Το 1955 ο Μιχάλης Κακογιάννης σύστησε στο κοινό την Στέλλα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, από το θεατρικό του έργο Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια. Αυτό το έργο μας ξανασυστήνει ο σκηνοθέτης Δημήτρης Λάλος στην Ακαδημία Πλάτωνος, φτιάχνοντας ένα θίασο από φρέσκους και ταλαντούχους νέους ηθοποιούς.
Η πρώτη θεατρική παρουσίαση γίνεται το 1997 από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βόλου (Μάλφα-Σκιαδαρέσης) και τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη και η δεύτερη από τον ίδιο σκηνοθέτη το 2007 (Τρύπη - Ζαλμάς). Προκαλεί απορία η τόσο μικρή παρουσία του έργου στο θέατρο. Ήταν τόσο θρυλική η ταινία (χρυσή σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας το 1955) που αγνοήθηκε παντελώς το θεατρικό κείμενο, ακόμα και από τον ίδιο τον συγγραφέα. Είχε πει ο Καμπανέλλης: " Το λάθος δικό μου. Έχω μια περίεργη σχέση με το έργο. Είμαι πιο πολύ θεατής του παρά συγγραφέας." Η Στέλλα, χαρακτήρας που ο συγγραφέας εμπνεύστηκε από την Μελίνα Μερκούρη (δραματουργικά ακολουθεί τον μύθο της Κάρμεν) είναι μια όμορφη και ανεξάρτητη γυναίκα που τραγουδάει σε μια ταβέρνα.Πάθη της μεγάλα το τραγούδι και ο έρωτας. Κατάρα της,όταν οι άλλοι προσπαθούν να την αλλάξουν. Αυτή είναι ένα περήφανο και ελεύθερο άτι και αυτή η ελευθερία, η τόσο πολύτιμη για αυτήν, είναι η δύναμη και η ουσία της ύπαρξης της. Στην δεκαετία του 1950, το πρότυπο της "σωστής" γυναίκας ήταν το καλό κορίτσι, η χρυσοχέρα νοικοκυρά, η άμεμπτη χήρα, η άσπιλη γεροντοκόρη. Ρόλοι τυποποιημένοι, με το μοντέλο γυναίκας που εκπροσωπεί η Στέλλα, να φαντάζει άκρως πρωτόγνωρο και προκλητικό. Η έκρηξη θα γίνει όταν η Στέλλα θα γνωρίσει τον Μίλτο και οι δυο τους θα ενωθούν με έναν έρωτα παράφορο και δυνατό. Μετά είναι θέμα χρόνου η ιστορία της τραγικής ηρωίδας να φτάσει στο τέλος της, πληρώνοντας το κόστος των επιλογών της, τις οποίες η κοινωνία δεν επιτρέπει.
Η Στέλλα δεν είναι η μοιραία γυναίκα, που επιζητεί να σκορπά την καταστροφή. Δεν της ταιριάζει ο τίτλος της femme fatal. Είναι η γυναίκα που ζητά μόνο την αγάπη και το δικαίωμα να είναι ο εαυτός της. Είναι μια femme libre. Δεν μπορεί η ανυπόταχτη φύση της να καταπιεστεί, να μπει σε καλούπια, να αλλοιωθεί η ουσία της. Αντιστέκεται απέναντι σε μια ολόκληρη κοινωνία που την θέλει όμοια με τις γυναίκες της εποχής της. Αντιστέκεται με λύσσα και πείσμα τόσο δυνατό, γιατί αυτό προέρχεται όχι από γινάτι, αλλά από την ανάγκη της να ορίζει τον εαυτόν της και την ζωή της. Στην μεταπολεμική Ελλάδα, όπου η φτώχεια, οι ταξικές αντιθέσεις, τα ταμπού και ο υποβαθμισμένος ρόλος της γυναίκας είναι κυρίαρχα, η Στέλλα είναι το μαύρο πρόβατο, που πρέπει να απομακρυνθεί προτού παρασύρει και τα υπόλοιπα.
