Γαλλική Επανάσταση: το πλέον πασίγνωστο σύμβολό της δεν είναι άλλο από την αποτρόπαιη γκιλοτίνα. Η μηχανή αυτή του θανάτου διαδραμάτισε κεφαλαιώδη ρόλο στα ταραγμένα χρόνια της λαϊκής εξέγερσης του 1789 και ήταν το πλέον προβεβλημένο μέσο εκτέλεσης. Με τη βοήθεια της λαιμητόμου η Γαλλία απαλλάχθηκε από τη βασιλεία, και πλέον η γκιλοτίνα προσιδιάζει μόνο σε προθήκες μουσείων.
Κατά τις πρώτες ημέρες της Γαλλικής Επανάστασης, ζητήθηκε από τον Δρ Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν λίγο πριν από την Εθνοσυνέλευση το 1789, να ασκήσει πιέσεις για ισότητα στο πιο απίθανο ζήτημα: τη θανατική ποινή. Ο Παριζιάνος αναπληρωτής καθηγητής της ανατομίας υποστήριξε ότι ήταν άδικο για τους κοινούς εγκληματίες στη Γαλλία να εκτελούνται με βασανιστικές μεθόδους όπως κρέμασμα, κάψιμο στην πυρά και σπάσιμο της σπονδυλικής στήλης στον τροχο την ώρα που οι αριστοκράτες εγκληματίες είχαν το προνόμιο του γρήγορου αποκεφαλισμού, ιδιαίτερα αν οι δήμιοι είχαν ακονίσει καλά τα σπαθιά τους. Ο Γκιγιοτέν, σαν σήμερα το 1789, παρακάλεσε τους βουλευτές συναδέλφους του να ακολουθήσουν ισότιμες αρχές και να υιοθετήσουν ένα πιο ανθρώπινο και δίκαιο σύστημα θανατικής ποινής σύμφωνα με το οποίο όλοι οι εγκληματίες, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση, θα έπρεπε να αποκεφαλιστούν. Το 1791 η Εθνική Συνέλευση αποφάσισε ότι ο αποκεφαλισμός θα ήταν από δω και πέρα η μόνη νομική μορφή της θανατικής ποινής στη Γαλλία, ωστόσο ο δήμιος, Σαρλ Ανρί Σανσόν, ήξερε ότι αυτό θα παρουσίαζε πρακτικά προβλήματα. Δήμιος τέταρτης γενιάς, ο Σανσόν ένιωθε τη θανατική ποινή ως οικογενειακή επιχείρηση. Προειδοποίησε την Εθνοσυνέλευση ότι ο αποκεφαλισμός με ξίφος ήταν ανακριβής, ενώ διέθετε μόνο δύο ξίφη, αφού τα υπόλοιπα είχαν σπάσει ή φθαρεί. Η λύση βρέθηκε σε μια άλλη από τις ιδέες του Γκιγιοτέν: ένα μηχάνημα αποκεφαλισμού που θα εξασφάλιζε ταχύ και ελεήμων θάνατο. "Ο μηχανισμός πέφτει σαν αστραπή, το κεφάλι πετάγεται μακριά, ο άνθρωπος δεν υπάρχει πια" είπε ο Γκιγιοτέν στους συνεργάτες του. Ο Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν, ήταν ο άνθρωπος που πρότεινε την ιδέα για το μηχάνημα αποκεφαλισμού, την γνωστή ως γκιλοτίνα. Και ενώ ο Γκιγιοτέν πρότεινε τη συσκευή, ο Δρ Αντουάν Λουί σχεδίασε το πρωτότυπο, το οποίο αρχικά πήρε το όνομά του "Louison" ή "Louisette."
*Οι ρίζες της χρονολογούνται από το Μεσαίωνα. Παρόμοιες μηχανές εκτέλεσης υπήρξαν αιώνες πριν τη γκιλοτίνα. Μια συσκευή αποκεφαλισμού με το όνομα "planke" χρησιμοποιήθηκε στη Γερμανία και τη Φλάνδρα κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, ενώ στην Αγγλία ένα τσεκούρι γνωστό ως Halifax Gibbet, ήταν αρκετά διαδεδομένο στην αρχαιότητα.
