν συμφωνία. Ένα χρόνο αργότερα, δικαστής αρνήθηκε να κλείσει την υπόθεση και λίγο μετά το Facebook ήρθε σε συμφωνία με την εταιρεία των φοιτητών. Πριν όμως οριστικοποιηθεί ο συμβιβασμός, δικηγόροι της “Winklevosses” δήλωσαν ότι θα έπρεπε να εξεταστεί ο σκληρός δίσκος του υπολογιστή του Zuckerberg, ο οποίος πιθανότατα θα είχε στοιχεία και e-mails που θα αποδείκνυαν την ενοχή του. Το δικαστήριο αρνήθηκε να προβεί σε έλεγχο στον σκληρό δίσκο και έτσι όλοι πλέον αναρωτιούνται τι περιέχει.
Η αρχή
Στο τέλος του 2003 οι φοιτητές του Harvard Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss και Divya Natura, αναζητούσαν έναν προγραμματιστή για να κάνει πραγματικότητα μια ιδέα, που όπως ισχυρίζονται μέχρι σήμερα, είχαν από το 2002. Μια ιστοσελίδα επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών που επρόκειτο να την ονομάσουν “HarvardConnections.com”.Στην αρχή είχαν πληρώσει έναν άλλον φοιτητή, ο οποίος όμως εγκατέλειψε το σχέδιο και πρότεινε έναν δευτεροετή φοιτητή που τον έλεγαν Μark Zuckerberg. Ο Ζuckerberg ήταν ήδη γνωστός μεταξύ των φοιτητών, καθώς είχε δημιουργήσει το “Facemash”, το οποίο έπαιρνε φωτογραφίες από την επίσημη ιστοσελίδα του Harvard και συνδυάζοντάς τις ζητούσε από όσους έμπαιναν στη σελίδα να ψηφίζουν ποιος φοιτητής ή φοιτήτρια είναι πιο ελκυστικός/η. Το “Facemash” είχε μεγάλη επιτυχία και αυτός ήταν ο λόγος που ο Zuckerberg προτάθηκε στους τρεις φοιτητές. Στο πρώτο ραντεβού των τριών με τον Zuckerberg του ανέφεραν το σχέδιό τους για τη δημιουργία μιας σελίδας που αρχικά θα ήταν μόνο για τους φοιτητές του Harvard και στη συνέχεια θα επεκτεινόταν στα σχολεία όλης της χώρας. Ο Zuckerberg έδειξε ενδιαφέρον για την ιδέα και έστειλε μήνυμα στους φοιτητές ότι θα μπορούσε να φτιάξει ένα προσχέδιο για τη σελίδα μέχρι την επόμενη μέρα. Στη συνέχεια ο Zuckerberg έστελνε μηνύματα με πληροφορίες για την πρόοδό του πάνω στη δημιουργία της σελίδας δείχνοντας ότι θεωρεί τον εαυτό του μέλος της ομάδας. Λίγο αργότερα όμως, τα μηνύματα άλλαξαν ύφος. Ο Zuckerberg άρχισε να γράφει δικαιολογίες για το ότι δεν μπορούσε να τους συναντήσει, λόγω φόρτου εργασίας, αν και σύμφωνα με τους τρεις, ο πραγματικός λόγος ήταν ότι είχε αποφασίσει να κλέψει την ιδέα τους και πλέον δούλευε για δικό του όφελος. Τα e-mails που έστελνε ο Zuckerberg εκείνη την εποχή έχουν δημοσιοποιηθεί, ως μέρος της δικαστικής έρευνας και είναι εμφανής η αλλαγή του ύφους.
