1. «Μη σκέφτεσαι, νιώσε. Όπως ένα δάχτυλο που δείχνει το φεγγάρι. Εάν συγκεντρώσεις όλη την προσοχή σου στο δάχτυλο, θα χάσεις όλο αυτό το ουράνιο μεγαλείο». Bruce Lee ( Jeet Kune Do)
Πόσες φορές το μυαλό μας χάνεται σε σκέψεις και αναμνήσεις του παρελθόντος ή ερωτήματα για το μέλλον; Τι σκέφτεσαι όταν πίνεις τον καφέ σου το πρωί; Σκέφτεσαι τι έχεις να κάνεις κατά τη διάρκεια της μέρας; Τι συνέβη χτές; Σκέφτεσαι στιγμιαία ασήμαντα πράγματα που θα έχεις ξεχάσει σε λίγα λεπτά; Ο,τι και αν σκέφτεσαι, δεν έχει σημασία. Το πρόβλημα είναι ότι απασχολείσαι από σκέψεις. Ο νούς μας είναι ένα ακούραστο εργοστάσιο παραγωγής σκέψεων για το τώρα, το πριν, το μετά. Πόσες φορές, όταν πίνεις τον πρωινό σου καφέ,είναι το μυαλό σου τελείως άδειο απο σκέψεις και επικεντρωμένο αποκλειστικά στην εμπειρία του καφέ; Στη γεύση, την υφή του, τη θερμοκρασία του,τη μυρωδιά του, την αίσθηση του καθώς κατεβαίνει στο οισοφάγο σου και και καταλήγει στο στομάχι σου; Οι διαρκείς βόλτες που κάνει το μυαλό σε όλα τα πιθανά μέρη, σε απομακρύνει από το πιο σημαντικό μέρος της ζωής σου, το Εδώ. Κι όλο αυτό το νοητικό ταξίδι στον πρίν , το μετά, το εάν και το ίσως σου στερεί την πιο σημαντική σου στιγμή, το Τώρα. Σήμερα είναι ένας καφές που απολαμβάνεις μισό, αύριο ίσως ένα μουσικό κομμάτι , ένα ηλιοβασίλεμα, μια αγκαλιά, ένα γλυκό, μια συζήτηση με φίλους. Μη συγκεντρώνεις την προσοχή σου στη σκέψη (το δάχτυλο), νιώσε αυτό που σου συμβαίνει τώρα, μπές στην εμπειρία σου ολόκληρος/η.
2. «Βάλε τη σωστή ποσότητα δύναμης-ποτέ πάρα πολύ,ποτέ πολύ λίγο. Όλοι μας ξέρουμε ανθρώπους που απέτυχαν να κατορθώσουν ότι ξεκίνησαν να επιδιώξουν επειδή δεν υπολόγισαν σωστά τη σωστή ποσότητα προσπάθειας που χρειαζόταν.Στο ένα άκρο,βρέθηκαν πολύ μακρυά από τον επιθυμητό στόχο. Στο άλλο, δεν ήξεραν που να σταματήσουν. Jigoro Kano (Judo)
Η μη προσπάθεια ή η ανεπαρκής προσπάθεια οδηγεί σε στατικότητα και ίσως σε αποτυχία. Όμως και η υπερπροσπάθεια οδηγεί συχνά στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα. Πράγματι, και στη ζωή, είναι καλό να γνωρίσουμε ποιά είναι τα όρια μας. Όταν υπερπροσπαθούμε , όταν πιέζουμε , δεν κουράζουμε μόνο τον εαυτό μας πιο γρήγορα αλλά πιθανόν να επηρεάζουμε και τις καταστάσεις αρνητικά. Στη ζωή, υπάρχει καιρός για όλα. Καιρός για εργασία αλλά και για διασκέδαση. Καιρός για προσπάθεια αλλά και ανάπαυση. Η ανάπαυση και η διασκέδαση είναι απαραίτητες για να ενισχύσουμε τη δύναμη μας και να δικδικήσουμε αποτελεσματικότερα τους στόχους μας
3. «Πραγματική νίκη είναι η νίκη επί του εαυτού». Morihei Ueshiba (Aikido)
Τι σημαίνει νικήσεις τον εαυτό σου; Ας πάρουμε ένα απλό παράδειγμα. Στην καθημερινότητα μας, συμβαίνει συχνά να πληγωνόμαστε από άλλους ανθρώπους οι οποίοι μας αδικούν , μας προσβάλλουν ή μας βλάπτουν με κάποιον τρόπο. Τότε πολύ φυσικά ίσως νιώσουμε θυμό, απογοήτευση ή ακόμα και λύπη. Όμως τελικά, μία νίκη επί του εαυτού, θα ήταν να κατανοήσουμε ότι κανείς δε μπορεί να μας κάνει θυμωμένους ή ευτυχισμένους. Τα συναισθήματα μας αλλάζουν διαρκώς. Ποιός αποφασίζει την ένταση αυτών των συναισθημάτων, την διάρκεια τους καθώς και την αντίδραση μας λόγω αυτών; Εμείς! Ο εαυτός αποφασίζει και αυτός παρατείνει/ενισχύει το θυμό ή αντιδρά εκτός ελέγχου. Ο εαυτός αποφασίζει την ευτυχία και το πώς την βιώνουμε.