*Οι εκτελέσεις γκιλοτίνας προσέλκυαν χιλιάδες θεατές Κατά τη διάρκεια της "βασιλείας του τρόμου" στα μέσα του 1790, χιλιάδες "εχθροί της γαλλικής επανάστασης" συνάντησαν το τέλος τους στη λεπίδα της λαιμητόμου. Ορισμένα μέλη του κοινού αρχικά παραπονέθηκαν ότι η μηχανή ήταν πολύ γρήγορη και ακριβής, ωστόσο πριν την εκτέλεση, η διαδικασία είχε εξελιχθεί σε ψυχαγωγικό σόου. Οι άνθρωποι συνέρρεαν στην Place de la Revolution κατά κύματα για να παρακολουθήσουν το φρικιαστικό έργο της γκιλοτίνας με αμέτρητα τραγούδια, αστεία και ποιήματα. Οι θεατές μπορούσαν να αγοράσουν αναμνηστικά, να διαβάσουν το πρόγραμμα με τον κατάλογο των θυμάτων, ή ακόμα και να τσιμπήσουν κάτι σε ένα κοντινό εστιατόριο με το όνομα "Το καμπαρέ της γκιλοτίνας." Η γοητεία της γκιλοτίνας άρχισε να φθίνει προς το τέλος του 18ου αιώνα, αλλά οι δημόσιοι αποκεφαλισμοί συνεχίστηκαν στη Γαλλία μέχρι το 1939.
*Τα παιδιά συμμετείχαν συχνά σε εκτελέσεις με γκιλοτίνα και ορισμένα μπορούσαν ακόμη και να παίξουν με τη δική τους μινιατούρα γκιλοτίνα στο σπίτι. Γύρω στο 1790, το ύψους 70 εκ. αντίγραφο της γκιλοτίνας ήταν ένα δημοφιλές παιχνίδι στη Γαλλία. Τα παιδιά χρησιμοποιούαν τις πλήρως λειτουργικές γκιλοτίνες για να αποκεφαλίσουν κούκλες ή ακόμα και μικρά τρωκτικά. Μερικές πόλεις απαγόρευσαν τελικά τις γκιλοτίνες στα σπίτια, από φόβο ότι ήταν κακή επιρροή.
*Οι εκτελέσεις γκιλοτίνας προσέλκυαν χιλιάδες θεατές Κατά τη διάρκεια της "βασιλείας του τρόμου" στα μέσα του 1790, χιλιάδες "εχθροί της γαλλικής επανάστασης" συνάντησαν το τέλος τους στη λεπίδα της λαιμητόμου. Ορισμένα μέλη του κοινού αρχικά παραπονέθηκαν ότι η μηχανή ήταν πολύ γρήγορη και ακριβής, ωστόσο πριν την εκτέλεση, η διαδικασία είχε εξελιχθεί σε ψυχαγωγικό σόου. Οι άνθρωποι συνέρρεαν στην Place de la Revolution κατά κύματα για να παρακολουθήσουν το φρικιαστικό έργο της γκιλοτίνας με αμέτρητα τραγούδια, αστεία και ποιήματα. Οι θεατές μπορούσαν να αγοράσουν αναμνηστικά, να διαβάσουν το πρόγραμμα με τον κατάλογο των θυμάτων, ή ακόμα και να τσιμπήσουν κάτι σε ένα κοντινό εστιατόριο με το όνομα "Το καμπαρέ της γκιλοτίνας." Η γοητεία της γκιλοτίνας άρχισε να φθίνει προς το τέλος του 18ου αιώνα, αλλά οι δημόσιοι αποκεφαλισμοί συνεχίστηκαν στη Γαλλία μέχρι το 1939.
*Τα παιδιά συμμετείχαν συχνά σε εκτελέσεις με γκιλοτίνα και ορισμένα μπορούσαν ακόμη και να παίξουν με τη δική τους μινιατούρα γκιλοτίνα στο σπίτι. Γύρω στο 1790, το ύψους 70 εκ. αντίγραφο της γκιλοτίνας ήταν ένα δημοφιλές παιχνίδι στη Γαλλία. Τα παιδιά χρησιμοποιούαν τις πλήρως λειτουργικές γκιλοτίνες για να αποκεφαλίσουν κούκλες ή ακόμα και μικρά τρωκτικά. Μερικές πόλεις απαγόρευσαν τελικά τις γκιλοτίνες στα σπίτια, από φόβο ότι ήταν κακή επιρροή.
