Κατέχοντας σημαντικότατη γεωπολιτική θέση στη δυτική ακτή της Κασπίας Θάλασσας, το Αζερμπαϊτζάν των 8.500.000 κατοίκων είναι σήμερα ένας ανερχόμενος τουριστικός προορισμός, όπου το σύγχρονο «μπλέκεται» αρμονικά με το παλιό, με την Ιστορία. Η πρώην Σοβιετική Δημοκρατία της Τρανσκαυκασίας, μόλις στα τελευταία 10 χρόνια άρχισε να εμφανίζεται δειλά στα προγράμματα των τουριστικών γραφείων. Μέχρι τότε, η «Γη της Φωτιάς» (έτσι ερμηνεύεται η λέξη Αζερμπαϊτζάν σε μια αρχαία περσική διάλεκτο) ήταν γνωστή μόνο στους «ψαγμένους» ταξιδιώτες, αλλά και στα μεγαλοστελέχη των πολυεθνικών πετρελαϊκών εταιρειών που έρχονταν στην πρωτεύουσα Μπακού για να κλείσουν ενεργειακές συμφωνίες δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια και το υπέδαφος του Αζερμπαϊτζάν διαθέτει ανεξάντλητα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η εκμετάλλευση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων αποτελεί σήμερα το επίκεντρο των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας. Για όσους πάντως δεν γνωρίζουν, το Αζερμπαϊτζάν είναι από τους παλαιοτέρους εξαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο (η πρώτη εξόρυξη χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα). Υπάρχουν τουλάχιστον 130.000 πετρελαιοπηγές, οι οποίες λειτουργούν εδώ και 120 χρόνια. Και παρά τη μακροχρόνια εκμετάλλευση των τοπικών κοιτασμάτων πετρελαίου, τα ανεκμετάλλευτα αποθέματα μαύρου χρυσού που υπάρχουν κάτω από τον πυθμένα της Κασπίας, σε βάθος 980 μ., είναι από τα μεγαλύτερα στον πλανήτη.
Πρωτεύουσα της «Χώρας της Φωτιάς» είναι το Μπακού, πόλη με καθαρά αντιθετικό συμβολισμό όσον αφορά την ονομασία της. Η λέξη Μπακού σημαίνει «Ανεμοδαρμένη Πόλη» και εικάζεται ότι έχει αρχαία περσική προέλευση. Το γεγονός πάντως ότι το Μπακού συχνά «μαστιγώνεται» από ισχυρούς ανέμους επιβεβαιώνει την ετυμολογία του ονόματος της αζέρικης πρωτεύουσας, η οποία σε μεταγενέστερες αραβικές πηγές αναφέρεται ως «Baku», «Bakukh» και «Bakuya», προσωνύμια που προέρχονται φυσικά από την περσική ονομασία. Η γενέτειρα του διάσημου σκακιστή Γκάρι Κασπάροβ ιδρύθηκε γύρω στον 6ο αιώνα μ.Χ. στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας και είναι σήμερα το σπίτι για 2.140.000 Αζέρους. Χάρη στους πλούσιους φυσικούς πόρους της χώρας, οι ραγδαίοι ρυθμοί ανάπτυξης που χαρακτηρίζουν τις δύο τελευταίες δεκαετίες το Αζερμπαϊτζάν τείνουν να μεταμορφώσουν το Μπακού σε Κουβέιτ της Τρανσκαυκασίας! Η θαυμαστή οικονομική πορεία, η πλούσια πολιτιστική ζωή, η μεγάλη ποικιλία των αξιοθέατων και η κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα της αζέρικης πρωτεύουσας αποτελούν ισχυρά δέλεαρ για τον επισκέπτη. Στο Μπακού μπορείτε να περιπλανηθείτε στο οχυρωμένο ιστορικό κέντρο της παλιάς πόλης, που έχει ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, να παρακολουθήσετε όπερα ή μπαλέτο σ’ ένα από τα ανακαινισμένα θέατρα ή να θαυμάσετε τις νεοκλασικές κατοικίες-αρχοντικά των Ρώσων μεσοαστών του προηγούμενου αιώνα. Μπορείτε όμως επίσης να βολτάρετε σε φτωχογειτονιές με μίζερες πολυκατοικίες που δεν έχουν σοβά και μοιάζουν έτοιμες να καταρρεύσουν ή να περπατήσετε σε όμορφους πεζόδρομους με χλιδάτα εμπορικά κέντρα, φροντισμένα πάρκα, μοντέρνα γυάλινα οικοδομήματα, πολυτελέστατα ξενοδοχεία και πανύψηλους εντυπωσιακούς ουρανοξύστες. Απ’ όλα έχει το Μπακού...