Επίσης, οι συνήθειες μας, οι σκέψεις μας, οι προσωπικοί μας περιορισμοί, οι σωστές και λάθος επιλογές μας, είναι όλα μέρη του εαυτού μας. Εάν η τωρινή κατάσταση δεν είναι ικανοποιητική, τότε ίσως κάτι θα πρέπει ν’αλλάξουμε. Αλλάζοντας για παράδειγμα κάποιες μη βοηθητικές συνήθειες, δαμάζουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, κι αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να ειδωθεί σα μια μορφή νίκης.
4. «Το αδύνατο είναι απλά μια μεγάλη λέξη η οποία χρησιμοποιείται πολύ από ανθρώπους που βρίσκουν ευκολότερο να ζήσουν στον κόσμο όπως τους δόθηκε παρά να εξερευνήσουν τη δύναμη που έχουν για να το αλλάξουν. Το αδύνατο δεν είναι πραγματικότητα, Είναι μία γνώμη.Το αδύνατο δεν είναι κάποια δήλωση. Είναι ένα τόλμημα. Το αδύνατο είναι μια δυνατότητα. Το αδύνατο είναι προσωρινό. Το αδύνατο είναι ένα τίποτα». Muhammad Ali (Boxing) Δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις για το παραπάνω γνωμικό, καθώς μιλάει από μόνο του. Το αδύνατο και το απίθανο είναι απλά όρια που επιβάλλουμε στους εαυτούς μας. Η αλήθεια όμως είναι ότι ακόμα και το αδύνατο μπορεί να είναι προσωρινό. Πραγματικά υπάρχουν άνθρωποι που καταφέρνουν αυτό που μοιάζει ακατόρθωτο, όχι μόνο γιατί δε σταμάτησαν να προσπαθούν αλλά και γιατί πίστεψαν ότι αργά ή γρήγορα θα τα καταφέρουν. Δοκίμασε να πιστέψεις ότι όλα είναι δυνατά και να ελευθερώσεις το μυαλό σου από πεποιθήσεις που σε περιορίζουν να πάς παραπέρα. Ρώτα τον εαυτό σου, «Εάν ήξερα ότι όλα είναι δυνατά, τι θα έκανα σήμερα;».
5. «΄Αδειασε το μυαλό σου, γίνε χωρίς μορφή, χωρίς σχήμα, σαν το νερό. Εάν βάλεις νερό σε μία κούπα, εκείνο γίνεται η κούπα. Εάν βάλεις νερό σ’ένα μπουκάλι, γίνεται το μπουκάλι. Εάν το βάλεις στην τσαγιέρα, γίνεται η τσαγιέρα. Τώρα το νερό μπορεί να κυλήσει ή να συγκρουστεί. Να είσαι νερό, φίλε μου». Bruce Lee
Το νερό προσαρμόζει τη μορφή του ανάλογα με το δοχείο που το περιέχει. Το απόφθεγμα μας προτείνει να αδειάσουμε το μυαλό μας και να γίνουμε άμορφοι και ασχημάτιστοι. Τι εφαρμογές μπορεί να έχει αυτό στην καθημερινότητα μας; Κάποιες φορές, οι ήδη σχηματισμένες αντιλήψεις μας, οι γνώσεις ,οι σκέψεις και οι προκαταλήψεις μας μας εμποδίζουν να « κυλήσουμε». Αντίθετα, αντιστεκόμαστε στη ροή των πραγμάτων ή καλύτερα ο νούς μας αντιστέκεται. Νιώθουμε ένα δύσκολο συναίσθημα και λέμε «γιατί να νιώθω έτσι, θέλω να νιώσω διαφορετικά». Η ζούμε μια κατάσταση που δε μας ικανοποιεί και λέμε «δεν αντέχω άλλο». Ίσως αν αποδεχόμασταν αυτό που μας συνέβαινε, αν πετάγαμε από το μυαλό μας από τις προκαταλήψεις για το πώς θα έπρεπε να είναι τα πράγματα, εάν αδειάζαμε την κούπα των «πρέπει» μας κι ήμασταν έτοιμοι ν’αμφισβητήσουμε για λίγο όσα ξέρουμε, τότε ίσως η κούπα μας να γέμιζε με κάτι καινούριο. Η δύναμη του νερού είναι διπλή: κυλάει και συγκρούεται. Κυλάω σ’ένα ψυχολογικό πλαίσιο σημαίνει δεν αντιστέκομαι, αποδέχομαι κι αφήνομαι. Συγκρούομαι σημαίνει ότι έχω και την δύναμη να αντιμετωπίσω, να κατακτήσω, να νικήσω.