*Οι επιστήμονες πραγματοποίησαν φρικιαστικές μελέτες πάνω στα κεφάλια των καταδίκων Από την αρχή της χρήσης της, ξεκίνησε και η συζήτηση, κατά πόσο τα κεφάλια παραμένουν ζωντανά (!), μετά τον αποκεφαλισμό.Το 1793, ένας βοηθός δήμιου χαστούκισε στο πρόσωπο ένα από τα κεφάλια των θυμάτων του και ισχυρίστηκε ότι οι θεατές μπορούσαν να δουν τα μάγουλά κατακόκκινα από θυμό. Οι γιατροί αργότερα ζήτησαν ο καταδικασμένος να προσπαθήσει να ανοιγοκλείσει ή να αφήσει το ένα μάτι ανοιχτό μετά την εκτέλεσή του, για να αποδείξουν ότι εξακολουθούσαν να ζουν. Το 1880, ένας γιατρός, ο Dassy de Lignieres άντλησε μέσα στο κεφάλι ενός παιδιού που αποκεφαλίστηκε, αίμα, για να το φέρει πίσω στη ζωή και να μιλήσει. Τα άθλια πειράματα σε θύματα, σταμάτησαν τον 20ο αιώνα, αλλά μελέτες σε αρουραίους έδειξαν ότι η δραστηριότητα του εγκεφάλου μπορεί να συνεχιστεί για περίπου τέσσερα δευτερόλεπτα μετά τον αποκεφαλισμό. Ο Αδόλφος Χίτλερ έκανε τη γκιλοτίνα δημοφιλή μέθοδο εκτέλεσης στη δεκαετίας του 1930 και απαίτησε να τοποθετηθούν 20 μηχανήματα σε όλη τη Γερμανία.
*Η γκιλοτίνα μπορεί να σχετίζεται με την επαναστατική Γαλλία, ωστόσο έχει στοιχίσει εξίσου πολλές ζωές και στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ. Ο Αδόλφος Χίτλερ έκανε τη γκιλοτίνα δημοφιλή μέθοδο εκτέλεσης στη δεκαετίας του 1930 και απαίτησε να τοποθετηθούν 20 μηχανήματα σε όλη τη Γερμανία. Σύμφωνα με τα ναζιστικά αρχεία, η γκιλοτίνα χρησιμοποιήθηκε για να εκτελεστούν 16.500 άτομα, μεταξύ 1933 και 1945. Πολλά από τα θύματα ήταν μαχητές της αντίστασης και πολιτικοί αντιφρονούντες.
*Η γκιλοτίνα μπορεί να σχετίζεται με την επαναστατική Γαλλία, ωστόσο έχει στοιχίσει εξίσου πολλές ζωές και στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ. Ο Αδόλφος Χίτλερ έκανε τη γκιλοτίνα δημοφιλή μέθοδο εκτέλεσης στη δεκαετίας του 1930 και απαίτησε να τοποθετηθούν 20 μηχανήματα σε όλη τη Γερμανία. Σύμφωνα με τα ναζιστικά αρχεία, η γκιλοτίνα χρησιμοποιήθηκε για να εκτελεστούν 16.500 άτομα, μεταξύ 1933 και 1945. Πολλά από τα θύματα ήταν μαχητές της αντίστασης και πολιτικοί αντιφρονούντες.
Ο Ροβεσπιέρος δοκιμάζει την αγαπημένη του μέθοδο εκτέλεσης
Μεθυσμένος από την εξουσία και διεφθαρμένος από τη σαγήνη της, σύντομα ο εκπρόσωπος του λαού συνειδητοποίησε ότι από τη θέση του θα μπορούσε να εξαφανίσει όποιον του έμπαινε στο μάτι. Απλά-απλά, κανείς δεν ήταν τώρα ασφαλής, καθώς ο Ροβεσπιέρος έμοιαζε πια ολοένα και περισσότερο με τον βασιλιά που είχε ήδη εκτελέσει. Κι έτσι, με τη νεοσύστατη κυβέρνηση να φοβάται τα χειρότερα, ο Ροβεσπιέρος και οι ακόλουθοί του συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Στον ίδιο ωστόσο δεν άρεσε καθόλου το ενδεχόμενο να περάσει από τη λαιμητόμο, γι' αυτό και προσπάθησε να αυτοκτονήσει, αστοχώντας όμως. Το μόνο που κατάφερε ήταν να θρυμματίσει το σαγόνι του, κι έτσι μέσα σε μια βδομάδα οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα με επιδέσμους στο πρόσωπο. Οι αναφορές των αυτοπτών μαρτύρων κάνουν λόγο για πρωτοφανές πλήθος που μαζεύτηκε στην εκτέλεσή του στο Παρίσι, στο προαύλιο του Δικαστικού Μεγάρου, με τον αιμόφυρτο και ταλαιπωρημένο Ροβεσπιέρο να μεταφέρεται με κάρο μέχρι τη λαιμητόμο και τον λαό να επευφημεί. Κι έτσι το αλλοτινό σύμβολο του τρόμου γνώρισε από πρώτο χέρι τι σήμαινε δημόσιος εξευτελισμός και θάνατος με την γκιλοτίνα...