Ο μεσαιωνικός Πύργος της Κόρης
Η Παλαιά Πόλη του Μπακού (Icheri Sheher), κτισμένη σε μια περιοχή με ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από την Παλαιολιθική εποχή, περιλαμβάνεται από το 2000 στη λίστα των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Από τις ελάχιστες μεσαιωνικές πόλεις που διασώζονται σήμερα στο Αζερμπαϊτζάν, η Icheri Sheher είναι οχυρωμένη –το κέντρο της– με αμυντικά τείχη του 12ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί ένα αμάλγαμα ιστορικών μνημείων που άφησαν πίσω τους οι εκάστοτε κυρίαρχοι της πόλης (Σασσανίδες, Αραβες, Πέρσες, Οθωμανοί και Ρώσοι). Ολόκληρο το κέντρο της Παλαιάς Πόλης του Μπακού έχει αναπαλαιωθεί και στα όριά του υπάρχουν περίπου 40 διαχρονικά μνημεία. Αρχιτεκτονικά ορόσημα της Icheri Sheher αποτελούν ο πύργος Qiz Qalasy (Maiden Tower) και το παλάτι Shirvan Shahs, γύρω από τα οποία περιστρέφεται ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας της πόλης. Στο εσωτερικό του πύργου Qiz Qalasy μπορείτε να δείτε διάφορα λαογραφικά εκθέματα, ενώ από την κορυφή του (από ύψος 29 μ.) έχετε τη δυνατότητα να απολαύσετε μια υπέροχη θέα του Μπακού και της Κασπίας. Οι θρύλοι που συνοδεύουν τον πύργο Qiz Qalasy είναι πολλοί, όμως, ο πιο δημοφιλής είναι αυτός που αναφέρεται στην κόρη ενός ηγεμόνα η οποία αυτοκτόνησε πέφτοντας από την κορυφή του πέτρινου πύργου για να μην υποκύψει στις αρρωστημένες ορέξεις του πατέρα της – έτσι προέκυψε και η ονομασία «Πύργος της Κόρης». Απέναντι ακριβώς από τον πύργο Qiz Qalasy βρίσκεται το τζαμί Lezgi Mescidi, το παλιότερο της πόλης (1169). Μη διστάσετε να βγάλετε τα παπούτσια και να μπείτε στο λιτά διακοσμημένο εσωτερικό του. Το παλάτι Shirvan Shahs είναι ένα εντυπωσιακό συγκρότημα ανακτόρων που κτίστηκε τον 15ο αιώνα και κατά καιρούς στέγασε τους άρχοντες της αζέρικης πρωτεύουσας. Εκτός από το κύριο συγκρότημα του παλατιού, αξίζει επίσης να δείτε το μαυσωλείο και το τζαμί που υπάρχουν στον ίδιο χώρο - το παλατιακό συγκρότημα Shirvan Shahs ανακαινίστηκε πλήρως το 2003.