6. Οι πέντε αρχές του Judo:
Παρατήρησε προσεκτικά τον εαυτό σου και την κατάσταση σου,παρατήρησε προσεκτικά τους άλλους και το περιβάλλον σου.
Άδραξε την πρωτοβουλία σε ο,τιδήποτε αναλαμβάνεις
Σκέψου όλες τις πλευρές, πράξε με αποφασιστικότητα
Ξέρε που να σταματήσεις
Παρέμεινε στο μέσο. Jigoro Kano
Εφαρμόσιμες σχεδόν σε κάθε ζήτημα της ζωής, οι αρχές αυτές αναφέρονται στα εξής χαρακτηριστικά: Πρώτα, στην παρατήρηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε, του εαυτού μας, των άλλων και του περιβάλλοντος μας. Η παρατήρηση είναι σημαντική για την καλύτερη κατανόηση της εμπειρίας μας. Μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για το πως θα κινηθούμε σε σχέση με την κατάσταση. Δεύτερη, η αρχή της πρωτοβουλίας, το να συμμετέχουμε ενεργά και να καινοτομούμε. Η ανάλυση όλων των πτυχών ενός θέματος και η αποφασιστικότητα να αναλάβουμε δράση. Το να γνωρίζουμε τα όρια μας και τα όρια των άλλων ή της κατάστασης. Και τέλος η παραμονή στο μέσο, δηλαδή η αποφυγή των ακροτήτων σε ο,τι επιδιώκουμε. Σκέψου ένα ζήτημα που σ’απασχολεί και δές εάν θα μπορούσες να εφαρμόσεις τις αρχές αυτές!
Πόσες φορές το μυαλό μας χάνεται σε σκέψεις και αναμνήσεις του παρελθόντος ή ερωτήματα για το μέλλον; Τι σκέφτεσαι όταν πίνεις τον καφέ σου το πρωί; Σκέφτεσαι τι έχεις να κάνεις κατά τη διάρκεια της μέρας; Τι συνέβη χτές; Σκέφτεσαι στιγμιαία ασήμαντα πράγματα που θα έχεις ξεχάσει σε λίγα λεπτά; Ο,τι και αν σκέφτεσαι, δεν έχει σημασία. Το πρόβλημα είναι ότι απασχολείσαι από σκέψεις. Ο νούς μας είναι ένα ακούραστο εργοστάσιο παραγωγής σκέψεων για το τώρα, το πριν, το μετά. Πόσες φορές, όταν πίνεις τον πρωινό σου καφέ,είναι το μυαλό σου τελείως άδειο απο σκέψεις και επικεντρωμένο αποκλειστικά στην εμπειρία του καφέ; Στη γεύση, την υφή του, τη θερμοκρασία του,τη μυρωδιά του, την αίσθηση του καθώς κατεβαίνει στο οισοφάγο σου και και καταλήγει στο στομάχι σου; Οι διαρκείς βόλτες που κάνει το μυαλό σε όλα τα πιθανά μέρη, σε απομακρύνει από το πιο σημαντικό μέρος της ζωής σου, το Εδώ. Κι όλο αυτό το νοητικό ταξίδι στον πρίν , το μετά, το εάν και το ίσως σου στερεί την πιο σημαντική σου στιγμή, το Τώρα. Σήμερα είναι ένας καφές που απολαμβάνεις μισό, αύριο ίσως ένα μουσικό κομμάτι , ένα ηλιοβασίλεμα, μια αγκαλιά, ένα γλυκό, μια συζήτηση με φίλους. Μη συγκεντρώνεις την προσοχή σου στη σκέψη (το δάχτυλο), νιώσε αυτό που σου συμβαίνει τώρα, μπές στην εμπειρία σου ολόκληρος/η.
