Η επιτυχία, η δόξα, οι έρωτες και οι κακοτυχίες που στιγμάτισαν την πολυτάραχη ζωή του μικρού σπουργιτιού με την μικροκαμωμένη φιγούρα, το φοβισμένο βλέμμα και την μεγάλη φωνή
Γαλλίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός. Η ερμηνεία της στο σανσόν (γαλλική μπαλάντα), που αντικατόπτριζε της τραγωδίες της προσωπικής της ζωής, της χάρισε παγκόσμια φήμη. Μεγάλες της επιτυχίες, τα χιλιοτραγουδισμένα «La vie en rose» και «Non, je ne regrette rien». H Eντίτ Zιοβανά Γκασιόν, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στο Παρίσι στις 19 Δεκεμβρίου του 1915. Ο πατέρας της ήταν ακροβάτης δρόμου και η μητέρα της τραγουδίστρια σε καφέ. Εγκατέλειψαν τη μικρή Εντίθ, η οποία μεγάλωσε με τη γιαγιά της, ιδιοκτήτρια οίκου ανοχής στη Νορμανδία. Σε ηλικία οκτώ ετών, η Eντίθ τυφλώθηκε από μηνιγγίτιδα, ωστόσο ξαναβρήκε το φως της τέσσερα χρόνια αργότερα. Στα εφηβικά της χρόνια, την πήρε κοντά του ο πατέρας της, που εργαζόταν ως ακροβάτης σε τσίρκο, και την έβαζε να τραγουδάει για να συμπληρώνει το «νούμερό» του. Εκεί την ανακάλυψε ένας ιδιοκτήτης καμπαρέ και της έδωσε την πρώτη της δουλειά σε νυχτερινό κέντρο. Πρόκειται για τον άνθρωπο που την "βάφτισε" καλλιτεχνικά με το ψευδώνυμο "Mome Piaf" (μικρό σπουργίτι) και έβγαλε τον πρώτο της δίσκο το 1935. Ο ίδιος θα δολοφονηθεί λίγο αργότερα, και η Εντίθ θα κατηγορηθεί πως αποκρύβει στοιχεία. Αν και καταφέρνει να αθωωθεί φεύγει στην επαρχία, για να επιστρέψει στο Παρίσι το 1937.
Το 1932 ερωτεύτηκε τον Λουί Ντιπόν, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη, τη Μαρσέλ. O Ντιπόν απαίτησε από την Πιάφ να εγκαταλείψει το τραγούδι και να βρει μια κανονική δουλειά. Οι καυγάδες ήταν συχνοί για το θέμα αυτό, με αποτέλεσμα γρήγορα οι δυο τους να τραβήξουν διαφορετικούς δρόμους. Η μικρή Μαρσέλ έζησε με τη μητέρα της, η οποία συχνά την άφηνε μόνη της, λόγω της δουλειάς της.Χωρίς ουσιαστική μητρική φροντίδα, η μικρή Μαρσέλ έφυγε γρήγορα από τη ζωή, σε ηλικία δύο χρονών, την εποχή που η μητέρα της άρχισε να γνωρίζει τη δόξα, τραγουδώντας στα μεγαλύτερα μιούζικ-χολ του Παρισιού. Όταν ξέσπασε ο B' Παγκόσμιος Πόλεμος, η λεπτοκαμωμένη Πιαφ ήταν ήδη διάσημη.
Μία φωνή που παρηγορούσε τους Γάλλους στα δύσκολα εκείνα χρόνια της εθνικής ταπείνωσης. Επιπλέον η Εντίθ βοηθώντας στην αντίσταση συμβάλλει στο να δραπετεύσουν πολλοί Γάλλοι φαντάροι, εισάγει πλαστές άδειες εργασίας στα κέντρα κράτησης αιχμαλώτων, και τραγουδάει για αιχμαλώτους πολέμου.Μετά το τέλος του πολέμου, η φήμη της ανέβηκε στα ύψη. Τα επόμενα χρόνια έκανε περιοδείες στην Ευρώπη, στη Νότια Αμερική και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το απλό, μα δραματικό της ύφος και η βραχνή, τρυφερή φωνή, την έκαναν παγκόσμια αγαπητή.Στα 30 της ερωτεύεται τον Yves Montand, τον οποίο και μανατζάρει.