Ο Λάλος αφήνει το κείμενο να λάμψει (πρώτη φορά που χάρηκα το κείμενο του Καμπανέλλη τόσο πολύ) και δίνει σε αυτήν την τραγική ερωτική ιστορία σάρκα και οστά. Μας παρουσιάζει μια παράσταση τόσο δυνατή και συγχρόνως φρέσκια και ορμητική, που νιώθεις από την πρώτη στιγμή την αγάπη και την χημεία αυτής της ομάδας πάνω στη σκηνή. Δεν φοβάται τον μύθο της ταινίας, ούτε το συγκλονιστικό κείμενο του συγγραφέα. Δεν επιζητεί την πρωτοτυπία για να μας εντυπωσιάσει, τους εύκολους χειρισμούς. Η σκηνοθετική του προσέγγιση ποικίλλει, πότε γρήγορη και ερωτική, πότε πυρετώδης με ανάσες σιωπής που κλιμακώνουν την ένταση. Η ομάδα των ηθοποιών καλά δεμένη, εκρηκτική η χημεία των εραστών (οι σκηνές μεταξύ τους υπέροχες και εύπλαστες), ωραίες φωνές και αλησμόνητα τραγούδια. Αδύναμα τα σκηνικά που απλά υπάρχουν, χωρίς να συνεισφέρουν στην ιστορία, πολύ καλοί οι φωτισμοί, που συμπληρώνουν τις ψυχολογικές μεταπτώσεις των χαρακτήρων με όμορφο και εντυπωσιακό τρόπο. Τα κοστούμια μέτρια, με εξαίρεση τα δύο της Στέλλας, που είναι αδιάφορα και άχρωμα. Γιατί και στις δύο εμφανίσεις της, η πρωταγωνίστρια πρέπει να φοράει μπεζ, δεν το κατάλαβα, εκτός αν η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια έγινε η Στέλλα με τα μπεζ.
Μια παράσταση ψυχωμένη με πολύ ταλέντο, δροσιά και ένταση σε σωστούς ρυθμούς, όλα να συνθέτουν μια όμορφη θεατρική εμπειρία που αξίζει να δείτε. Περιμένουμε τον Δημήτρη Λάλο στις επόμενες σκηνοθετικές του αναζητήσεις.
κείμενο: Ιάκωβος Καμπανέλλης
σκηνοθεσία: Δημήτρης Λάλος
σκηνογραφία: Μιχάλης Σαπλαούρας
κοστούμια: Άννα Παπαθανασίου
ηθοποιοί: Ξένια Αλεξίου, Γιώργος Γερονιμάκης, Τάσος Δέδες, Νατάσα Εξηνταβελώνη, Χριστίνα Μαριάννου, Πάνος Νάτσης, Γιάννα Τζερμιά, Γιώργος Τριανταφυλλιδης, Ουσίκ Χανικιάν.
θέατρο Ακαδημία Πλάτωνος, Σπύρου Πάτση & Μαραθωνομάχων 8, τηλ 210 4830330
Πέμπτη- Σάββατο 9.15 μ.μ
Κυριακή 8.15 μ.μ
Η πρώτη θεατρική παρουσίαση γίνεται το 1997 από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βόλου (Μάλφα-Σκιαδαρέσης) και τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη και η δεύτερη από τον ίδιο σκηνοθέτη το 2007 (Τρύπη - Ζαλμάς). Προκαλεί απορία η τόσο μικρή παρουσία του έργου στο θέατρο. Ήταν τόσο θρυλική η ταινία (χρυσή σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας το 1955) που αγνοήθηκε παντελώς το θεατρικό κείμενο, ακόμα και από τον ίδιο τον συγγραφέα. Είχε πει ο Καμπανέλλης: " Το λάθος δικό μου. Έχω μια περίεργη σχέση με το έργο. Είμαι πιο πολύ θεατής του παρά συγγραφέας." Η Στέλλα, χαρακτήρας που ο συγγραφέας εμπνεύστηκε από την Μελίνα Μερκούρη (δραματουργικά ακολουθεί τον μύθο της Κάρμεν) είναι μια όμορφη και ανεξάρτητη γυναίκα που τραγουδάει σε μια ταβέρνα.Πάθη της μεγάλα το τραγούδι και ο έρωτας. Κατάρα της,όταν οι άλλοι προσπαθούν να την αλλάξουν. Αυτή είναι ένα περήφανο και ελεύθερο άτι και αυτή η ελευθερία, η τόσο πολύτιμη για αυτήν, είναι η δύναμη και η ουσία της ύπαρξης της. Στην δεκαετία του 1950, το πρότυπο της "σωστής" γυναίκας ήταν το καλό κορίτσι, η χρυσοχέρα νοικοκυρά, η άμεμπτη χήρα, η άσπιλη γεροντοκόρη. Ρόλοι τυποποιημένοι, με το μοντέλο γυναίκας που εκπροσωπεί η Στέλλα, να φαντάζει άκρως πρωτόγνωρο και προκλητικό. Η έκρηξη θα γίνει όταν η Στέλλα θα γνωρίσει τον Μίλτο και οι δυο τους θα ενωθούν με έναν έρωτα παράφορο και δυνατό. Μετά είναι θέμα χρόνου η ιστορία της τραγικής ηρωίδας να φτάσει στο τέλος της, πληρώνοντας το κόστος των επιλογών της, τις οποίες η κοινωνία δεν επιτρέπει.
