Υπάρχουν κάποιοι σκηνοθέτες που μπορείς να τους αναγνωρίζεις απο το στυλ ή τη μουσική των ταινιών τους ή ακόμα και τους ηθοποιούς με τους οποίους συνεργάζονται. Υπάρχουν, όμως, και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι μπορούν να αναγνωριστούν από τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα που ξεπροβάλλουν ξανά και ξανά στη δουλειά τους. Για παράδειγμα, ο Alfred Hitchcock είχε μια εμμονή με τις ξανθιές, αλλά σε σύγκριση με τις εμμονές των σκηνοθετών που ακολουθούν, ο Hitch ήταν μια χαρά άνθρωπος. Ας δούμε, λοιπόν, μερικούς από τους αγαπημένους μας σκηνοθέτες και τις ενδιαφέρουσες κλίσεις τους.
Terrence Malick: Άνθρωποι στο γρασίδι (σε όλες τις ταινίες) Από το ευοίωνο ντεμπούτο του με το Badlands το 1973, ο Terrence Malick έχει δείξει την τάση του να καταγράφει ώρες ολόκληρες με σκηνές που δείχνουν ηθοποιούς να κινούνται, να περιφέρονται κατσουφιασμένοι ή απλά να κάθονται σε ατέλειωτα χωράφια με χορτάρια. Η Pocahontas στο The New World, η μητέρα στο Tree of Life και η γαλλίδα σύζυγος στο To the Wonder είναι όλες παιδιά της φύσης που στριφογυρίζουν στα γρασίδια απολαμβάνοντας την ελευθερία. Στο βιβλίο “The Cinema of Terrence Malick”, ο Ron Mottram γράφει: “Η χρήση της φύσης από τον Mallick και η φυσική ομορφιά είναι ένα ισχυρό σημάδι για ένα ανώτερο καλό… αυτό συνδέει τον Mallick με το υπερβατικό όραμα του Thoreau για τη φύση ως μια ένωση με τη βαθύτερη πραγματικότητα.”
Richard Donner: : Άνθρωποι που πηδούν από κτήρια (The Omen, Superman, Superman II (Donner Cut), Inside Moves, Lethal Weapon (twice), Scrooged, Lethal Weapon 2, Conspiracy Theory)
Ο Donner μπορεί να είναι ο λιγότερο δημιουργικός, πιο συμβατικός σκηνοθέτης σ’ αυτή τη λίστα, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει από το να έχει τις ιδιορρυθμίες, τον δικό του τρόπο έκφρασης και ανθρώπους να πηδάνε από κτήρια σαν να μην υπάρχει αύριο. Και για μερικούς απ’ αυτούς όντως δεν υπάρχει. Η πόρνη που πέφτει από το μπαλκόνι στην αρχή του Lethal Weapon, η νταντά που κρεμιέται από το πρεβάζι στο The Omen, ο John Savage που κάνει αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας που τον αφήνει ανάπηρο στην αρχή του Inside Moves, ακόμα και ο Bill Murray από έναν ουρανοξύστη της Νέας Υόρκης και από ένα χέρι – φάντασμα στο Scrooged. Όλα καλά κι όλα ωραία, αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι στο Conspiracy Theory δια στόματος Mel Gibson εξισώνει την αγάπη με την αυτοκτονία. “«Η αγάπη σου δίνει φτερά. Θα σε κάνει να πετάξεις. Δεν το λέω καν αγάπη, το λέω “Geronimo”. Όταν είσαι ερωτευμένος, θα πηδήξεις από την κορυφή του Empire State και δεν θα σε νοιάζει, ουρλιάζοντας “Geronimo” σε όλο το δρόμο προς τα κάτω.”