Στο τέλος του 2003 οι φοιτητές του Harvard Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss και Divya Natura, αναζητούσαν έναν προγραμματιστή για να κάνει πραγματικότητα μια ιδέα, που όπως ισχυρίζονται μέχρι σήμερα, είχαν από το 2002. Μια ιστοσελίδα επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών που επρόκειτο να την ονομάσουν “HarvardConnections.com”.Στην αρχή είχαν πληρώσει έναν άλλον φοιτητή, ο οποίος όμως εγκατέλειψε το σχέδιο και πρότεινε έναν δευτεροετή φοιτητή που τον έλεγαν Μark Zuckerberg. Ο Ζuckerberg ήταν ήδη γνωστός μεταξύ των φοιτητών, καθώς είχε δημιουργήσει το “Facemash”, το οποίο έπαιρνε φωτογραφίες από την επίσημη ιστοσελίδα του Harvard και συνδυάζοντάς τις ζητούσε από όσους έμπαιναν στη σελίδα να ψηφίζουν ποιος φοιτητής ή φοιτήτρια είναι πιο ελκυστικός/η. Το “Facemash” είχε μεγάλη επιτυχία και αυτός ήταν ο λόγος που ο Zuckerberg προτάθηκε στους τρεις φοιτητές. Στο πρώτο ραντεβού των τριών με τον Zuckerberg του ανέφεραν το σχέδιό τους για τη δημιουργία μιας σελίδας που αρχικά θα ήταν μόνο για τους φοιτητές του Harvard και στη συνέχεια θα επεκτεινόταν στα σχολεία όλης της χώρας. Ο Zuckerberg έδειξε ενδιαφέρον για την ιδέα και έστειλε μήνυμα στους φοιτητές ότι θα μπορούσε να φτιάξει ένα προσχέδιο για τη σελίδα μέχρι την επόμενη μέρα. Στη συνέχεια ο Zuckerberg έστελνε μηνύματα με πληροφορίες για την πρόοδό του πάνω στη δημιουργία της σελίδας δείχνοντας ότι θεωρεί τον εαυτό του μέλος της ομάδας. Λίγο αργότερα όμως, τα μηνύματα άλλαξαν ύφος. Ο Zuckerberg άρχισε να γράφει δικαιολογίες για το ότι δεν μπορούσε να τους συναντήσει, λόγω φόρτου εργασίας, αν και σύμφωνα με τους τρεις, ο πραγματικός λόγος ήταν ότι είχε αποφασίσει να κλέψει την ιδέα τους και πλέον δούλευε για δικό του όφελος. Τα e-mails που έστελνε ο Zuckerberg εκείνη την εποχή έχουν δημοσιοποιηθεί, ως μέρος της δικαστικής έρευνας και είναι εμφανής η αλλαγή του ύφους.
Ωστόσο ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχαν έρθει στο φως της δημοσιότητας τα όσα έλεγε σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους.Ο πρώτος επίσημος επενδυτής του Facebook, ήταν ο συμφοιτητής του Zuckerberg, Εduardo Saverin. Η οικογένειά του Saverin ήταν ιδιαίτερα πλούσια και είχε διασυνδέσεις με τη βραζιλιάνικη μαφία. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ο Zuckerberg στις 7 Δεκεμβρίου 2003 είχε γράψει στον επενδυτή του: “Κάποιοι προσπαθούν ήδη να φτιάξουν ένα σάιτ γνωριμιών. Αλλά έκαναν ένα λάθος. Χαχα. Μου ζήτησαν να το δημιουργήσω για αυτούς. Έτσι τους καθυστερώ, μέχρι το Facebook να είναι έτοιμο να λειτουργήσει”. Λίγες εβδομάδες μετά ο Zuckerberg, συναντήθηκε με τους τρεις φοιτητές. Η συνάντηση έγινε στο δωμάτιό του. Ο Zuckerberg τους είπε ότι σχεδίαζε να κάνει το Harvardconnection μια ιδιαίτερα δημοφιλή ιστοσελίδα που θα απευθύνεται σε πολύ κόσμο και γενικά έδειχνε ότι λειτουργούσε ακόμη για λογαριασμό τους. Όταν όμως ο Cameron πλησίασε σε έναν πίνακα με σχέδια, από αυτούς που χρησιμοποιούν οι προγραμματιστές, ο Zuckerberg του ζήτησε να απομακρυνθεί από αυτόν. Ο Zuckerberg, φαίνεται ότι εργαζόταν και για τα δύο σχέδια, το δικό του και των φοιτητών, με απώτερο σκοπό να τα συμπτύξει και να φτάσει στη δημιουργία της ιστοσελίδας που όλοι γνωρίζουμε. Σύμφωνα με μηνύματα που αντάλλαξε με φίλο του εκείνη την περίοδο, ο Zuckerberg εσκεμμένα καθυστερούσε την παράδοση του Harvardconnection, ενσωματώνοντας χρήσιμα στοιχεία του στο Facebook, το οποίο σχεδίαζε να είναι όχι απλώς ένα μέρος γνωριμιών, αλλά μια μηχανή αναζήτησης φίλων. Στα συγκεκριμένα μηνύματα αναφέρει ότι μισεί να δουλεύει για άλλους, για να λάβει την απάντηση από τον συνομιλητή του: “παράτησέ τους”
Το καλοκαίρι του 2004, το «the Facebook» επεκτάθηκε στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια των Η.Π.Α. και του Καναδά. Το επόμενο βήμα ήταν τα λύκεια. Τα ιδρυτική μέλη μετακόμισαν στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια, όπου έστησαν την επιχείρησή τους. Το άρθρο «the» αφαιρέθηκε απ’ το όνομα και η ιστοσελίδα άρχισε να παίρνει τη μορφή πραγματικής επιχείρησης. Πρόεδρος έγινε ο επιχειρηματίας Σον Πάρκερ, που ήταν συνιδρυτής του «Napster», του πρώτου προγράμματος που επέτρεπε τη διάδοση αρχείων μεταξύ χρηστών υπολογιστή. Όταν το καλοκαίρι έφτασε στο τέλος του, ο Ζάκερμπεργκ αποφάσισε να μην συνεχίσει τις σπουδές του στο Χάρβαρντ.
