«Ο συμβολαιογράφος» είναι ένα εκτενές διήγημα (νουβέλα) που πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Πανδώρα» μεταξύ 1850-1851 (σε βιβλίο κυκλοφόρησε μαζί με άλλα διηγήματα το 1855) και είναι ένα από τα λίγα κείμενά του που έχουν θέμα ελληνοκεντρικό, μιας και το σύνολο του έργου του καταγράφει γεγονότα και περιστατικά εκτός του τότε ελληνικού χώρου. Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής έγραψε τον “Συμβολαιογράφο” την περίοδο της προετοιμασίας της ελληνικής επανάστασης και δημιούργησε ένα διήγημα γλαφυρό, ολοζώντανο σε περιγραφές, με έντονο το γλωσσικό ιδίωμα, με λεπτές αποχρώσεις χιούμορ και με έντονους προβληματισμούς. Το έργο του Ραγκαβή διαδραματίζεται στην Κεφαλονιά του 19ου αιώνα. Χωρίς να είναι ακριβώς ηθογραφία, παρουσιάζει τα ήθη και τα έθιμα των Επτανησίων την προεπαναστατική περίοδο, ενώ περιηγείται στις ιδιορυθμίες, τον πλούτο και την ζωή, μιας από τις πλέον αλώβητες από την τουρκοκρατία περιοχές της Ελλάδας.Το συμφέρον για τη μεγάλη περιουσία, που εξασφαλίζει μια διαθήκη, οδηγεί στο έγκλημα και σε μια σειρά από ραδιουργίες, με σκοπό την κατασκευή ενός νεαρού αθώου ως ενόχου. Έρωτες, μυστικά και συνομωσίες φτιάχνουν το δυνατό και διαχρονικό καμβά της γνωστής νουβέλας του Ραγκαβή.Το χρήμα, η απληστία, αλλά και η μεγάλη αγάπη του συμβολαιογράφου Σιορ Τάπα για τη μονάκριβη κόρη του, κινούν τα νήματα της αστυνομικής πλοκής της ιστορίας. Ο Συμβολαιογράφος έγραψε τη δική του θρυλική ιστορία, την εποχή της ασπρόμαυρης κρατικής τηλεόρασης, σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη με το Βασίλη Διαμαντόπουλο στον πρωταγωνιστικό ρόλο και μια πλειάδα σπουδαίων ηθοποιών δίπλα του.
Η Υπόθεση
Αργοστόλι 1882: Ο κόντες Ναννέτος, ένας από τους πιο αξιοσέβαστους τοπικούς άρχοντες της Κεφαλονιάς βρίσκεται δολοφονημένος στην κάμαρά του. Καθώς οι αρχές ψάχνουν να βρουν τον ένοχο, τα πράγματα περιπλέκονται όταν εμφανίζονται δύο διαθήκες του κόντε. Η μία, γραμμένη ανεπίσημα, αφήνει γενικό κληρονόμο τον νεαρό Ροδίνη που δούλευε ως γραμματικός δίπλα στον κόντε ενώ στη δεύτερη, αυτή που εμφανίζει ο συμβολαιογράφος Τάπας, φαίνεται ως γενικός κληρονόμος ο ανιψιός του, Γεράσιμος Ναννέτος. Το παράδοξο είναι πως και οι δύο διαθήκες φέρουν την υπογραφή του κόντε Ναννέτου. Ποια είναι όμως η πραγματική διαθήκη;
Η Παράσταση