Ο Donner μπορεί να είναι ο λιγότερο δημιουργικός, πιο συμβατικός σκηνοθέτης σ’ αυτή τη λίστα, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει από το να έχει τις ιδιορρυθμίες, τον δικό του τρόπο έκφρασης και ανθρώπους να πηδάνε από κτήρια σαν να μην υπάρχει αύριο. Και για μερικούς απ’ αυτούς όντως δεν υπάρχει. Η πόρνη που πέφτει από το μπαλκόνι στην αρχή του Lethal Weapon, η νταντά που κρεμιέται από το πρεβάζι στο The Omen, ο John Savage που κάνει αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας που τον αφήνει ανάπηρο στην αρχή του Inside Moves, ακόμα και ο Bill Murray από έναν ουρανοξύστη της Νέας Υόρκης και από ένα χέρι – φάντασμα στο Scrooged. Όλα καλά κι όλα ωραία, αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι στο Conspiracy Theory δια στόματος Mel Gibson εξισώνει την αγάπη με την αυτοκτονία. “«Η αγάπη σου δίνει φτερά. Θα σε κάνει να πετάξεις. Δεν το λέω καν αγάπη, το λέω “Geronimo”. Όταν είσαι ερωτευμένος, θα πηδήξεις από την κορυφή του Empire State και δεν θα σε νοιάζει, ουρλιάζοντας “Geronimo” σε όλο το δρόμο προς τα κάτω.”
Sofia Coppola: Πλούσια κορίτσια (Lost in Translation, Marie Antoinette, Somewhere, The Bling Ring)
Μπορεί να έχει κατηγορηθεί για νεποτισμό η κόρη του Francis του Ford του Coppola κατά τη διάρκεια της καριέρας της, τόσο ως ηθοποιός όσο και ως σκηνοθέτης, αλλά έχει κερδίσει επάξια μια θέση ανάμεσα στους οραματιστές του κινηματογράφου της γενιάς της. Αυτό το όραμα, βέβαια, θα μπορούσε να αναφέρεται και σε άλλους χαρακτήρες, και όχι μόνο σε κακομαθημένα πλούσια κορίτσια που ζουν μέσα στη χλιδή. Ο χαρακτήρας της Scarlett Johansson τρώει και τραγουδάει με τον Bill Murray μέσα και γύρω από ένα φανταχτερό ξενοδοχείο σε όλη τη διάρκεια του Lost in Translation, κάτι το οποίο δεν διαφέρει πολύ από το σενάριο του Somewhere, στο οποίο η Elle Fanning ζει με τον κινηματογραφικό αστέρα- πατέρας της στο Chateau Marmont. Η Marie Antoinette παίζει μπάλα μόνη της και πηγαίνει από ανάκλιντρο σε κρεβάτι .. Ακόμα και στην ταινία, The Virgin Suicides , οι μεσοαστές αδερφές Lisbon μαραζώνουν σαν γόνοι βασιλικής οικογένειας που περιορίζονται στα προάστια.
Μπορεί να έχει κατηγορηθεί για νεποτισμό η κόρη του Francis του Ford του Coppola κατά τη διάρκεια της καριέρας της, τόσο ως ηθοποιός όσο και ως σκηνοθέτης, αλλά έχει κερδίσει επάξια μια θέση ανάμεσα στους οραματιστές του κινηματογράφου της γενιάς της. Αυτό το όραμα, βέβαια, θα μπορούσε να αναφέρεται και σε άλλους χαρακτήρες, και όχι μόνο σε κακομαθημένα πλούσια κορίτσια που ζουν μέσα στη χλιδή. Ο χαρακτήρας της Scarlett Johansson τρώει και τραγουδάει με τον Bill Murray μέσα και γύρω από ένα φανταχτερό ξενοδοχείο σε όλη τη διάρκεια του Lost in Translation, κάτι το οποίο δεν διαφέρει πολύ από το σενάριο του Somewhere, στο οποίο η Elle Fanning ζει με τον κινηματογραφικό αστέρα- πατέρας της στο Chateau Marmont. Η Marie Antoinette παίζει μπάλα μόνη της και πηγαίνει από ανάκλιντρο σε κρεβάτι .. Ακόμα και στην ταινία, The Virgin Suicides , οι μεσοαστές αδερφές Lisbon μαραζώνουν σαν γόνοι βασιλικής οικογένειας που περιορίζονται στα προάστια.