Ο μεσαιωνικός Πύργος της Κόρης
Η Παλαιά Πόλη του Μπακού (Icheri Sheher), κτισμένη σε μια περιοχή με ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από την Παλαιολιθική εποχή, περιλαμβάνεται από το 2000 στη λίστα των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Από τις ελάχιστες μεσαιωνικές πόλεις που διασώζονται σήμερα στο Αζερμπαϊτζάν, η Icheri Sheher είναι οχυρωμένη –το κέντρο της– με αμυντικά τείχη του 12ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί ένα αμάλγαμα ιστορικών μνημείων που άφησαν πίσω τους οι εκάστοτε κυρίαρχοι της πόλης (Σασσανίδες, Αραβες, Πέρσες, Οθωμανοί και Ρώσοι). Ολόκληρο το κέντρο της Παλαιάς Πόλης του Μπακού έχει αναπαλαιωθεί και στα όριά του υπάρχουν περίπου 40 διαχρονικά μνημεία. Αρχιτεκτονικά ορόσημα της Icheri Sheher αποτελούν ο πύργος Qiz Qalasy (Maiden Tower) και το παλάτι Shirvan Shahs, γύρω από τα οποία περιστρέφεται ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας της πόλης. Στο εσωτερικό του πύργου Qiz Qalasy μπορείτε να δείτε διάφορα λαογραφικά εκθέματα, ενώ από την κορυφή του (από ύψος 29 μ.) έχετε τη δυνατότητα να απολαύσετε μια υπέροχη θέα του Μπακού και της Κασπίας. Οι θρύλοι που συνοδεύουν τον πύργο Qiz Qalasy είναι πολλοί, όμως, ο πιο δημοφιλής είναι αυτός που αναφέρεται στην κόρη ενός ηγεμόνα η οποία αυτοκτόνησε πέφτοντας από την κορυφή του πέτρινου πύργου για να μην υποκύψει στις αρρωστημένες ορέξεις του πατέρα της – έτσι προέκυψε και η ονομασία «Πύργος της Κόρης». Απέναντι ακριβώς από τον πύργο Qiz Qalasy βρίσκεται το τζαμί Lezgi Mescidi, το παλιότερο της πόλης (1169). Μη διστάσετε να βγάλετε τα παπούτσια και να μπείτε στο λιτά διακοσμημένο εσωτερικό του. Το παλάτι Shirvan Shahs είναι ένα εντυπωσιακό συγκρότημα ανακτόρων που κτίστηκε τον 15ο αιώνα και κατά καιρούς στέγασε τους άρχοντες της αζέρικης πρωτεύουσας. Εκτός από το κύριο συγκρότημα του παλατιού, αξίζει επίσης να δείτε το μαυσωλείο και το τζαμί που υπάρχουν στον ίδιο χώρο - το παλατιακό συγκρότημα Shirvan Shahs ανακαινίστηκε πλήρως το 2003.
Στις όχθες της Κασπίας
Η παραλιακή πεζοδρομημένη ζώνη της πόλης (μήκους περίπου 5,5 χλμ.) είναι ένα από τα δυνατά χαρτιά του Μπακού. Δίπλα ακριβώς στα νερά της Κασπίας, η παραλιακή διαδρομή Baku Seaside Boulevard αποτελεί ένα δημοφιλή σημείο συνάντησης των ντόπιων, που χαλαρώνουν περπατώντας μέσα σε φροντισμένα πάρκα (Baku Seaside Park) ή πίνουν τον καφέ ή το τσάι τους σε υπαίθρια cafes με θέα την Κασπία Θάλασσα. Κατά μήκος της Baku Seaside Boulevard, που ξεκινά από την πλατεία National Flag Square και καταλήγει στο υπερυψωμένο πάρκο Dagustu, έχετε την ευκαιρία να γνωρίσετε και να φωτογραφίσετε αρκετά αξιοθέατα της πόλης, όπως το Κυβερνητικό Μέγαρο, το Θέατρο Kukla, το μοντέρνο εκθεσιακό κέντρο Baku Crystal Hall (όπου πραγματοποιήθηκε ο διαγωνισμός της Eurovision), το Yacht Club, το Μουσείο Χαλιού και το Μουσείο Κουλτούρας και Τουρισμού «Museum Center of Culture and Tourism». Καρδιά της πρωτεύουσας λογίζεται η πολυσύχναστη Πλατεία Σιντριβανιών (Fevvareler Meydanı), ενώ στους εμπορικούς δρόμους της πόλης, που ξεκινούν αμέσως μετά την παραλία, τα παλιά ρώσικα αρχοντικά έχουν σήμερα ανακαινιστεί και στεγάζουν γνωστά επώνυμα καταστήματα και διάσημους οίκους μόδας. Οι τρεις 80ώροφοι ελικοειδείς ουρανοξύστες Flame Towers που κυριαρχούν στον ορίζοντα της πρωτεύουσας (οι γυάλινες προσόψεις τους μετατρέπονται τα βράδια σε τεράστιες οθόνες), ο πανύψηλος Πύργος της Τηλεόρασης και το φουτουριστικό Πολιτιστικό Κέντρο Heydar Aliyev (θυμίζει γιγάντιο λευκό σαλιγκάρι) περιλαμβάνονται στα εντυπωσιακότερα και πιο χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα της αζέρικης πρωτεύουσας. Με αρχιτεκτονική σχεδίαση που έρχεται από το μέλλον, τα τρία εμβληματικά κτιριακά συγκροτήματα ενισχύουν το σύγχρονο προφίλ της πόλης και αντικατοπτρίζουν την αλματώδη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Ο ζωροαστρικός ναός Ateshgah