Μεθυσμένος από την εξουσία και διεφθαρμένος από τη σαγήνη της, σύντομα ο εκπρόσωπος του λαού συνειδητοποίησε ότι από τη θέση του θα μπορούσε να εξαφανίσει όποιον του έμπαινε στο μάτι. Απλά-απλά, κανείς δεν ήταν τώρα ασφαλής, καθώς ο Ροβεσπιέρος έμοιαζε πια ολοένα και περισσότερο με τον βασιλιά που είχε ήδη εκτελέσει. Κι έτσι, με τη νεοσύστατη κυβέρνηση να φοβάται τα χειρότερα, ο Ροβεσπιέρος και οι ακόλουθοί του συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Στον ίδιο ωστόσο δεν άρεσε καθόλου το ενδεχόμενο να περάσει από τη λαιμητόμο, γι' αυτό και προσπάθησε να αυτοκτονήσει, αστοχώντας όμως. Το μόνο που κατάφερε ήταν να θρυμματίσει το σαγόνι του, κι έτσι μέσα σε μια βδομάδα οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα με επιδέσμους στο πρόσωπο. Οι αναφορές των αυτοπτών μαρτύρων κάνουν λόγο για πρωτοφανές πλήθος που μαζεύτηκε στην εκτέλεσή του στο Παρίσι, στο προαύλιο του Δικαστικού Μεγάρου, με τον αιμόφυρτο και ταλαιπωρημένο Ροβεσπιέρο να μεταφέρεται με κάρο μέχρι τη λαιμητόμο και τον λαό να επευφημεί. Κι έτσι το αλλοτινό σύμβολο του τρόμου γνώρισε από πρώτο χέρι τι σήμαινε δημόσιος εξευτελισμός και θάνατος με την γκιλοτίνα...
Τα θύματα της λαιμητόμου είχαν κάποια προνόμια και ένα από αυτά ήταν η δωρεάν και άνετη μεταφορά στον χώρο της εκτέλεσης με κυβερνητικά έξοδα! Το μικρό ξύλινο κάρο μάλιστα που μετέφερε τους καταδικασμένους σε θάνατο, το διαβόητο «tumbrel», χρησιμοποιούταν μέχρι πρότινος για τη μεταφορά της κοπριάς, ενώ ήταν σχεδιασμένο για ένα μόνο ζώο. Στα χρόνια της Επανάστασης ωστόσο τα tumbrel άλλαξαν χρήση και πλέον χρησιμοποιούνταν σχεδόν αποκλειστικά στις καθημερινές εκτελέσεις. Κι ενώ συνήθως παρέμεναν χωρίς μπογιά και φτιασίδια, δεν ήταν σπάνιο να τα βάφουν κόκκινα, ιδιαίτερα αυτά που μετέφεραν προβεβλημένες προσωπικότητες της χώρας...