Ο Πέτρος Ζούλιας απέφυγε τους καινοτομικούς σκοπέλους και χωρίς διάθεση πειραματισμού έχτισε μιά βατή παράσταση που φωτίζει το πνεύμα, το γλωσσικό ιδίωμα και το ρεαλιστικό ξετύλιγμα της αστυνομικής νουβέλας του φαναριώτη ποιητή και πεζογράφου. Με φόντο το επτανήσιο νησί του 19ου αιώνα, οι σκηνές διαδέχονται η μια την άλλη,εύρυθμα, εντείνοντας το σασπένς και την αγωνία,μέχρι την τελική κορύφωση του δράματος. Οι κωμικές πινελιές απαλύνουν την βαριά ατμόσφαιρα, δίνοντας μία νότα αλαφράδας, στα σημεία που έχει σκοτεινιάσει το κείμενο, με πανουργία, πλεκτάνη και σκληρότητα. Ο Σταμάτης Φασουλής προσπάθησε να φέρει το ρόλο του παμπόνηρου κεφαλονίτη σιορ Τάπα, ("τω όντι δεν ήθελε διστάσει ενώπιον θυσίας, όσον και αν ήτον μεγάλη, αλλ' ουδ' ενώπιον εγκλήματος, όσον αποτρόπαιον και αν ήτον, αν δι' εκείνης ή δι' αυτού επρόκειτο ν' αγοράση διά την κόρην του πλούτον, απόλαυσιν, ευτυχίαν"), στα μέτρα του, χωρίς να κερδίσει το στοίχημα αυτό,παραμένοντας μέσα στη παράσταση, ο αδύναμος κρίκος της. Η τελική σκηνή με τον μονόλογο του, έξω απο το μπαρουτοκαπνισμένο Μεσoλόγγι (- Μαρίνα μου, Μαρίνα μου, ἔκραξεν, ἔτρεχα τὸν κόσμον νὰ σὲ ζητῶ. Ἔτρεξα τὰς νύκτας καὶ τὰς ἡμέρας, ἔτρεξα τὰς κοιλάδας καὶ τὰ βουνά. Ἐδὼ λοιπὸν ἤσουν, κόρη μου, καὶ μ' ἐπρόσμενες! Μὴ φεύγῃς, ἔρχομαι, ἔρχομαι. Καὶ ἓν βῆμα προὐχώρησε πρὸς τὸ ὅραμα τῆς καρδίας του· ἀλλὰ τὸ βῆμα τοῦτο ἦτον ἐπὶ τοῦ βαράθρου, καὶ τὸ ἀφρίζον κῦμα ἔσβυσε καὶ τὰς τύψεις τοῦ συνειδότος του, καὶ τοὺς πόνους του, καὶ τὴν μνήμην του), μας αποζημιώνει ευχάριστα, μετά από μια ερμηνεία με επίπεδο και βαριεστημένο χαρακτήρα.
Ο Αντώνης Λουδάρος στον ρόλο του οικονόμου διαχειρίζεται σωστά και με μετρημένη δύναμη το κωμικό και το τραγικό στοιχείο του ρόλου του. Η Ευγενία Δημητροπούλου δεν μας επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις, αφού ο ρόλος της ρομαντικής ερωτευμένης κορασίδας, της πάει γάντι, τόσο όσο και ο ρόλος του γραμματικού Ροδίνη, στον Ρένο Ρώτα, ο οποίος, όμως, κάποιες στιγμές παρουσιάζεται υποτονικός και σαν να μην βρίσκεται εντελώς μέσα στο ρόλο του. Ο Αλέξανδρος Πέρρος (-τὴν πρόδοσες καὶ νάτηνε! Πῆρε φαρμάκι καὶ πέθανε. Αἴτην ἐκεῖ, ἀσσασίνε. Θέλεις νὰ πάρῃς τὴν καρδιά της καὶ νὰ τὴν φᾷς μαζῆ μὲ τὸ κεφάλι τοῦ θειοῦ σου; Πῆρε φαρμάκι, ἀκοῦς; Ὅμως ἄνδρας καὶ γυναῖκα ἀπ' ἕνα ποτήρι πίνουν. Τὸ μισὸ ἤπιεν ἡ κόρη μου καὶ πέθανε σὲ τρεῖς ὥραις. Τὸ ἄλλο μισὸ σὲ τὸ φύλαξα καὶ σὲ τὸ ἐπότισα, σιὸρ κόντε. Εἰς μίαν ὥρα θὰ γένῃς κρύος σὰν τὸ κρούσταλο, εἰς δύω θὰ ξεσχίσῃς μὲ τὰ δόντια τὰ κρέατά σου, εἰς τρεῖς ὥραις θὰ κρεπάρῃς ὡσὰν τὸν σκύλον), στο ρόλο του ανενδοίαστου κακούργου κληρονόμου, καταφέρνει να πείσει, σε γενικές γραμμές, παρόλα ταύτα, η ερμηνευτική του απόδοση μοιάζει μάλλον διεκπαιρεωτική. Κώστας Φαλελάκης και Δημήτρης Καραμπέτσης ερμηνεύουν με σκηνική άνεση,σωστά τοποθετημένοι, ενώ οι υπόλοιποι γυναικείοι ρόλοι (Μαίρη Χάγια -Όλγα Σκιαδαρέση), πλαισιώνουν όμορφα τον υπόλοιπο θίασο.