Σύμφωνα με διάφορους ιστορικούς μελετητές, η επίσημη θρησκεία του Αζερμπαϊτζάν μέχρι τον 8ο μ.Χ. αιώνα, εποχή που οι Αραβες κατέλαβαν την περιοχή και εξισλάμισαν τον πληθυσμό, ήταν ο Ζωροαστρισμός. Από τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Ζωροάστρες είχαν κτίσει ναούς σε όλη την επικράτεια του σημερινού Αζερμπαϊτζάν. Ενας από τους πιο καλά διατηρημένους ζωροαστρικούς ναούς στο Αζερμπαϊτζάν είναι ο ναός της αιώνιας φωτιάς Ateshgah (17ου αιώνα), που βρίσκεται στη συνοικία Surakhani του Μπακού. Στον χώρο του ναού λειτουργεί από το 1975 μουσείο αφιερωμένο στον Ζωροαστρισμό.
Η παραλιακή πεζοδρομημένη ζώνη της πόλης (μήκους περίπου 5,5 χλμ.) είναι ένα από τα δυνατά χαρτιά του Μπακού. Δίπλα ακριβώς στα νερά της Κασπίας, η παραλιακή διαδρομή Baku Seaside Boulevard αποτελεί ένα δημοφιλή σημείο συνάντησης των ντόπιων, που χαλαρώνουν περπατώντας μέσα σε φροντισμένα πάρκα (Baku Seaside Park) ή πίνουν τον καφέ ή το τσάι τους σε υπαίθρια cafes με θέα την Κασπία Θάλασσα. Κατά μήκος της Baku Seaside Boulevard, που ξεκινά από την πλατεία National Flag Square και καταλήγει στο υπερυψωμένο πάρκο Dagustu, έχετε την ευκαιρία να γνωρίσετε και να φωτογραφίσετε αρκετά αξιοθέατα της πόλης, όπως το Κυβερνητικό Μέγαρο, το Θέατρο Kukla, το μοντέρνο εκθεσιακό κέντρο Baku Crystal Hall (όπου πραγματοποιήθηκε ο διαγωνισμός της Eurovision), το Yacht Club, το Μουσείο Χαλιού και το Μουσείο Κουλτούρας και Τουρισμού «Museum Center of Culture and Tourism». Καρδιά της πρωτεύουσας λογίζεται η πολυσύχναστη Πλατεία Σιντριβανιών (Fevvareler Meydanı), ενώ στους εμπορικούς δρόμους της πόλης, που ξεκινούν αμέσως μετά την παραλία, τα παλιά ρώσικα αρχοντικά έχουν σήμερα ανακαινιστεί και στεγάζουν γνωστά επώνυμα καταστήματα και διάσημους οίκους μόδας. Οι τρεις 80ώροφοι ελικοειδείς ουρανοξύστες Flame Towers που κυριαρχούν στον ορίζοντα της πρωτεύουσας (οι γυάλινες προσόψεις τους μετατρέπονται τα βράδια σε τεράστιες οθόνες), ο πανύψηλος Πύργος της Τηλεόρασης και το φουτουριστικό Πολιτιστικό Κέντρο Heydar Aliyev (θυμίζει γιγάντιο λευκό σαλιγκάρι) περιλαμβάνονται στα εντυπωσιακότερα και πιο χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα της αζέρικης πρωτεύουσας. Με αρχιτεκτονική σχεδίαση που έρχεται από το μέλλον, τα τρία εμβληματικά κτιριακά συγκροτήματα ενισχύουν το σύγχρονο προφίλ της πόλης και αντικατοπτρίζουν την αλματώδη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Ο ζωροαστρικός ναός Ateshgah
Σύμφωνα με διάφορους ιστορικούς μελετητές, η επίσημη θρησκεία του Αζερμπαϊτζάν μέχρι τον 8ο μ.Χ. αιώνα, εποχή που οι Αραβες κατέλαβαν την περιοχή και εξισλάμισαν τον πληθυσμό, ήταν ο Ζωροαστρισμός. Από τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Ζωροάστρες είχαν κτίσει ναούς σε όλη την επικράτεια του σημερινού Αζερμπαϊτζάν. Ενας από τους πιο καλά διατηρημένους ζωροαστρικούς ναούς στο Αζερμπαϊτζάν είναι ο ναός της αιώνιας φωτιάς Ateshgah (17ου αιώνα), που βρίσκεται στη συνοικία Surakhani του Μπακού. Στον χώρο του ναού λειτουργεί από το 1975 μουσείο αφιερωμένο στον Ζωροαστρισμό.