Αδελφοί Coen: Χοντροί που ουρλιάζουν (Blood Simple, Raising Arizona, Miller’s Crossing, Barton Fink, Hudsucker Proxy, The Big Lebowski, O Brother Where Art Thou) Κάποια στιγμή, ο Joel και ο Ethan Coen ενδιαφέρονταν περισσότερο να προσλάβουν χοντρούς ανθρώπους που μουγκρίζουν, παρά να κερδίσουν το όσκαρ. Όπως χαρακτηριστικά λέγεται και στην ταινία, Raising Arizona: “Αυτές ήταν οι ευτυχισμένες μέρες, οι μέρες της σαλάτας, έτσι λένε..”. Και πραγματικά, αυτή η ταινία έχει ολόκληρες σκηνές, οπού οι πλαδαροί φυγάδες, John Goodman και William Forsythe, ουρλιάζουν συνεχώς σαν μωρά, ενώ ο Mario Todisco ουρλιάζει πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εκτέλεση του The Dane από το μαφιόζο που υποδύεται ο Jon Polito στην ταινία, Miller’s Crossing.
Quentin Tarantino: Γυναικεία πόδια (Pulp Fiction, Jackie Brown, Kill Bill, Death Proof, Inglourious Basterds)
“Μην μου λες για μασάζ ποδιών, είμαι ο αρχηγός των ποδιών”. Αυτός είναι ο Samuel L. Jackson στο Pulp Fiction, αλλά θα μπορούσε με άνεση να είναι ο ίδιος ο Quentin Tarantino, καθώς η κινηματογραφική του λατρεία για τα γυναικεία πόδια είναι κάτι παραπάνω από ένα μοτίβο. Η αχαλίνωτη λαγνεία του Tarantino για τα πόδια δεν είναι μυστικό. Κατά τη διάρκεια του Friars Club Roast το 2010, η Uma Thurman τον άφησε να πιει σαμπάνια από τα ψηλοτάκουνά της.
“Μην μου λες για μασάζ ποδιών, είμαι ο αρχηγός των ποδιών”. Αυτός είναι ο Samuel L. Jackson στο Pulp Fiction, αλλά θα μπορούσε με άνεση να είναι ο ίδιος ο Quentin Tarantino, καθώς η κινηματογραφική του λατρεία για τα γυναικεία πόδια είναι κάτι παραπάνω από ένα μοτίβο. Η αχαλίνωτη λαγνεία του Tarantino για τα πόδια δεν είναι μυστικό. Κατά τη διάρκεια του Friars Club Roast το 2010, η Uma Thurman τον άφησε να πιει σαμπάνια από τα ψηλοτάκουνά της.
Steven Spielberg: Απόντες πατεράδες (Close Encounters of the Third Kind, E.T., Indiana Jones and the Last Crusade, Hook, The Lost World: Jurassic Park, Catch Me If You Can, War of the Worlds, Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) Μπορεί ο πιο επιτυχημένος σκηνοθέτης του κόσμου να έχει το μαγικό άγγιγμα, αλλά την εμμονή του Steven με τους πατεράδες που έφυγαν, είτε λόγω διαζυγίου ή αμέλειας, είτε για να συναντήσουν εξωγήινους, δεν την λες και φυσιολογική. Υπάρχει υπόνοια για άλυτες οιδιπόδειες συγκρούσεις, και μάλλον ο Spielberg κάτι ξέρει απ’ αυτά, μιας και ο πατέρας του, Arnold, ανήκε στην κατηγορία των απόντων/ εργασιομανών πατεράδων, αν και χρόνια μετά αποκαλύφθηκε ότι η μητέρα του ήταν εκείνη που ήθελε το διαζύγιο. “Ακόμα κι όταν έμαθα την αλήθεια, κατηγορούσα τον πατέρα μου”, είπε το 2012. “Για κάποιο λόγο, ήταν πιο εύκολο να κατηγορήσω εκείνον, παρά κάποιον που είχα ήδη εξιδανικεύσει.”