Η Μαρία Αντουανέτα και η γνωριμία με την γκιλοτίνα
Το μεγάλο στόμα της βασίλισσας και τα παντεσπάνια του λαού τής στοίχισαν -όπως θυμόμαστε- ακριβά: σε δίκη-παρωδία στις 16 Οκτωβρίου 1793, η Αντουανέτα καταδικάζεται με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο. Παρά το γεγονός ότι η ίδια αντιμετώπισε τη διαδικασία με μεγάλη γενναιότητα, το ταξίδι της ως την γκιλοτίνα μόνο ευχάριστο δεν ήταν: με τα μαλλιά της κομμένα (για να μην μπουν στον δρόμο της λαιμητόμου) και τα χέρια δεμένα, την περιέφεραν με το tumbrel στους δρόμους του Παρισιού πριν οδηγηθεί τελικά στη λαιμητόμο. Ανεβαίνοντας στο ικρίωμα, η Αντουανέτα πάτησε δυνατά το πόδι του δήμιού της, ο οποίος μόνο τα κλάματα που δεν έβαλε, κάτι που οδήγησε στις περίφημες τελευταίες λέξεις της: «Συγνώμη, κύριε, δεν ήθελα να το κάνω αυτό». Και όταν την έστησαν τελικά στην γκιλοτίνα, αποδείχθηκε ότι το βιαστικό κούρεμα που της είχαν κάνει την είχε αφήσει σχεδόν φαλακρή, κάτι που δυσκόλεψε πολύ το έργο του δήμιου όταν θέλησε να πιάσει το κομμένο κεφάλι από τα μαλλιά για να το επιδείξει στο φιλοθεάμον κοινό...
Το μεγάλο στόμα της βασίλισσας και τα παντεσπάνια του λαού τής στοίχισαν -όπως θυμόμαστε- ακριβά: σε δίκη-παρωδία στις 16 Οκτωβρίου 1793, η Αντουανέτα καταδικάζεται με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο. Παρά το γεγονός ότι η ίδια αντιμετώπισε τη διαδικασία με μεγάλη γενναιότητα, το ταξίδι της ως την γκιλοτίνα μόνο ευχάριστο δεν ήταν: με τα μαλλιά της κομμένα (για να μην μπουν στον δρόμο της λαιμητόμου) και τα χέρια δεμένα, την περιέφεραν με το tumbrel στους δρόμους του Παρισιού πριν οδηγηθεί τελικά στη λαιμητόμο. Ανεβαίνοντας στο ικρίωμα, η Αντουανέτα πάτησε δυνατά το πόδι του δήμιού της, ο οποίος μόνο τα κλάματα που δεν έβαλε, κάτι που οδήγησε στις περίφημες τελευταίες λέξεις της: «Συγνώμη, κύριε, δεν ήθελα να το κάνω αυτό». Και όταν την έστησαν τελικά στην γκιλοτίνα, αποδείχθηκε ότι το βιαστικό κούρεμα που της είχαν κάνει την είχε αφήσει σχεδόν φαλακρή, κάτι που δυσκόλεψε πολύ το έργο του δήμιου όταν θέλησε να πιάσει το κομμένο κεφάλι από τα μαλλιά για να το επιδείξει στο φιλοθεάμον κοινό...
Πρωτότυπες εκδοχές της γκιλοτίνας είχαν ελεγχθεί αρχικά στους λαιμούς ταλαίπωρων ζωντανών, όπως προβάτων και μοσχαριών, ενώ οι πρώτοι ανθρώπινοι δοκιμαστές της ήταν «φρέσκα» πτώματα από νεκροτομεία. Ο πρώτος άνθρωπος που πέρασε ποτέ από τη θανάσιμη νέα εφεύρεση, εγκαινιάζοντας τη χρήση της, ήταν ο ληστής Nicolas-Jacques Pelletier: το απογευματάκι της 25ης Απριλίου 1792. Ένας έμπειρος δήμιος μπορούσε να εκτελέσει δύο ανθρώπους ταυτοχρόνως, πράγμα αποδοτικότερο για τους μεγάλους αριθμούς αντεπαναστατών που περίμεναν στην ουρά αλλά και σαφώς πιο μαγευτικό για την τέρψη του πλήθους.
Η εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ'
Λίγους μήνες πριν από την Αντουανέτα, ο σύζυγός της και βασιλιάς της Γαλλίας πέρασε από το ικρίωμα στις 21 Ιανουαρίου 1793, όχι όμως τόσο «ανώδυνα» όσο η βασίλισσά του. Για μια μέθοδο που υποτίθεται ότι ήταν γρήγορη και «ανθρωπιστική», ο βασιλιάς εκτελέστηκε με φριχτό τρόπο: όταν έπεσε η λεπίδα, απέτυχε να κόψει τον παχουλό λαιμό του Λουδοβίκου, αφήνοντας τον τραγικό άντρα να σφαδάζει από τον πόνο. Ευτυχώς για τον ίδιο, η λαιμητόμος τα κατάφερε με τη δεύτερη, με τον λαό να επευφημεί «Ζήτω η Επανάσταση» και να σπεύδει να βουτήξει τα μαντίλια του στο βασιλικό αίμα, καθώς ο δήμιος είχε ανυψώσει το κεφάλι για να το δει ο λαός...