Η Ελληνική Κοινότητα του Μπακού
Η Ελληνική ομογένεια του Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται συγκεντρωμένη κυρίως στο Μπακού. Αριθμεί περί 500 άτομα και έχουν ιδρύσει την ελληνική κοινότητα «Η Αργώ». Οι περισσότεροι κατάγονται από Ελληνες Πόντιους της Μικράς Ασίας και της Γεωργίας και από Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες που πήγαν στην Τασκένδη το 1949. Κοινότητα των Ελλήνων του Αζερμπαϊτζάν «Η Αργώ». Οδός Αγά-Νεϊματούλλα, 42/44, Μπακού, Αζερμπαϊτζάν. Τηλ. 00994 12 5665967, φαξ. 00994 12 4924835, e-mail: [email protected], [email protected].
ΔΙΑΜΟΝΗ
Για την παραμονή σας στο Μπακού προτείνονται τα ξενοδοχεία
«Anatolia» (00994 12 5641475,http://www.c-group.az/),
«Atropat» (00994 12 4978950, http://www.atropathotel.com/),
«AYF Palace» (00994 12 4969257, http://www.ayf-palacehotel.com/).
ΦΑΓΗΤΟ
Η αζέρικη κουζίνα έχει πολλά στοιχεία από την τουρκική, ενώ αρκετά πιάτα της προέρχονται από τη ρωσική. Για να απολαύσετε ένα παραδοσιακό αζέρικο δείπνο στο Μπακού, επιλέξτε τα εστιατόρια «L’aparte», «Sahil», «Mugham Club», «Sumakh» και «Karavan saray Restaurant».
Η Ελληνική ομογένεια του Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται συγκεντρωμένη κυρίως στο Μπακού. Αριθμεί περί 500 άτομα και έχουν ιδρύσει την ελληνική κοινότητα «Η Αργώ». Οι περισσότεροι κατάγονται από Ελληνες Πόντιους της Μικράς Ασίας και της Γεωργίας και από Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες που πήγαν στην Τασκένδη το 1949. Κοινότητα των Ελλήνων του Αζερμπαϊτζάν «Η Αργώ». Οδός Αγά-Νεϊματούλλα, 42/44, Μπακού, Αζερμπαϊτζάν. Τηλ. 00994 12 5665967, φαξ. 00994 12 4924835, e-mail: [email protected], [email protected].
ΔΙΑΜΟΝΗ
Για την παραμονή σας στο Μπακού προτείνονται τα ξενοδοχεία
«Anatolia» (00994 12 5641475,http://www.c-group.az/),
«Atropat» (00994 12 4978950, http://www.atropathotel.com/),
«AYF Palace» (00994 12 4969257, http://www.ayf-palacehotel.com/).
ΦΑΓΗΤΟ
Η αζέρικη κουζίνα έχει πολλά στοιχεία από την τουρκική, ενώ αρκετά πιάτα της προέρχονται από τη ρωσική. Για να απολαύσετε ένα παραδοσιακό αζέρικο δείπνο στο Μπακού, επιλέξτε τα εστιατόρια «L’aparte», «Sahil», «Mugham Club», «Sumakh» και «Karavan saray Restaurant».