2. «Βάλε τη σωστή ποσότητα δύναμης-ποτέ πάρα πολύ,ποτέ πολύ λίγο. Όλοι μας ξέρουμε ανθρώπους που απέτυχαν να κατορθώσουν ότι ξεκίνησαν να επιδιώξουν επειδή δεν υπολόγισαν σωστά τη σωστή ποσότητα προσπάθειας που χρειαζόταν.Στο ένα άκρο,βρέθηκαν πολύ μακρυά από τον επιθυμητό στόχο. Στο άλλο, δεν ήξεραν που να σταματήσουν. Jigoro Kano (Judo)
Η μη προσπάθεια ή η ανεπαρκής προσπάθεια οδηγεί σε στατικότητα και ίσως σε αποτυχία. Όμως και η υπερπροσπάθεια οδηγεί συχνά στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα. Πράγματι, και στη ζωή, είναι καλό να γνωρίσουμε ποιά είναι τα όρια μας. Όταν υπερπροσπαθούμε , όταν πιέζουμε , δεν κουράζουμε μόνο τον εαυτό μας πιο γρήγορα αλλά πιθανόν να επηρεάζουμε και τις καταστάσεις αρνητικά. Στη ζωή, υπάρχει καιρός για όλα. Καιρός για εργασία αλλά και για διασκέδαση. Καιρός για προσπάθεια αλλά και ανάπαυση. Η ανάπαυση και η διασκέδαση είναι απαραίτητες για να ενισχύσουμε τη δύναμη μας και να δικδικήσουμε αποτελεσματικότερα τους στόχους μας
3. «Πραγματική νίκη είναι η νίκη επί του εαυτού». Morihei Ueshiba (Aikido)
Τι σημαίνει νικήσεις τον εαυτό σου; Ας πάρουμε ένα απλό παράδειγμα. Στην καθημερινότητα μας, συμβαίνει συχνά να πληγωνόμαστε από άλλους ανθρώπους οι οποίοι μας αδικούν , μας προσβάλλουν ή μας βλάπτουν με κάποιον τρόπο. Τότε πολύ φυσικά ίσως νιώσουμε θυμό, απογοήτευση ή ακόμα και λύπη. Όμως τελικά, μία νίκη επί του εαυτού, θα ήταν να κατανοήσουμε ότι κανείς δε μπορεί να μας κάνει θυμωμένους ή ευτυχισμένους. Τα συναισθήματα μας αλλάζουν διαρκώς. Ποιός αποφασίζει την ένταση αυτών των συναισθημάτων, την διάρκεια τους καθώς και την αντίδραση μας λόγω αυτών; Εμείς! Ο εαυτός αποφασίζει και αυτός παρατείνει/ενισχύει το θυμό ή αντιδρά εκτός ελέγχου. Ο εαυτός αποφασίζει την ευτυχία και το πώς την βιώνουμε.
Επίσης, οι συνήθειες μας, οι σκέψεις μας, οι προσωπικοί μας περιορισμοί, οι σωστές και λάθος επιλογές μας, είναι όλα μέρη του εαυτού μας. Εάν η τωρινή κατάσταση δεν είναι ικανοποιητική, τότε ίσως κάτι θα πρέπει ν’αλλάξουμε. Αλλάζοντας για παράδειγμα κάποιες μη βοηθητικές συνήθειες, δαμάζουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, κι αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να ειδωθεί σα μια μορφή νίκης.
4. «Το αδύνατο είναι απλά μια μεγάλη λέξη η οποία χρησιμοποιείται πολύ από ανθρώπους που βρίσκουν ευκολότερο να ζήσουν στον κόσμο όπως τους δόθηκε παρά να εξερευνήσουν τη δύναμη που έχουν για να το αλλάξουν. Το αδύνατο δεν είναι πραγματικότητα, Είναι μία γνώμη.Το αδύνατο δεν είναι κάποια δήλωση. Είναι ένα τόλμημα. Το αδύνατο είναι μια δυνατότητα. Το αδύνατο είναι προσωρινό. Το αδύνατο είναι ένα τίποτα». Muhammad Ali (Boxing) Δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις για το παραπάνω γνωμικό, καθώς μιλάει από μόνο του. Το αδύνατο και το απίθανο είναι απλά όρια που επιβάλλουμε στους εαυτούς μας. Η αλήθεια όμως είναι ότι ακόμα και το αδύνατο μπορεί να είναι προσωρινό. Πραγματικά υπάρχουν άνθρωποι που καταφέρνουν αυτό που μοιάζει ακατόρθωτο, όχι μόνο γιατί δε σταμάτησαν να προσπαθούν αλλά και γιατί πίστεψαν ότι αργά ή γρήγορα θα τα καταφέρουν. Δοκίμασε να πιστέψεις ότι όλα είναι δυνατά και να ελευθερώσεις το μυαλό σου από πεποιθήσεις που σε περιορίζουν να πάς παραπέρα. Ρώτα τον εαυτό σου, «Εάν ήξερα ότι όλα είναι δυνατά, τι θα έκανα σήμερα;».