“thefacebook.com”
Τον Ιανουάριο του 2004, o Zuckerberg συναντήθηκε με τα αδέρφια Winklevoss και την Divya Narenda για τελευταία φορά. Η συνάντηση έγινε όπως και την πρώτη φορά στον χώρο συνεστίασης στο Kirkland house. Μέχρι εκείνη τη στιγμή το “thefacebook.com” δεν ήταν έτοιμο, αλλά ο Zuckerberg είχε εξασφαλίσει τα χρήματα από τον Saverin για να αγοράσει τους σέρβερ. Tρεις μέρες πριν τη συνάντηση, κατοχύρωσε το όνομα και έλαβε την απόφαση να ανακοινώσει στους τρεις ότι τους εγκαταλείπει. Τους είπε ότι ήταν απασχολημένος με προσωπικές ιδέες και το δικό τους σχέδιο, το οποίο είχε πολλά προβήματα δεν μπορούσε να υλοποιηθεί. Στις 4 Φεβρουαρίου ιδρύθηκε το Facebook για τους φοιτητές του Harvard και στις 10 του ίδιου μήνα οι τρεις τον κατηγόρησαν για αθέτηση της συμφωνίας και κλοπή της ιδέας τους. Τον Μάιο του 2004, αφού βρήκαν άλλον προγραμματιστή, οι τρεις φοιτητές ίδρυσαν το Harvardconnection, ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης που επεκτάθηκε σε… 15 σχολεία. Η δικαστική διαμάχη που άρχισε τότε συνεχίζεται μέχρι σήμερα, την ώρα που δύσκολα μπορείς να βρεις στις μέρες μας χρήστη του διαδικτύου που να μην έχει λογαριασμό στο Facebook.
Τον Ιανουάριο του 2004, o Zuckerberg συναντήθηκε με τα αδέρφια Winklevoss και την Divya Narenda για τελευταία φορά. Η συνάντηση έγινε όπως και την πρώτη φορά στον χώρο συνεστίασης στο Kirkland house. Μέχρι εκείνη τη στιγμή το “thefacebook.com” δεν ήταν έτοιμο, αλλά ο Zuckerberg είχε εξασφαλίσει τα χρήματα από τον Saverin για να αγοράσει τους σέρβερ. Tρεις μέρες πριν τη συνάντηση, κατοχύρωσε το όνομα και έλαβε την απόφαση να ανακοινώσει στους τρεις ότι τους εγκαταλείπει. Τους είπε ότι ήταν απασχολημένος με προσωπικές ιδέες και το δικό τους σχέδιο, το οποίο είχε πολλά προβήματα δεν μπορούσε να υλοποιηθεί. Στις 4 Φεβρουαρίου ιδρύθηκε το Facebook για τους φοιτητές του Harvard και στις 10 του ίδιου μήνα οι τρεις τον κατηγόρησαν για αθέτηση της συμφωνίας και κλοπή της ιδέας τους. Τον Μάιο του 2004, αφού βρήκαν άλλον προγραμματιστή, οι τρεις φοιτητές ίδρυσαν το Harvardconnection, ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης που επεκτάθηκε σε… 15 σχολεία. Η δικαστική διαμάχη που άρχισε τότε συνεχίζεται μέχρι σήμερα, την ώρα που δύσκολα μπορείς να βρεις στις μέρες μας χρήστη του διαδικτύου που να μην έχει λογαριασμό στο Facebook.
Ζάκερμπεργκ εναντίον Σάβεριν
Ο Ζάκερμπεργκ έγινε έξαλλος με τη συμπεριφορά του Σάβεριν, όταν έμαθε ότι έφτασε, μάλιστα, στο σημείο να διαφημίζει δικές του επιχειρήσεις στο Facebook, χωρίς να έχει ενημερώσει τους υπόλοιπους συνιδρυτές και αποφάσισε ότι η δράση του έπρεπε να περιοριστεί. Για να μάθει πώς μπορούσε να διώξει τον Σάβεριν, ο Ζάκερμπεργκ συμβουλεύτηκε τον Πίτερ Θίελ, τον άνθρωπο που επρόκειτο να επενδύσει στο Facebook. Το σχέδιο του Θίελ ήταν απλό: ο Ζάκερμπεργκ θα δημιουργούσε μία νέα εταιρεία, που θα αγόραζε το Facebook και θα αναδιένειμε τις μετοχές της επιχείρησης. Στη νέα μοιρασιά, το μερίδιο του Σάβεριν θα μειωνόταν σημαντικά. Έτσι κι έγινε. Μέχρι τις 7 Ιανουαρίου του 2005, το μερίδιο που αντιστοιχούσε στον Σάβεριν έφτασε από 30% στο 10%. Ο Σάβεριν δεν είχε ενημερωθεί για τις εξελίξεις μέχρι τον Απρίλιο του 2005. Λίγες μέρες μετά, ο Ζάκερμπεργκ τον απέλυσε. Ο Σάβεριν απάντησε, κάνοντας μήνυση στον πρώην συνεργάτη του, για παραβίαση της εμπιστευτικότητας. Η υπόθεση έληξε σε συμβιβασμό και ο Σάβεριν απέκτησε το 5% της επιχείρησης, η αξία του οποίου έφθανε τα 5 δισεκατομμύρια. Η ταινία «The Social Network» εξιστορεί την ίδρυση του Facebook, αλλά έχει δεχθεί κριτική, ότι παραποίησε την αλήθεια. Κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου για τον Άαρον Σόρκιν. Ήταν υποψήφια για τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Τζέσι Άιζενμπεργκ, που υποδύθηκε τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ.