Η Στέλλα δεν είναι η μοιραία γυναίκα, που επιζητεί να σκορπά την καταστροφή. Δεν της ταιριάζει ο τίτλος της femme fatal. Είναι η γυναίκα που ζητά μόνο την αγάπη και το δικαίωμα να είναι ο εαυτός της. Είναι μια femme libre. Δεν μπορεί η ανυπόταχτη φύση της να καταπιεστεί, να μπει σε καλούπια, να αλλοιωθεί η ουσία της. Αντιστέκεται απέναντι σε μια ολόκληρη κοινωνία που την θέλει όμοια με τις γυναίκες της εποχής της. Αντιστέκεται με λύσσα και πείσμα τόσο δυνατό, γιατί αυτό προέρχεται όχι από γινάτι, αλλά από την ανάγκη της να ορίζει τον εαυτόν της και την ζωή της. Στην μεταπολεμική Ελλάδα, όπου η φτώχεια, οι ταξικές αντιθέσεις, τα ταμπού και ο υποβαθμισμένος ρόλος της γυναίκας είναι κυρίαρχα, η Στέλλα είναι το μαύρο πρόβατο, που πρέπει να απομακρυνθεί προτού παρασύρει και τα υπόλοιπα.
Ο Λάλος αφήνει το κείμενο να λάμψει (πρώτη φορά που χάρηκα το κείμενο του Καμπανέλλη τόσο πολύ) και δίνει σε αυτήν την τραγική ερωτική ιστορία σάρκα και οστά. Μας παρουσιάζει μια παράσταση τόσο δυνατή και συγχρόνως φρέσκια και ορμητική, που νιώθεις από την πρώτη στιγμή την αγάπη και την χημεία αυτής της ομάδας πάνω στη σκηνή. Δεν φοβάται τον μύθο της ταινίας, ούτε το συγκλονιστικό κείμενο του συγγραφέα. Δεν επιζητεί την πρωτοτυπία για να μας εντυπωσιάσει, τους εύκολους χειρισμούς. Η σκηνοθετική του προσέγγιση ποικίλλει, πότε γρήγορη και ερωτική, πότε πυρετώδης με ανάσες σιωπής που κλιμακώνουν την ένταση. Η ομάδα των ηθοποιών καλά δεμένη, εκρηκτική η χημεία των εραστών (οι σκηνές μεταξύ τους υπέροχες και εύπλαστες), ωραίες φωνές και αλησμόνητα τραγούδια. Αδύναμα τα σκηνικά που απλά υπάρχουν, χωρίς να συνεισφέρουν στην ιστορία, πολύ καλοί οι φωτισμοί, που συμπληρώνουν τις ψυχολογικές μεταπτώσεις των χαρακτήρων με όμορφο και εντυπωσιακό τρόπο. Τα κοστούμια μέτρια, με εξαίρεση τα δύο της Στέλλας, που είναι αδιάφορα και άχρωμα. Γιατί και στις δύο εμφανίσεις της, η πρωταγωνίστρια πρέπει να φοράει μπεζ, δεν το κατάλαβα, εκτός αν η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια έγινε η Στέλλα με τα μπεζ.
Μια παράσταση ψυχωμένη με πολύ ταλέντο, δροσιά και ένταση σε σωστούς ρυθμούς, όλα να συνθέτουν μια όμορφη θεατρική εμπειρία που αξίζει να δείτε. Περιμένουμε τον Δημήτρη Λάλο στις επόμενες σκηνοθετικές του αναζητήσεις.
κείμενο: Ιάκωβος Καμπανέλλης
σκηνοθεσία: Δημήτρης Λάλος
σκηνογραφία: Μιχάλης Σαπλαούρας
κοστούμια: Άννα Παπαθανασίου
ηθοποιοί: Ξένια Αλεξίου, Γιώργος Γερονιμάκης, Τάσος Δέδες, Νατάσα Εξηνταβελώνη, Χριστίνα Μαριάννου, Πάνος Νάτσης, Γιάννα Τζερμιά, Γιώργος Τριανταφυλλιδης, Ουσίκ Χανικιάν.
θέατρο Ακαδημία Πλάτωνος, Σπύρου Πάτση & Μαραθωνομάχων 8, τηλ 210 4830330
Πέμπτη- Σάββατο 9.15 μ.μ
Κυριακή 8.15 μ.μ