Εν τέλει, πως θα ήταν, άραγε, αν η παράσταση αυτή δεν ήταν μια απλά ασφαλής θεατρική επιλογή για όλη την οικογένεια και ευτυχούσε να αποδοθεί μέσα από ένα εντελώς φρέσκο και δυνατό σκηνικό αποτύπωμα;
Διασκευή-σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας
Σκηνικά: Αθανασία Σμαραγδή
Κοστούμια: Αναστασία Αρσένη
Μουσική: Παναγιώτης Αυγερινός
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Φωτογραφίες: Μαριλένα Αναστασιάδου
Πρωταγωνιστούν:
Σταμάτης Φασουλής
Αντώνης Λουδάρος
Ευγενία Δημητροπούλου
Ρένος Ρώτας
Κώστας Φαλελάκης
Δημήτρης Καραμπέτσης
Αλέξανδρος Πέρρος
Μαίρη Χάγια
Όλγα Σκιαδαρέση
Θέατρο «Χώρα», Αμοργού 20, Κυψέλη.
Τηλέφωνο: 2108673945
Τετάρτη στις 18:00, Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 20:30.
Διάρκεια: 130’ (με διάλειμμα)
Εισιτήρια: Κανονικό: 18€, 16€ (εξώστης)
Μειωμένο: 14€ (έως 18 ετών, φοιτητές και άνω των 65 ετών)
Ανέργων: 12€
Η Υπόθεση
Αργοστόλι 1882: Ο κόντες Ναννέτος, ένας από τους πιο αξιοσέβαστους τοπικούς άρχοντες της Κεφαλονιάς βρίσκεται δολοφονημένος στην κάμαρά του. Καθώς οι αρχές ψάχνουν να βρουν τον ένοχο, τα πράγματα περιπλέκονται όταν εμφανίζονται δύο διαθήκες του κόντε. Η μία, γραμμένη ανεπίσημα, αφήνει γενικό κληρονόμο τον νεαρό Ροδίνη που δούλευε ως γραμματικός δίπλα στον κόντε ενώ στη δεύτερη, αυτή που εμφανίζει ο συμβολαιογράφος Τάπας, φαίνεται ως γενικός κληρονόμος ο ανιψιός του, Γεράσιμος Ναννέτος. Το παράδοξο είναι πως και οι δύο διαθήκες φέρουν την υπογραφή του κόντε Ναννέτου. Ποια είναι όμως η πραγματική διαθήκη;
Η Παράσταση
Ο Πέτρος Ζούλιας απέφυγε τους καινοτομικούς σκοπέλους και χωρίς διάθεση πειραματισμού έχτισε μιά βατή παράσταση που φωτίζει το πνεύμα, το γλωσσικό ιδίωμα και το ρεαλιστικό ξετύλιγμα της αστυνομικής νουβέλας του φαναριώτη ποιητή και πεζογράφου. Με φόντο το επτανήσιο νησί του 19ου αιώνα, οι σκηνές διαδέχονται η μια την άλλη,εύρυθμα, εντείνοντας το σασπένς και την αγωνία,μέχρι την τελική κορύφωση του δράματος. Οι κωμικές πινελιές απαλύνουν την βαριά ατμόσφαιρα, δίνοντας μία νότα αλαφράδας, στα σημεία που έχει σκοτεινιάσει το κείμενο, με πανουργία, πλεκτάνη και σκληρότητα. Ο Σταμάτης Φασουλής προσπάθησε να φέρει το ρόλο του παμπόνηρου κεφαλονίτη σιορ Τάπα, ("τω όντι δεν ήθελε διστάσει ενώπιον θυσίας, όσον και αν ήτον μεγάλη, αλλ' ουδ' ενώπιον εγκλήματος, όσον αποτρόπαιον και αν ήτον, αν δι' εκείνης ή δι' αυτού επρόκειτο ν' αγοράση διά την κόρην του πλούτον, απόλαυσιν, ευτυχίαν"), στα μέτρα του, χωρίς να κερδίσει το στοίχημα αυτό,παραμένοντας μέσα στη παράσταση, ο αδύναμος κρίκος της. Η τελική σκηνή με τον μονόλογο του, έξω απο το μπαρουτοκαπνισμένο Μεσoλόγγι (- Μαρίνα μου, Μαρίνα μου, ἔκραξεν, ἔτρεχα τὸν κόσμον νὰ σὲ ζητῶ. Ἔτρεξα τὰς νύκτας καὶ τὰς ἡμέρας, ἔτρεξα τὰς κοιλάδας καὶ τὰ βουνά. Ἐδὼ λοιπὸν ἤσουν, κόρη μου, καὶ μ' ἐπρόσμενες! Μὴ φεύγῃς, ἔρχομαι, ἔρχομαι. Καὶ ἓν βῆμα προὐχώρησε πρὸς τὸ ὅραμα τῆς καρδίας του· ἀλλὰ τὸ βῆμα τοῦτο ἦτον ἐπὶ τοῦ βαράθρου, καὶ τὸ ἀφρίζον κῦμα ἔσβυσε καὶ τὰς τύψεις τοῦ συνειδότος του, καὶ τοὺς πόνους του, καὶ τὴν μνήμην του), μας αποζημιώνει ευχάριστα, μετά από μια ερμηνεία με επίπεδο και βαριεστημένο χαρακτήρα.