Ο Ζάκερμπεργκ έγινε έξαλλος με τη συμπεριφορά του Σάβεριν, όταν έμαθε ότι έφτασε, μάλιστα, στο σημείο να διαφημίζει δικές του επιχειρήσεις στο Facebook, χωρίς να έχει ενημερώσει τους υπόλοιπους συνιδρυτές και αποφάσισε ότι η δράση του έπρεπε να περιοριστεί. Για να μάθει πώς μπορούσε να διώξει τον Σάβεριν, ο Ζάκερμπεργκ συμβουλεύτηκε τον Πίτερ Θίελ, τον άνθρωπο που επρόκειτο να επενδύσει στο Facebook. Το σχέδιο του Θίελ ήταν απλό: ο Ζάκερμπεργκ θα δημιουργούσε μία νέα εταιρεία, που θα αγόραζε το Facebook και θα αναδιένειμε τις μετοχές της επιχείρησης. Στη νέα μοιρασιά, το μερίδιο του Σάβεριν θα μειωνόταν σημαντικά. Έτσι κι έγινε. Μέχρι τις 7 Ιανουαρίου του 2005, το μερίδιο που αντιστοιχούσε στον Σάβεριν έφτασε από 30% στο 10%. Ο Σάβεριν δεν είχε ενημερωθεί για τις εξελίξεις μέχρι τον Απρίλιο του 2005. Λίγες μέρες μετά, ο Ζάκερμπεργκ τον απέλυσε. Ο Σάβεριν απάντησε, κάνοντας μήνυση στον πρώην συνεργάτη του, για παραβίαση της εμπιστευτικότητας. Η υπόθεση έληξε σε συμβιβασμό και ο Σάβεριν απέκτησε το 5% της επιχείρησης, η αξία του οποίου έφθανε τα 5 δισεκατομμύρια. Η ταινία «The Social Network» εξιστορεί την ίδρυση του Facebook, αλλά έχει δεχθεί κριτική, ότι παραποίησε την αλήθεια. Κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου για τον Άαρον Σόρκιν. Ήταν υποψήφια για τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Τζέσι Άιζενμπεργκ, που υποδύθηκε τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ.
Η αμφιλεγόμενη πορεία του facebook
Υπόθεση Beacon
Το Νοέμβριο του 2007 ο Mark Zuckerberg παρουσίασε το Facebook Ads , ένα σύστημα συλλογής δεδομένων που θα επιτρέπει σε μεγάλες εταιρείες να σχεδιάζουν εξειδικευμένα διαφημιστικά μηνύματα. Ο πυρήνας αυτής της υπηρεσίας, η μηχανή Beacon συγκεντρώνει δεδομένα από 44 συμβεβλημένες εταιρείες όπως η Sony Online, η LiveJournal, η Travel Ticker κ.α και τα ενσωματώνει στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα του Facebook. Όταν κάποιος π.χ επισκέπτεται το site μίας από αυτές της εταιρείες και κάνει κλικ στο στο logo του Facebook, ανοίγει ένα παράθυρο που ρωτάει το χρήστη αν θέλει να δημοσιεύσει τις πληροφορίες τους στο Facebook. Αν απαντήσει όχι τότε οι φίλοι δεν μπορούν να βλέπουν τις πληροφορίες αλλά από ότι φαίνεται το Facebook καταγράφει αυτές τις πληροφορίες και του επιτρέπει να δει τι έκανε στο συγκεκριμένο site. Τον επόμενο μήνα, σε μια ασυνήθιστη για αυτόν κίνηση, ο Mark Zuckerberg απολογήθηκε δημοσίως στο blog του και ανακοίνωσε ότι θα δώσει τη δυνατότητα στους χρήστες να αποεπιλέγουν τη χρήση του beacon.