5. «΄Αδειασε το μυαλό σου, γίνε χωρίς μορφή, χωρίς σχήμα, σαν το νερό. Εάν βάλεις νερό σε μία κούπα, εκείνο γίνεται η κούπα. Εάν βάλεις νερό σ’ένα μπουκάλι, γίνεται το μπουκάλι. Εάν το βάλεις στην τσαγιέρα, γίνεται η τσαγιέρα. Τώρα το νερό μπορεί να κυλήσει ή να συγκρουστεί. Να είσαι νερό, φίλε μου». Bruce Lee
Το νερό προσαρμόζει τη μορφή του ανάλογα με το δοχείο που το περιέχει. Το απόφθεγμα μας προτείνει να αδειάσουμε το μυαλό μας και να γίνουμε άμορφοι και ασχημάτιστοι. Τι εφαρμογές μπορεί να έχει αυτό στην καθημερινότητα μας; Κάποιες φορές, οι ήδη σχηματισμένες αντιλήψεις μας, οι γνώσεις ,οι σκέψεις και οι προκαταλήψεις μας μας εμποδίζουν να « κυλήσουμε». Αντίθετα, αντιστεκόμαστε στη ροή των πραγμάτων ή καλύτερα ο νούς μας αντιστέκεται. Νιώθουμε ένα δύσκολο συναίσθημα και λέμε «γιατί να νιώθω έτσι, θέλω να νιώσω διαφορετικά». Η ζούμε μια κατάσταση που δε μας ικανοποιεί και λέμε «δεν αντέχω άλλο». Ίσως αν αποδεχόμασταν αυτό που μας συνέβαινε, αν πετάγαμε από το μυαλό μας από τις προκαταλήψεις για το πώς θα έπρεπε να είναι τα πράγματα, εάν αδειάζαμε την κούπα των «πρέπει» μας κι ήμασταν έτοιμοι ν’αμφισβητήσουμε για λίγο όσα ξέρουμε, τότε ίσως η κούπα μας να γέμιζε με κάτι καινούριο. Η δύναμη του νερού είναι διπλή: κυλάει και συγκρούεται. Κυλάω σ’ένα ψυχολογικό πλαίσιο σημαίνει δεν αντιστέκομαι, αποδέχομαι κι αφήνομαι. Συγκρούομαι σημαίνει ότι έχω και την δύναμη να αντιμετωπίσω, να κατακτήσω, να νικήσω.
6. Οι πέντε αρχές του Judo:
Παρατήρησε προσεκτικά τον εαυτό σου και την κατάσταση σου,παρατήρησε προσεκτικά τους άλλους και το περιβάλλον σου.
Άδραξε την πρωτοβουλία σε ο,τιδήποτε αναλαμβάνεις
Σκέψου όλες τις πλευρές, πράξε με αποφασιστικότητα
Ξέρε που να σταματήσεις
Παρέμεινε στο μέσο. Jigoro Kano
Εφαρμόσιμες σχεδόν σε κάθε ζήτημα της ζωής, οι αρχές αυτές αναφέρονται στα εξής χαρακτηριστικά: Πρώτα, στην παρατήρηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε, του εαυτού μας, των άλλων και του περιβάλλοντος μας. Η παρατήρηση είναι σημαντική για την καλύτερη κατανόηση της εμπειρίας μας. Μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για το πως θα κινηθούμε σε σχέση με την κατάσταση. Δεύτερη, η αρχή της πρωτοβουλίας, το να συμμετέχουμε ενεργά και να καινοτομούμε. Η ανάλυση όλων των πτυχών ενός θέματος και η αποφασιστικότητα να αναλάβουμε δράση. Το να γνωρίζουμε τα όρια μας και τα όρια των άλλων ή της κατάστασης. Και τέλος η παραμονή στο μέσο, δηλαδή η αποφυγή των ακροτήτων σε ο,τι επιδιώκουμε. Σκέψου ένα ζήτημα που σ’απασχολεί και δές εάν θα μπορούσες να εφαρμόσεις τις αρχές αυτές!