Η Μαντάμ Τισό έκανε την γκιλοτίνα τέχνη
Οι Γαλλίδες ήταν υποχρεωμένες να μάθουν τα πάντα για την Επανάσταση και ενθαρρύνονταν έτσι να φέρνουν τα κεντήματα και τις άλλες χειροτεχνίες τους στις δημόσιες εκτελέσεις, ασχολούμενες με το χόμπι τους την ώρα που έβλεπαν κεφάλια να διαχωρίζονται από σώματα. Ταλαντούχα στην κατεργασία του κεριού, η Τισό αποφάσισε να βγάλει λίγο παραδάκι στην περίοδο της «Βασιλείας του Τρόμου»: συνήθιζε να φιλοτεχνεί τις διαβόητες «μάσκες θανάτου» της από διάσημα κεφάλια που έβρισκε φρέσκα-φρέσκα στα καλάθια των λαιμητόμων! Η Τισό κάλυπτε προσεκτικά με καυτό κερί το κομμένο κεφάλι και κατόπιν μοσχοπουλούσε το έργο της. Και, όπως αποδείχθηκε, η συλλογή της με τα κέρινα κεφάλια ήταν τόσο δημοφιλής που της επέτρεψε να περιηγηθεί στη Βρετανία για περισσότερα από 30 χρόνια επιδεικνύοντάς τη, πριν καταλήξει τελικά στο ομώνυμο λονδρέζικο σπίτι της...
Λίγους μήνες πριν από την Αντουανέτα, ο σύζυγός της και βασιλιάς της Γαλλίας πέρασε από το ικρίωμα στις 21 Ιανουαρίου 1793, όχι όμως τόσο «ανώδυνα» όσο η βασίλισσά του. Για μια μέθοδο που υποτίθεται ότι ήταν γρήγορη και «ανθρωπιστική», ο βασιλιάς εκτελέστηκε με φριχτό τρόπο: όταν έπεσε η λεπίδα, απέτυχε να κόψει τον παχουλό λαιμό του Λουδοβίκου, αφήνοντας τον τραγικό άντρα να σφαδάζει από τον πόνο. Ευτυχώς για τον ίδιο, η λαιμητόμος τα κατάφερε με τη δεύτερη, με τον λαό να επευφημεί «Ζήτω η Επανάσταση» και να σπεύδει να βουτήξει τα μαντίλια του στο βασιλικό αίμα, καθώς ο δήμιος είχε ανυψώσει το κεφάλι για να το δει ο λαός...
Η Μαντάμ Τισό έκανε την γκιλοτίνα τέχνη
Οι Γαλλίδες ήταν υποχρεωμένες να μάθουν τα πάντα για την Επανάσταση και ενθαρρύνονταν έτσι να φέρνουν τα κεντήματα και τις άλλες χειροτεχνίες τους στις δημόσιες εκτελέσεις, ασχολούμενες με το χόμπι τους την ώρα που έβλεπαν κεφάλια να διαχωρίζονται από σώματα. Ταλαντούχα στην κατεργασία του κεριού, η Τισό αποφάσισε να βγάλει λίγο παραδάκι στην περίοδο της «Βασιλείας του Τρόμου»: συνήθιζε να φιλοτεχνεί τις διαβόητες «μάσκες θανάτου» της από διάσημα κεφάλια που έβρισκε φρέσκα-φρέσκα στα καλάθια των λαιμητόμων! Η Τισό κάλυπτε προσεκτικά με καυτό κερί το κομμένο κεφάλι και κατόπιν μοσχοπουλούσε το έργο της. Και, όπως αποδείχθηκε, η συλλογή της με τα κέρινα κεφάλια ήταν τόσο δημοφιλής που της επέτρεψε να περιηγηθεί στη Βρετανία για περισσότερα από 30 χρόνια επιδεικνύοντάς τη, πριν καταλήξει τελικά στο ομώνυμο λονδρέζικο σπίτι της...