Υπόθεση NewsFeed
Το Σεπτέμβριο του 2006 η σχετικά μικρή τότε κοινότητα του Facebook ξεσηκώθηκε εναντίον του ίδιου του site με αφορμή το NewsFeed. Η υπηρεσία αυτή ενημέρωνε όλους τους φίλους ενός χρήστη εντός λεπτού για οποιαδήποτε αλλαγή έκανε στο προφίλ του. Το ειρωνικό στην υπόθεση είναι ότι η οργάνωση των «προτεσταντών» έγινε μέσα από το ίδιο το Facebook με τη μεγαλύτερη κοινότητα "Students Against Facebook News Feed” να συγκεντρώσει σε λίγες μέρες 284 χιλιάδες χρήστες με το μέρος της. Ακολούθως διάφορες εφημερίδες έδωσαν διαστάσεις στην υπόθεση με δημοσιεύματα όπως "Facebook is watching you" ή "Furious with Facebook" κ.α. Το Facebook, αν και καθυστερημένα, πήρε το μήνυμα και έδωσε τη δυνατότητα επιλογής – αποεπιλογής του Newsfeed. Αν κάτι, όμως, έμεινε από την όλη ιστορία είναι ότι χρήστες βρήκαν έναν ακόμη τρόπο να οργανώνονται δικτυακά.
Υπόθεση Scoble
Στις 3 Ιανουαρίου 2008, ο πρώην «κορυφαίος» blogger της Microsoft, Robert Scoble, καταφέρθηκε εναντίον του facebook επειδή το site του μπλόκαρε το λογαριασμό. Ο Scoble δοκίμαζε ένα λογισμικό εκ μέρους της Plaxo το οποίο εισήγαγε δεδομένα και διευθύνσεις e-mail από άλλους χρήστες. Το Facebook έχει κατά καιρούς δεχθεί δριμεία κριτική σχετικά με την πολιτική του για τα προσωπικά δεδομένα. Οποιοσδήποτε μπορεί, οποιαδήποτε στιγμή, να δει οποιουδήποτε τις προσωπικές πληροφορίες αρκεί να είναι και αυτός χρήστης. Και αυτό είναι που γεννάει ερωτηματικά για τη στάση του. Ο John McCrea, διευθυντικό στέλεχος της Plaxo, δήλωσε για το θέμα ότι οι αιτιάσεις είναι όχι μόνο αδικαιολόγητες αλλά και ότι το Facebook χρησιμοποιεί λογισμικά αναζήτησης δεδομένων για την εισαγωγή διευθύνσεων χρηστών από το Gmail.
Ακόμα και αν ο λογαριασμός του Scoble μπλοκαρίστηκε δικαίως αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι το Facebook διατηρεί δύο μέτρα και δύο σταθμά σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα.
Υπόθεση Scrabulous
Τo Scrabulous είναι η Facebook-ική έκδοση του πασίγνωστου παιχνιδιού Scrable και από τη στιγμή της εφαρμογής του το περασμένο καλοκαίρι έγινε από τις πιο διάσημες υπηρεσίες με 2 εκατομμύρια παίκτες. Που είναι το πρόβλημα; Πολύ απλά το Facebook δεν είχε τα δικαιώματα του παιχνιδιού τα οποία, για τη βόρειο Αμερική, κατέχουν οι πασίγνωστοι κατασκευαστές παιχνιδιών Hasbro και Mattel. Παρά τις συστάσεις των κατασκευαστών για να αποσυρθεί η εφαρμογή, το Facebook επιδεικνύοντας τη γνωστή του αλαζονεία διατηρεί το παιχνίδι έως και σήμερα. Η υπόθεση δεν έχει πάρει τη δικαστική οδό αφού και οι Mattel – Hasbro βλέπουν επικείμενο κέρδος από την αναγέννηση του παιχνιδιού και δεν αποκλείεται ο συμβιβασμός.
Υπόθεση Foxy Knoxy
Η υπόθεση της δολοφονίας της φοιτήτριας Meredith Kerscher, με τη συμμετοχή της συγκάτοικου της Amanda Knox, ανέδειξε τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που μπορεί να πάρει η δημοσίευση προσωπικών δεδομένων σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Ελάχιστα μετά τη δολοφονία και ενώ ακόμα η Amanda Knox δεν είχε ομολογήσει τη συμμετοχή της, η Βρετανική Daily Mail δημοσίευσε φωτογραφίες της που βρήκε στο Facebook με τον τίτλο 'Foxy Knoxy'. Οι φωτογραφίες ήταν κάθε άλλο παρά κολακευτικές και κάποιες την απεικόνιζαν σε κατάσταση μέθης. Αυτό δημιουργεί ερωτηματικά σχετικά με τη διαπόμπευση ατόμων που εμπλέκονται σε υποθέσεις με δημοσιότητα. Μπορεί η Amanda Knox να δημοσίευσε αυτοβούλως τις φωτογραφίες, να δήλωσε αργότερα ότι «δεν έχει αναστολές για το συγκεκριμένο ζήτημα» αλλά πόσοι χρήστες θα ήταν άνετοι να γίνουν πρωτοσέλιδο σε όλα τα περίπτερα;
Υπόθεση Hermann Guede
Ένας από τους βασικούς υπόπτους της δολοφονίας της Meredith Kerscher, ο Hermann Guede, συνελήφθη στo Wiesbaden της Γερμανία 20 μέρες μετά τη δολοφονία. Η αστυνομία έφτασε στα ίχνη του όταν μπήκε στο λογαριασμό του στο Facebook.