Μία φωνή που παρηγορούσε τους Γάλλους στα δύσκολα εκείνα χρόνια της εθνικής ταπείνωσης. Επιπλέον η Εντίθ βοηθώντας στην αντίσταση συμβάλλει στο να δραπετεύσουν πολλοί Γάλλοι φαντάροι, εισάγει πλαστές άδειες εργασίας στα κέντρα κράτησης αιχμαλώτων, και τραγουδάει για αιχμαλώτους πολέμου.Μετά το τέλος του πολέμου, η φήμη της ανέβηκε στα ύψη. Τα επόμενα χρόνια έκανε περιοδείες στην Ευρώπη, στη Νότια Αμερική και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το απλό, μα δραματικό της ύφος και η βραχνή, τρυφερή φωνή, την έκαναν παγκόσμια αγαπητή.Στα 30 της ερωτεύεται τον Yves Montand, τον οποίο και μανατζάρει.
Στις 18 Σεπτεμβρίου 1946 η Πιάφ εμφανίστηκε στην Αθήνα, στο «Θέατρο Κοτοπούλη». Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην ελληνική πρωτεύουσα, η 31χρονη τότε Γαλλίδα τραγουδίστρια θα γνωρίσει τον 25χρονο ηθοποιό Δημήτρη Χορν και θα τον ερωτευτεί σφοδρά, χωρίς όμως ανταπόκριση. Στη συνέχεια θα ερωτευτεί τον πυγμάχο Μαρσέλ Σερντάν και η σχέση τους θα απασχολήσει τα πρωτοσέλιδα του τύπου. Για κακή της τύχη, ο Σερντάν θα σκοτωθεί σε αεροπορικό δυστύχημα, τον Οκτώβριο του 1949. Το 1952 θα παντρευτεί για πρώτη φορά, τον συμπατριώτη της ηθοποιό και τραγουδιστή Ζακ Πιλς (1906-1970), με κουμπάρα τη Μάρλεν Ντίτριχ.
Το 1955 δίνει μια καταπληκτική παράσταση στο Οlympia και ένα χρόνο αργότερα, χωρίζει με τον επί 5 χρόνια σύζυγο της και τραγουδιστή Jacques Pills. Το 1958 ζει μια ακόμα έντονη σχέση δίπλα στον νεότερο τραγουδιστή και συνθέτη Ζορζ Μουστακί, ο οποίος το 1959 συνθέτει γι αυτήν το τραγούδι Milord που κυκλοφόρησε το 1960 και λίγο αργότερα γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Άλλο ένα σοβαρό τροχαίο αποδυναμώνει περισσότερο την Πιάφ. Μετά από λίγους μήνες καταρρέει κατά τη διάρκεια κονσέρτου της σε κατάμεστη αίθουσα της Νέας Υόρκη. Σ’ ένα κονσέρτο στη Στοκχόλμη, στα τέλη της δεκαετίας του ’50, καταρρέει επάνω στην πίστα και η διάγνωση των γιατρών είναι ανίατος καρκίνος. Η Πιάφ δεν πτοείται και συνεχίζει να εμφανίζεται κάνοντας περιοδείες όπως και πριν, συνοδευόμενη όμως από μια νοσοκόμα που της χορηγεί μορφίνη για τους πόνους. Το 1960, τραγουδά με επιτυχία το «Non, Je Ne Regrette Rien» (Όχι, δεν μετανιώνω για τίποτα) του Σαρλ Ντυμόν και συνεχίζει να θριαμβεύει τραγουδώντας, παρότι συχνά τρεκλίζει και παραπατά στη σκηνή. Το καλοκαίρι του 1961, γνωρίζει τον κατά πολύ νεότερό της, τελευταίο της έρωτα, τον Έλληνα Θεοφάνη Λαμπουκά, που τον βαπτίζει “Τεό Σαγαπό” και τον παντρεύεται τον Οκτώβριο του 1962 (στα 46 της εκείνη και 26 εκείνος). Εκείνο το καλοκαίρι παίρνει επίσης το πρώτο βραβείο της Ακαδημίας Charles Cros για το σύνολο της καριέρας της.