Ο Αντώνης Λουδάρος στον ρόλο του οικονόμου διαχειρίζεται σωστά και με μετρημένη δύναμη το κωμικό και το τραγικό στοιχείο του ρόλου του. Η Ευγενία Δημητροπούλου δεν μας επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις, αφού ο ρόλος της ρομαντικής ερωτευμένης κορασίδας, της πάει γάντι, τόσο όσο και ο ρόλος του γραμματικού Ροδίνη, στον Ρένο Ρώτα, ο οποίος, όμως, κάποιες στιγμές παρουσιάζεται υποτονικός και σαν να μην βρίσκεται εντελώς μέσα στο ρόλο του. Ο Αλέξανδρος Πέρρος (-τὴν πρόδοσες καὶ νάτηνε! Πῆρε φαρμάκι καὶ πέθανε. Αἴτην ἐκεῖ, ἀσσασίνε. Θέλεις νὰ πάρῃς τὴν καρδιά της καὶ νὰ τὴν φᾷς μαζῆ μὲ τὸ κεφάλι τοῦ θειοῦ σου; Πῆρε φαρμάκι, ἀκοῦς; Ὅμως ἄνδρας καὶ γυναῖκα ἀπ' ἕνα ποτήρι πίνουν. Τὸ μισὸ ἤπιεν ἡ κόρη μου καὶ πέθανε σὲ τρεῖς ὥραις. Τὸ ἄλλο μισὸ σὲ τὸ φύλαξα καὶ σὲ τὸ ἐπότισα, σιὸρ κόντε. Εἰς μίαν ὥρα θὰ γένῃς κρύος σὰν τὸ κρούσταλο, εἰς δύω θὰ ξεσχίσῃς μὲ τὰ δόντια τὰ κρέατά σου, εἰς τρεῖς ὥραις θὰ κρεπάρῃς ὡσὰν τὸν σκύλον), στο ρόλο του ανενδοίαστου κακούργου κληρονόμου, καταφέρνει να πείσει, σε γενικές γραμμές, παρόλα ταύτα, η ερμηνευτική του απόδοση μοιάζει μάλλον διεκπαιρεωτική. Κώστας Φαλελάκης και Δημήτρης Καραμπέτσης ερμηνεύουν με σκηνική άνεση,σωστά τοποθετημένοι, ενώ οι υπόλοιποι γυναικείοι ρόλοι (Μαίρη Χάγια -Όλγα Σκιαδαρέση), πλαισιώνουν όμορφα τον υπόλοιπο θίασο.
Εν τέλει, πως θα ήταν, άραγε, αν η παράσταση αυτή δεν ήταν μια απλά ασφαλής θεατρική επιλογή για όλη την οικογένεια και ευτυχούσε να αποδοθεί μέσα από ένα εντελώς φρέσκο και δυνατό σκηνικό αποτύπωμα;
Διασκευή-σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας
Σκηνικά: Αθανασία Σμαραγδή
Κοστούμια: Αναστασία Αρσένη
Μουσική: Παναγιώτης Αυγερινός
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Φωτογραφίες: Μαριλένα Αναστασιάδου
Πρωταγωνιστούν:
Σταμάτης Φασουλής
Αντώνης Λουδάρος
Ευγενία Δημητροπούλου
Ρένος Ρώτας
Κώστας Φαλελάκης
Δημήτρης Καραμπέτσης
Αλέξανδρος Πέρρος
Μαίρη Χάγια
Όλγα Σκιαδαρέση
Θέατρο «Χώρα», Αμοργού 20, Κυψέλη.
Τηλέφωνο: 2108673945
Τετάρτη στις 18:00, Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 20:30.
Διάρκεια: 130’ (με διάλειμμα)
Εισιτήρια: Κανονικό: 18€, 16€ (εξώστης)
Μειωμένο: 14€ (έως 18 ετών, φοιτητές και άνω των 65 ετών)
Ανέργων: 12€