Υπόθεση Painter
Η Στέφανι Πέιντερ περιγράφει σε Βρετανική εφημερίδα τους λόγους που την οδήγησαν στην ψηφιακή αυτοκτονία: «Μέσα σε μερικούς μήνες, ένας αριθμός πρώην συντρόφων μου και ανθρώπων με τους οποίους είχα περιστασιακές επαφές ζητούσαν να γίνουν φίλοι μου στο Facebook. Δεν ήθελα να τους απορρίψω και ήμουν περίεργη να δω τι θέλουν. Αυτό όχι μόνο πυροδότησε ανεπιθύμητα συναισθήματα αλλά έκανε και το σύντροφο μου εξαιρετικά ανασφαλή. Χρήστης και αυτός του Facebook, μπορούσε να βλέπει τα όλο υπονοούμενα μηνύματα των πρώην μου. Πολύ περισσότερο δε, μπορούσε να βλέπει παλιές φωτογραφίες με τους πρώην μου, που αυτοί είχαν δημοσιεύσει στο Facebook. Στο τέλος το Facebook προκαλούσε στη σχέση μας τόσα προβλήματα που αναγκάστηκα να καταργήσω το λογαριασμό». Η περίπτωση της Πέιντερ δεν είναι και η μόνη. Η ομάδα χρηστών Facebook Mass Suicide Club προτρέπει τους χρήστες να καταργήσουν το προφίλ τους κάτι που αναδεικνύει την ειρωνεία στη χρήση της ιστοσελίδας.
Υπόθεση «εργασίας»
Το 70% των βρετανικών επιχειρήσεων προσπαθεί να αποτρέψει -σε πολλές περιπτώσεις να απαγορεύσει- τη χρήση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα του Facebook. Εταιρείες όπως ο η Credit Suisse, Dresdner Kleinwort, The Metropolitan Police, British Gas και η Lloyds TSB έχουν προβεί σε απαγορεύσεις ενώ άλλες όπως η British Gas παρέχουν τα μέσα αλλά σε ώρες εκτός γραφείου. Γιατί τέτοιος πανικός στη Βρετανία; Έχει υπολογιστεί ότι ο μέσος Βρετανός χρήστης ξοδεύει 3 ώρες μηνιαίως στο Facebook μόνο και το Λονδίνο είναι η πόλη με τους περισσότερους χρήστες παγκοσμίως (περίπου 830 χιλιάδες). Τα υπόλοιπα είναι υπόθεση εργασίας.
Υπόθεση «εργασίας» Bonus
Σε πρόσφατη έρευνα του επαγγελματικού κοινωνικού δικτύου Viadeo, δύο στους τρεις ερωτηθείς εργοδότες στη Μεγάλη Βρετανία, δήλωσαν ότι διατηρούν προφίλ στο Faceboook προκειμένου να φιλτράρουν τους υποψηφίους εργαζομένους. Το 25% αυτών δήλωσε επίσης ότι άλλαξε γνώμη και δεν προχώρησε στην πρόσληψη κάποιου υποψηφίου μετά από εξέταση του δικτυακού του προφίλ.
Υπόθεση Beacon
Το Νοέμβριο του 2007 ο Mark Zuckerberg παρουσίασε το Facebook Ads , ένα σύστημα συλλογής δεδομένων που θα επιτρέπει σε μεγάλες εταιρείες να σχεδιάζουν εξειδικευμένα διαφημιστικά μηνύματα. Ο πυρήνας αυτής της υπηρεσίας, η μηχανή Beacon συγκεντρώνει δεδομένα από 44 συμβεβλημένες εταιρείες όπως η Sony Online, η LiveJournal, η Travel Ticker κ.α και τα ενσωματώνει στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα του Facebook. Όταν κάποιος π.χ επισκέπτεται το site μίας από αυτές της εταιρείες και κάνει κλικ στο στο logo του Facebook, ανοίγει ένα παράθυρο που ρωτάει το χρήστη αν θέλει να δημοσιεύσει τις πληροφορίες τους στο Facebook. Αν απαντήσει όχι τότε οι φίλοι δεν μπορούν να βλέπουν τις πληροφορίες αλλά από ότι φαίνεται το Facebook καταγράφει αυτές τις πληροφορίες και του επιτρέπει να δει τι έκανε στο συγκεκριμένο site. Τον επόμενο μήνα, σε μια ασυνήθιστη για αυτόν κίνηση, ο Mark Zuckerberg απολογήθηκε δημοσίως στο blog του και ανακοίνωσε ότι θα δώσει τη δυνατότητα στους χρήστες να αποεπιλέγουν τη χρήση του beacon.