Η Εντίθ Πιάφ πεθαίνει από κίρρωση στις 11 Οκτωβρίου του 1963,ενώ την ίδια μέρα "φεύγει" και ο καλός της φίλος Jean Cocteau. Η σωρός της μεταφέρεται από τον Theo Sagapo στο Παρίσι και μέσα σε 3 μέρες θάβεται στο κοιμητήριο Pere Lachaise.Η Πιάφ έφυγε φτωχή αφήνοντας στον τελευταίο σύζυγό της πολλά χρέη και μια τεράστια ιστορία. Μαζί με την καριέρα της ως τραγουδίστρια (ηχογράφησε πάνω από 200 τραγούδια) βοηθούσε και στην προώθηση νεαρών ταλέντων στη μουσική σκηνή της εποχής εκείνης. Είχε μεταξύ άλλων μεγάλη συμμετοχή στην προώθηση καλλιτεχνών, όπως Σαρλ Αζναβούρ, Ζιλμπέρ Μπεκό, Έντι Κονσταντέν, Υβ Μοντάν, Ζορζ Μουστακί, Ζακ Πιλ. Πολλοί καλλιτέχνες επανεκτελούν τραγούδια της και επισκέπτονται το γλυπτό που στήθηκε προς τιμήν της στο Παρίσι, πάνω στην πλατεία που φέρει το όνομά της, λίγα μέτρα από το νοσοκομείο Τενό (Tenon), όπου γεννήθηκε. Στο Παρίσι υπάρχει επίσης ένα μουσείο με το όνομά της (Musée Edith Piaf), στο οποίο μπορεί κανείς να δει διάφορα προσωπικά αντικείμενα της καλλιτέχνιδας, όπως ένα από τα φορέματά της και την συλλογή από πορσελάνες της.
Το 2006 ο Ολιβιέ Νταάν (Olivier Dahan) γυρίζει τη ζωή της Γαλλίδας τραγουδίστριας σε ταινία με τίτλο “La Môme” (το νεαρό κορίτσι). Στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο «Ζωή σαν Τριαντάφυλλο». Στον πρωταγωνιστικό ρόλο της ταινίας, που εμφανίστηκε και στο Φεστιβάλ κινηματογράφου στο Βερολίνο, παίζει η Γαλλίδα ηθοποιός Μαριόν Κοτιγιάρ, ρόλο για τον οποίο κέρδισε το 2008 το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου. Η ζωή της Εντίθ Πιάφ αποτέλεσε όμως περιεχόμενο και στις ταινίες του σκηνοθέτη Κλωντ Λελούς, με τίτλο “Η Εντίθ και ο Μαρσέλ” το 1983 (πρωταγωνιστεί η Evelyne Bouix) και “Guy Casaril” (με την Brigitte Ariel). 47 χρόνια μετά το θάνατό της ο Αλέν Ντελόν, ο οποίος την γνώριζε προσωπικά, συνέγραψε και ανέβασε μια μουσική παράσταση με τίτλο “Edith Piaf, Une Vie en Rose et Noir” (Εντίθ Πιαφ, μια ζωή σε ροζ και μαύρο), η οποία στη παγκόσμια περιοδεία της ήρθε και στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη το 2010 και 2011 αντίστοιχα.
Η Πιάφ έγραψε η ίδια ορισμένα από τα τραγούδια της («La vie en rose»), ερμήνευσε όμως και τραγούδια των Ρεμόν Ασό («Mon Legionnaire»), Μισέλ Εμέρ («L’ Accordeoniste»), Ανρί Κοντέ (Padam-padam), Ζορζ Μουστακί («Mylord»), Σαρλ Ντιμόν («Non, je ne regrette rien»), Μαργκερίτ Μονό («L’ Hymne a l’ amour», «Milord» σε στίχους Ζορζ Μουστακί), Λεό Φερέ («Les amants de Paris»).
Μεγαλύτερες επιτυχίες
Milord, 1945
Non, je ne regrette rien 1945
La vie en rose 1945
Les Trois Cloches 1949
Hymne à l’amour 1951
Padam… Padam… 1954
Sous le ciel de Paris 1956
Non, je ne regrette rien 1956
Heaven Have Mercy 1956
Les amants d’un jour 1957
La foule 1959
Η Πιάφ έγραψε η ίδια ορισμένα από τα τραγούδια της («La vie en rose»), ερμήνευσε όμως και τραγούδια των Ρεμόν Ασό («Mon Legionnaire»), Μισέλ Εμέρ («L’ Accordeoniste»), Ανρί Κοντέ (Padam-padam), Ζορζ Μουστακί («Mylord»), Σαρλ Ντιμόν («Non, je ne regrette rien»), Μαργκερίτ Μονό («L’ Hymne a l’ amour», «Milord» σε στίχους Ζορζ Μουστακί), Λεό Φερέ («Les amants de Paris»).
Μεγαλύτερες επιτυχίες
Milord, 1945
Non, je ne regrette rien 1945
La vie en rose 1945
Les Trois Cloches 1949
Hymne à l’amour 1951
Padam… Padam… 1954
Sous le ciel de Paris 1956
Non, je ne regrette rien 1956
Heaven Have Mercy 1956
Les amants d’un jour 1957
La foule 1959