Terry Gilliam: Νάνοι (Time Bandits, Brazil, The Adventures of Baron Munchausen, The Fisher King, 12 Monkeys, Fear and Loathing in Las Vegas, The Imaginarium of Doctor Parnassus, Zero Theorem) Μπορείς να τον πεις και πρωταθλητή στους νάνους. Στο Time Bandits του 1981, μια ομάδα νάνων ταξιδεύει στο χρόνο, ενώ ο Gilliam χρησιμοποίησε τον ηθοποιό Jack Purvis άλλες δύο φορές, στο Brazil και στο Munchausen. Επίσης, νάνοι εμφανίζονται στο The Fisher King, και πριν ο Verne Troyer πρωταγωνιστήσει στο Doctor Parnassus, εμφανίστηκε στο Fear and Loathing του 1998 μαζί με μια πληθώρα νάνων.
Guillermo del Toro: Κουρδιστές συσκευές (σε όλες τις ταινίες) “Αγαπώ οτιδήποτε κουρδιστό”, είπε ο σκηνοθέτης του Hellboy, του Pan’s Labyrinth και του Pacific Rim το 2007. “Έχω ένα που παίζει τσέλο και ένα άλλο με ένα μικρό χωνί που βγάζει μελωδίες. Μου αρέσει να τα ανοίγω και να βλέπω τους μηχανισμούς. Πιο μικρός, έχω διαλύσει και μερικά ρολόγια.” Αυτό το κόλλημα είναι προφανές από την πρώτη του ταινία, Cronos, οπού ένα κουρδιστό έντομο μετατρέπει ανθρώπους σε βαμπίρ. Από εκεί και πέρα, γίνεται κυρίαρχο μοτίβο σε όλη τη φιλμογραφία του, είτε πρόκειται για έναν κουρδιστό Ναζί φτιαγμένο από άμμο στο Hellboy, είτε για μια θάλασσα από μηχανισμούς που λάμπουν κάτω από τα πόδια των πιλότων Jaeger στο Pacific Rim. Βέβαια, η αποκορύφωση του φετίχ του έρχεται στο Hellboy II: The Golden Army, οπού η τελευταία μάχη γίνεται σε μια αίθουσα θρόνου φτιαγμένη από τεράστιους μηχανισμούς περικυκλωμένη από κουρδιστά ρομπότ.
Christopher Nolan: Νεκρές σύζυγοι (Memento, The Prestige, The Dark Knight, Inception) Ο Nolan είναι γνωστός για τα υπολογισμένα με ακρίβεια σενάρια και το στυλ των γυρισμάτων του. Ίσως, όμως, να αγνοεί μια ανησυχητική αλληγορία που εμφανίζεται ξανά και ξανά στις ταινίες του: τις νεκρές συζύγους. Ολόκληρη η πλοκή του Memento έχει να κάνει με την αναζήτηση του πρωταγωνιστή για τον άνθρωπο που δολοφόνησε τη γυναίκα του (της οποίας τον όνομα στους τίτλους είναι κυριολεκτικά “Σύζυγος του Leonard”), μαζί με μια παράλληλη ιστορία μιας άλλης γυναίκας, της Mrs. Jenkins, η οποία δολοφονείται από τον άντρα της. Το Prestige μας δίνει δύο νεκρές συζύγους , ενώ στο Inception ο Leonardo DiCaprio βασανίζεται από τη μνήμη της νεκρής γυναίκας του, Marion Cotillard. Ο χαρακτήρας της Maggie Gyllenhaal στο Dark Knight ανατινάζεται δευτερόλεπτα αφού έχει συμφωνήσει να παντρευτεί. Ακόμα και στο επερχόμενο Interstellar, φαίνεται ότι η κόρη που αφήνει πίσω ο Matthew McConaughey είναι χωρίς μητέρα.