Υπόθεση NewsFeed
Το Σεπτέμβριο του 2006 η σχετικά μικρή τότε κοινότητα του Facebook ξεσηκώθηκε εναντίον του ίδιου του site με αφορμή το NewsFeed. Η υπηρεσία αυτή ενημέρωνε όλους τους φίλους ενός χρήστη εντός λεπτού για οποιαδήποτε αλλαγή έκανε στο προφίλ του. Το ειρωνικό στην υπόθεση είναι ότι η οργάνωση των «προτεσταντών» έγινε μέσα από το ίδιο το Facebook με τη μεγαλύτερη κοινότητα "Students Against Facebook News Feed” να συγκεντρώσει σε λίγες μέρες 284 χιλιάδες χρήστες με το μέρος της. Ακολούθως διάφορες εφημερίδες έδωσαν διαστάσεις στην υπόθεση με δημοσιεύματα όπως "Facebook is watching you" ή "Furious with Facebook" κ.α. Το Facebook, αν και καθυστερημένα, πήρε το μήνυμα και έδωσε τη δυνατότητα επιλογής – αποεπιλογής του Newsfeed. Αν κάτι, όμως, έμεινε από την όλη ιστορία είναι ότι χρήστες βρήκαν έναν ακόμη τρόπο να οργανώνονται δικτυακά.
Υπόθεση Scoble
Στις 3 Ιανουαρίου 2008, ο πρώην «κορυφαίος» blogger της Microsoft, Robert Scoble, καταφέρθηκε εναντίον του facebook επειδή το site του μπλόκαρε το λογαριασμό. Ο Scoble δοκίμαζε ένα λογισμικό εκ μέρους της Plaxo το οποίο εισήγαγε δεδομένα και διευθύνσεις e-mail από άλλους χρήστες. Το Facebook έχει κατά καιρούς δεχθεί δριμεία κριτική σχετικά με την πολιτική του για τα προσωπικά δεδομένα. Οποιοσδήποτε μπορεί, οποιαδήποτε στιγμή, να δει οποιουδήποτε τις προσωπικές πληροφορίες αρκεί να είναι και αυτός χρήστης. Και αυτό είναι που γεννάει ερωτηματικά για τη στάση του. Ο John McCrea, διευθυντικό στέλεχος της Plaxo, δήλωσε για το θέμα ότι οι αιτιάσεις είναι όχι μόνο αδικαιολόγητες αλλά και ότι το Facebook χρησιμοποιεί λογισμικά αναζήτησης δεδομένων για την εισαγωγή διευθύνσεων χρηστών από το Gmail.
Ακόμα και αν ο λογαριασμός του Scoble μπλοκαρίστηκε δικαίως αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι το Facebook διατηρεί δύο μέτρα και δύο σταθμά σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα.
Υπόθεση Scrabulous
Τo Scrabulous είναι η Facebook-ική έκδοση του πασίγνωστου παιχνιδιού Scrable και από τη στιγμή της εφαρμογής του το περασμένο καλοκαίρι έγινε από τις πιο διάσημες υπηρεσίες με 2 εκατομμύρια παίκτες. Που είναι το πρόβλημα; Πολύ απλά το Facebook δεν είχε τα δικαιώματα του παιχνιδιού τα οποία, για τη βόρειο Αμερική, κατέχουν οι πασίγνωστοι κατασκευαστές παιχνιδιών Hasbro και Mattel. Παρά τις συστάσεις των κατασκευαστών για να αποσυρθεί η εφαρμογή, το Facebook επιδεικνύοντας τη γνωστή του αλαζονεία διατηρεί το παιχνίδι έως και σήμερα. Η υπόθεση δεν έχει πάρει τη δικαστική οδό αφού και οι Mattel – Hasbro βλέπουν επικείμενο κέρδος από την αναγέννηση του παιχνιδιού και δεν αποκλείεται ο συμβιβασμός.
Υπόθεση Foxy Knoxy
Η υπόθεση της δολοφονίας της φοιτήτριας Meredith Kerscher, με τη συμμετοχή της συγκάτοικου της Amanda Knox, ανέδειξε τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που μπορεί να πάρει η δημοσίευση προσωπικών δεδομένων σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Ελάχιστα μετά τη δολοφονία και ενώ ακόμα η Amanda Knox δεν είχε ομολογήσει τη συμμετοχή της, η Βρετανική Daily Mail δημοσίευσε φωτογραφίες της που βρήκε στο Facebook με τον τίτλο 'Foxy Knoxy'. Οι φωτογραφίες ήταν κάθε άλλο παρά κολακευτικές και κάποιες την απεικόνιζαν σε κατάσταση μέθης. Αυτό δημιουργεί ερωτηματικά σχετικά με τη διαπόμπευση ατόμων που εμπλέκονται σε υποθέσεις με δημοσιότητα. Μπορεί η Amanda Knox να δημοσίευσε αυτοβούλως τις φωτογραφίες, να δήλωσε αργότερα ότι «δεν έχει αναστολές για το συγκεκριμένο ζήτημα» αλλά πόσοι χρήστες θα ήταν άνετοι να γίνουν πρωτοσέλιδο σε όλα τα περίπτερα;
Υπόθεση Hermann Guede
Ένας από τους βασικούς υπόπτους της δολοφονίας της Meredith Kerscher, ο Hermann Guede, συνελήφθη στo Wiesbaden της Γερμανία 20 μέρες μετά τη δολοφονία. Η αστυνομία έφτασε στα ίχνη του όταν μπήκε στο λογαριασμό του στο Facebook.
Υπόθεση Painter
Η Στέφανι Πέιντερ περιγράφει σε Βρετανική εφημερίδα τους λόγους που την οδήγησαν στην ψηφιακή αυτοκτονία: «Μέσα σε μερικούς μήνες, ένας αριθμός πρώην συντρόφων μου και ανθρώπων με τους οποίους είχα περιστασιακές επαφές ζητούσαν να γίνουν φίλοι μου στο Facebook. Δεν ήθελα να τους απορρίψω και ήμουν περίεργη να δω τι θέλουν. Αυτό όχι μόνο πυροδότησε ανεπιθύμητα συναισθήματα αλλά έκανε και το σύντροφο μου εξαιρετικά ανασφαλή. Χρήστης και αυτός του Facebook, μπορούσε να βλέπει τα όλο υπονοούμενα μηνύματα των πρώην μου. Πολύ περισσότερο δε, μπορούσε να βλέπει παλιές φωτογραφίες με τους πρώην μου, που αυτοί είχαν δημοσιεύσει στο Facebook. Στο τέλος το Facebook προκαλούσε στη σχέση μας τόσα προβλήματα που αναγκάστηκα να καταργήσω το λογαριασμό». Η περίπτωση της Πέιντερ δεν είναι και η μόνη. Η ομάδα χρηστών Facebook Mass Suicide Club προτρέπει τους χρήστες να καταργήσουν το προφίλ τους κάτι που αναδεικνύει την ειρωνεία στη χρήση της ιστοσελίδας.
Υπόθεση «εργασίας»
Το 70% των βρετανικών επιχειρήσεων προσπαθεί να αποτρέψει -σε πολλές περιπτώσεις να απαγορεύσει- τη χρήση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα του Facebook. Εταιρείες όπως ο η Credit Suisse, Dresdner Kleinwort, The Metropolitan Police, British Gas και η Lloyds TSB έχουν προβεί σε απαγορεύσεις ενώ άλλες όπως η British Gas παρέχουν τα μέσα αλλά σε ώρες εκτός γραφείου. Γιατί τέτοιος πανικός στη Βρετανία; Έχει υπολογιστεί ότι ο μέσος Βρετανός χρήστης ξοδεύει 3 ώρες μηνιαίως στο Facebook μόνο και το Λονδίνο είναι η πόλη με τους περισσότερους χρήστες παγκοσμίως (περίπου 830 χιλιάδες). Τα υπόλοιπα είναι υπόθεση εργασίας.
Υπόθεση «εργασίας» Bonus
Σε πρόσφατη έρευνα του επαγγελματικού κοινωνικού δικτύου Viadeo, δύο στους τρεις ερωτηθείς εργοδότες στη Μεγάλη Βρετανία, δήλωσαν ότι διατηρούν προφίλ στο Faceboook προκειμένου να φιλτράρουν τους υποψηφίους εργαζομένους. Το 25% αυτών δήλωσε επίσης ότι άλλαξε γνώμη και δεν προχώρησε στην πρόσληψη κάποιου υποψηφίου μετά από εξέταση του δικτυακού του προφίλ.
Τους πρώτους μήνες «ζωής» του, το Facebook λειτουργούσε με τα χρήματα του Εντουάρντο Σάβεριν. Ο Σάβεριν σπούδαζε οικονομικά στο Χάρβαρντ και προερχόταν από πλούσια οικογένεια. Ήταν ο μόνος που είχε τις ικανότητες να διαχειριστεί τον οικονομικό τομέα του Facebook. Εκτός από το δίδυμο Ζάκερμπεργκ – Σάβεριν, η ιδρυτική ομάδα αποτελούνταν κι από τους Ντάστιν Μόσκοβιτς, Άντριου Μακόλουμ και Κρις Χιουζ.